Tanzimat Edebiyatı Nedir? Genel Özellikleri Ve Sanatçıları

Tanzimat dönemi edebiyatı, dönemin kültürel ve siyasi olaylarından etkilenerek meydana gelmiş olan bir edebi akımdır. 1839 yılında bu edebiyat akımı başlamıştır. Tanzimat dönemi edebiyatı milli yapıyı birleştirmek isteyen ve batıyı örnek alan özellik göstermiştir.

Tanzimat Edebiyatı Nedir?

Tanzimat dönemi edebiyatında şiir ve düz yazıda köklü bir değişim olmuştur. En büyük yenilik şiirde meydana gelmiştir. 1860 yılında ilk özel gazetenin çıkması ile birlikte Tanzimat dönemi de başlamış oldu.

Bu dönemde batılı tarzdaki ilk eserler verilmeye başlamıştır. Tiyatro sanatının halkı aydınlatmak amacı ile bir araç olarak kullanılabileceği düşünülmüştür. Divan Edebiyatındaki bölüm bütünlüğü anlayışının aksine, Tanzimat Edebiyatında konu bütünlüğüne önem verilmiştir.

Toplumcu sanat anlayışı hakim olmuştur. 1. dönem Tanzimatçıları, 2. dönem Tanzimatçılarına göre daha toplumcu bir anlayış benimsemişlerdir. Yazı dilini halk diline yakınlaştırma çabası görülmektedir.

Tanzimat Edebiyatı Genel Özellikleri

1. Dönem Tanzimat Edebiyatı Özellikleri şu şekildedir;

Toplum için sanat anlayışı benimsenmiştir.

Bu nedenle eserlerde çoğunlukla toplumsal konular işlenmiştir.

Hece ölçüsü olarak nazım ölçüsü şiirde ise aruz ölçüsü kullanılmıştır.

Dilin sadeleşmesi gerektiği düşüncesi hakim olmuştur. Fakat bu konuda pek başarılı olamamışlardır.

Bu dönemde hak, yurt, özgürlük, eşitlik gibi kavramlar ilk defa eserlerde kullanılmaya başlanmıştır.

Bu dönemde öykü, roman, makale, gazete, eleştiri gibi düz yazı örnekleri Türk edebiyatında görülmeye başlamıştır.

1. dönem Tanzimat Edebiyatı sanatçıları; Namık Kemal, Ziya Paşa, İbrahim Şinasi, Şemseddin Sami, Ahmet Mithat Efendi, Ahmet Vefik Paşa olmuştur.

2. Dönem Tanzimat Edebiyatı özellikleri şu şekildedir;

Daha bireysel konular ele alınmıştır.

Toplum için değil, sanat için sanat anlayışı benimsenmiştir.

Bu dönemde tiyatro eserleri oynanmak için değil, okunmak için kaleme alınmıştır.

Hece ölçüsü ile aruz ölçüsü kullanılmaya devam etmiştir.

1. Dönem Tanzimat Edebiyatında kullanılan Divan Edebiyatı nazım biçimleri kullanılmamaya başlanmıştır.

Şiirde daha geniş konular kullanılmaya başlanmıştır. Aşk, felsefe, ölüm gibi konular da şiirlerde kullanılmıştır.

2. dönem Tanzimat edebiyatında güzel olan her şey şiir konusu yapılmıştır.

Bu dönemdeki sanatçılar daha çok natüralizm ile realizm akımından etkilenmiştir.

Bu dönemin divan edebiyatındaki tek savunucusu Muallim Naci olmuştur.

Temsilcileri; Abdülhak Hamit Tarhan, Ali Bey, Recaizade Mahmet Ekrem, Muallim Naci, Ahmet Cevdet Paşa, Samipaşazade Sezai, Nabizade Nazım olmuştur.