12.03.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Duygu Erdoğan
Coronavirüs dünyada hızla yayılırken Türkiye’de de ilk teşhis konuldu. Bu gelişme beraberinde çarşı pazara büyük bir telaş getirdi. Marketten manava kadar beliren karmaşaya karşı ilgililer yurt içinde yeterli ürün olduğunu belirterek, panik yapılmaması konusunda uyarılarını yineliyor.
Son dönemde maskeye olan talebi gören bazı firmalar perakende satışta fahiş fiyat hareketleri oluşturmuş, yetkililer denetimlerini sıklaştırmıştı. Ancak ‘maske soygunu’ devam ediyor.
Bu karmaşada el hijyeni ve yaşam alanlarının temizliğinde kullanılan alkol bazlı dezenfekte edici ürünler ile kolonyaya olan talep market raflarındaki fiyatlara yansıyor. Firma sahipleri fiyat artışlarının dünyada kozmetikte kullanılan ‘etil alkol’e olan talebin patlaması nedeniyle oluştuğunu ifade ediyor.
Fiyat 2 dolar oldu
Özellikle dezenfektan ürünler ve kolonyanın hammaddesi olan etil alkolde temin sorunu ortaya çıktı. Alkolün büyük bir kısmını ithal eden Türkiye, tüm dünyadaki talep artışıyla yurt içinde kolonya ve dezenfektanda oluşan talebe yetişmeye çalışırken, fiyat artışlarıyla karşı karşıya kalıyor. Virüs salgını öncesi litresi 1 dolar 20 cent olan etil alkol ithalatta 2 dolara çıktı.
Alkol sektörünün önde gelen firmalarından Alkomed firmasının Kurucusu Oğuz Şanal, alkol bazlı dezenfektan ve kolonya gibi ürünlere olan talebin dünyada çok yükselmesiyle içeride ham madde sıkıntısı yaşandığını kaydetti. Talebe yetişmekte çok zorlandıklarını anlatan Şanal, “Telefonlar susmuyor ama mesela en önemli ihracatçı olan Pakistan pazar olarak Çin, Japonya gibi ülkelere yöneldi. Brezilya ancak Amerika’ya yetiyor. Avrupalılar ise kendi içlerindeki talebe zor yetişiyor. Bu da bize alkolde fiyat artışı olarak yansırken, perakendede de raf fiyatlarını artırıyor. Fiyat arz talep dengesinin bozulmasından artıyor, piyasada bu durumdan menfaat sağlamak isteyenler mevcutta yok. Çünkü fiyat artışı henüz dengede” dedi.
‘Cuma günü gelecek’
Eminönü’ndeki kolonya üreticilerinin mevcut imalatları da hızla tükeniyor. Firma yetkilisi Emre Değirmencioğlu, “Elimizdeki 1 litre stokları bitti. Yeni imalat cuma günü gelecek. Fiyatta şimdilik artış normal seviyede ama alkol bulamadığımız için ister istemez her alınan üründe fiyat artışı biraz daha hissedilecek. Şu anda kolonya litresi 35-38 liradan satılıyor” dedi.
‘İstanbul’a yetmiyor’
Balıkesir Kolonyacılar Çarşısı da mevcut dönemde taleplere yetişmekte zorlanıyor. Firma sorumlusu İsmail Ekim, “Alkol girdisinin fiyatı arttı. Hem tüketici, hem perakende firmaları kolonya arıyor. Dünya alkol talep edince sistem zorlanmaya başladı. Buradaki müşteri portföyüne yetişmekte bile zorlanırken İstanbul’a çok fazla gönderemiyoruz. Yoksa biz Türkiye’nin her yerine hatta yakın komşulara çok fazla kolonya gönderirdik” diye konuştu.