Güneş cildimizin dostu mu düşmanı mı?

Didem Seymen - Medicana Sağlık Grubu İzmir International Hastanesi Dermatoloji Bölümü’nden Uzm. Dr. Cüneyt Soyal, güneşin cildimize etkileriyle ilgili sorularımızı yanıtladı…

- Güneş ışığı vücudumuzda D vitamini üretimini sağlıyor. D vitamini eksikliği olan biri için güneşlenme ne kadar süreyle yeterli?

Güneş ışığı vücudumuzda D vitamini üretiminde çok önemli bir rol oynar. Haftada 2-3 gün, özellikle saat 10-12 arası, 4-15 dakika arası alınan güneş ışığı, günlük D vitamini ihtiyacımızı karşılamaya yeter. Ne kadar süre maruz kalacağımızı belirleyen en önemli unsur ise kişinin deri rengidir. Deri renginiz ne kadar koyu ise bu süre onunla ilintili uzayabilir.

- Güneş ışığı bağışıklık sistemimizi nasıl etkiler?

D vitamini bağışıklık sisteminin çalışmasında çok önemli olduğu için yeterli miktar güneş ışığı bağışıklık sisteminizi kuvvetlendirirken, ultraviyole (UV) ışıkları ise derimizdeki bağışıklık sistemini baskılayıp, bağışıklık sistemini zayıflatıcı etki gösterebilir.

- Güneş, ciltte yaşlanma belirtilerine neden olur mu?

Cilt yaşlanmasının en önemli nedenlerinden biri korunmasız güneş maruziyetidir. Yeryüzünde insan hayatının devamlılığı için güneş ışığı zaruri iken, aynı güneş ışığı cilt yapımızı, deri hücrelerimizi deforme edip bozuyor, cilt yaşlanması, lekeler ve deri kanserlerinin gelişimine sebep oluyor.

Kapalı alanda bile kullanın

- Güneş koruyucu kullanmak cilt kanserinden korur mu? Her gün güneş kremi kullanmak gerekir mi?

Günümüzde deri kanseri gelişimini engellemenin en işlevsel yolu güneşten korunmaktır. Güneşten koruyan ürünleri, mevsim ve hava koşulları gözetmeksizin her gün kullanmak gereklidir. Unutmayalım ki UV ışıkları hava nasıl olursa olsun, her mevsim, her ortamda bizi bulur. Ayrıca UV’nin tek kaynağı güneş de değil, günlük hayatımızda, yaşadığımız kapalı ortamlarda bile UV üretebilen ışıklandırma sistemleri mevcut.

- Güneş ışığı ciltte DNA hasarına yol açabilir mi?

Güneş ışığının en korktuğumuz yan etkisi deri hücrelerinde DNA hasarına yol açabilmesidir. DNA hasarı gelişen alanlarda deri kanseri gelişme riski yüksektir.

- Cilt tipi güneşe karşı duyarlılığı nasıl etkiler?

Deri renginiz ne kadar açık ise güneşin etkilerini o kadar kısa sürede yaşarsınız. Açık ten rengine sahip insanlar, aynı oranda güneş maruziyeti yaşayan koyu tenli kişilerden daha fazla zarar görebilir. Bu nedenle güneşte kalma sürenimizi belirleyen en önemli faktörlerden biri deri rengimiz ve cildimizin güneşe verdiği tepki oluyor.

- Güneş kremlerinin kansere yol açtığı ile ilgili bazı spekülasyonlar var… Bununla ilgili ne söylersiniz?

Günümüzde güneş koruyucu ürün kullanımının kansere neden olduğuna yönelik herhangi bir kanıt ya da tanımlama yoktur.

Korunma için ‘Ultraviyole İndeksi’ni takip edin

- En ideal güneşlenme saatleri ne zamandır?

Güneş ışınlarının yeryüzüne en dik ulaştığı, dolayısıyla en çok UV’ye maruz kalınabilen saatler, öğlen saatleridir.

Bulunduğumuz konum ve özellikle yaz mevsimi göz önüne alındığında 10.00-16.00 saatleri arasıdır. Daha etkin bir koruma için ‘Ultraviyole İndeksi’ni (UVİ) takip etmeninizi öneririm. UVİ, güneşin o günkü konumunuzda ve hava koşullarında size ne kadar zarar verebileceğini belirten sayısal bir değerdir. Bu değer, meteoroloji tarafından saatlik ve günlük olarak hesaplanıp yayınlanıyor.

Güneşe maruz kalacağımız zamanı seçerken, cep telefonlarının hava durumu kısmından çok kolay ulaşılabilecek bu değeri takip etmek de pratik bir uygulama olabilir. Dışarıya çıkarken korunma tedbirlerini almayı ve güneşte kalma sürelerimizi olabildiğince kısa tutmayı unutmayalım.