22.10.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
EKONOMİ SERVİSİ
Visa ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye’de yapılan kartlı harcamalarda Kovid-19 etkisini inceleyen bir araştırma gerçekleştirdi. Araştırmada, Türkiye’nin bu süreci Avrupa’ya kıyasla daha az hasarla geçirdiği ve sektörlerin daha hızlı toparlandığı belirlendi.
Mart-Ağustos 2020 dönemine odaklanan araştırmada, kartlı harcamalarda farklı sektörler için Kovid-19 sürecine bağlı olarak gerçekleşen değişimler, temassız işlemler ve e-ticaret işlemlerinin değişimi analiz edildi. Salgın nedeniyle Türkiye’de sokağa çıkma kısıtlamalarının uygulandığı 12 haftalık dönemde (mart-mayıs) toplam kartlı harcamalar geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10 daraldı. Haziranda ise normalleşmenin başlamasıyla harcamalar hızlı bir toparlanma sürecine girdi ve ağustosun son haftasında 2019 seviyesinin yüzde 18 üzerine çıktı.
Araştırmada, Türkiye verileri, Avrupa’da sokağa çıkma kısıtlamalarını ilk hayata geçiren İtalya ve kısıtlama uygulamayan İsveç ile karşılaştırıldı. Mart-mayıs döneminde kartlı harcamalar bakımından İtalya en keskin düşüşleri yaşarken, Türkiye ve İsveç birbirine paralel ve yakın dalgalanmalarla karşı karşıya kaldı. 6 ana harcama sektörünün bir sene öncesiyle kıyaslandığı tablolar karşılaştırıldığında, İsveç ve İtalya’nın haziranda yüzde 13 küçülmeye devam ederken, Türkiye’nin aynı ayda normalleşmeyle birlikte yüzde 10 büyüyerek, hızlı biçimde toparlandığı görüldü.
Limitler yükseltildi
Türkiye, salgın sürecinde Avrupa’da temassız harcama limitini yükselten ilk ülke oldu. Tüketiciler de sağlık önceliği nedeniyle temassız ödemelere artan bir talep gösterdi. Bankalararası Kart Merkezi rakamlarına göre, yalnızca martta 2,5 milyon kart ilk defa temassız ödeme yapmak için kullanıldı. Böylelikle Türkiye’de, yılın ilk 6 ayında gerçekleşen temassız işlem sayıları, geçen yılın aynı dönemine kıyasla 3 kat arttı. Temassız ödemelerdeki büyüme oranıyla Türkiye, Avrupa’da en yüksek artışı gösteren ülke olarak öne çıktı.
‘Proaktif davrandık pozitif ayrıştık’
TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu şunları söyledi: “İçinden geçtiğimiz pandemi sürecinde tüm dünya hiç alışık olmadığı bir ortamla karşı karşıya kaldı. Bu yeni ortama uyum sağlamak üzere hazırlıklı olan ve proaktif davranan ülkeler, diğer ülkelerden pozitif olarak ayrıştı. Türkiye, pandemi sürecinde hızlı kararlar alarak ve özellikle sağlık alanında gerçekleştirmiş olduğu atılımlarla bu yeni ortama uyum sağlama konusunda dünyada öne çıkan ülkelerden biri oldu. Bunun yansımasını da hem e-ticaretin bu süreçte öne çıkmasıyla hem de temassız ödemelerdeki artışla somut olarak görmüş olduk.”
Dijitalleşen avantajlı
Visa Türkiye Genel Müdürü Merve Tezel şu değerlendirmeyi yaptı: “Tüketiciler bu önemde sanal ortamlarda online ödemelere, fiziksel dünyada ise temassız ödemelere yöneldi. Ülkemizde temassız kart kullanımı normalde her yıl ortalama 2 kat büyürken, bu senenin sadece ilk 6 ayında 3 kat büyüdü. Temassız ödeme kabulünün bazı iş yerlerinde ciro artışlarıyla sonuçlanabildiğini de gözlemledik. Pandemi döneminde elektronik ödeme yöntemlerini kabul eden, işini dijital ortama taşımış küçük ve orta ölçekli şirketler için bu sürecin daha kolay geçtiğini gördük.”
E-ticaret rekoru
Araştırmanın kapsadığı dönemde, tüketici alışkanlıklarının değişmesiyle Türkiye’de e-ticaret işlem adetleri, sadece Nisan 2020’de yüzde 30 arttı. 14 Avrupa ülkesinde bu rakam yüzde 25’in üzerinde artış gösterdi. Türkiye’de mart-mayıs döneminde 7 milyon kart ilk defa e-ticaret alışverişi için kullanıldı. Bunun sonucunda, Türkiye’de e-ticaret, mayıs sonu itibarıyla kartlı harcamaların yüzde 33’üne ulaşarak rekor seviyelere yükseldi.