Moğolistan'ın son göçebeleri
01.06.2015 - 16:51 | Son Güncellenme:
.
Fotoğraf sanatçısı Taylor Weidman, "Vanishing Cultures Project" yani Kaybolmakta olan kültürler projesinde dünyanın belki de son göçebe toplumu Moğolların günlük yaşantısına ayna tutuyor. Hızla devam eden küreselleşme sürecinde geleneksel yaşamları tehdit altında olan göçebe Moğollar bir yandan modern yaşamın gerektirdiklerine uyum sağlamaya çalışırken bir yandan da kuraklık ve sert kış şartları ile boğuşmak zorunda kalıyor. Özellikle iklim şartlarının değişmesi hem göçebeler hem de hayvanları için hayatta kalmayı imkansız hale getirmiş. Başkent Ulan Batur'un çevresine kurdukları kıl çadırları yani "yurt"ları hala geleneksel yaşamlarını sürdürmelerine olanak sağlasa da nüfusları hızla azalıyor.Taylor Weidman'nın objektifi Orta Asya'daki son göçebe toplumu Moğolların günlük yaşantısına ışık tutuyor.Gece bastıran kar fırtınasından etkilenen Güneş enerjisi sistemini temizlemek gerek. Bu sistem Göçebelerin çadırdaki ampullerine ve cep telefonlarına gerekli enerjiyi sağlıyor.
Kıl çadırda Lsd televizyon keyfi. Göçebeler elektronik eşyalarını güneş ya da rüzgar enerjisi ile çalıştırıyor.
Naadam'da bir at yarışı. Jokeyler küçük çocuklardan seçiliyor. At sürmek Moğolların "ata spor"larından biri.
Gobi Çölünde bir keçi çamaşır makinesinden su içiyor. Güneş enerjisi ile çalışan bu makineleri, maden ocaklarında çalışan işçiler de kullanıyor. Böylelikle tüm gelirleri çobanlık üzerinden olan ailelere ekstra bir gelir kapısı açılıyor.
Moğol göçebelerin hepsi kasaplığı biliyor. Yalnız stilleri oldukça farklı. Hayvanları göğüslerine bir delik açıp aort damarını içeriden keserek öldürüyorlar. Bunun amacı kanın içeriye doğru akmasını sağlamak.
Moğol bir kadın soya sosu şişesini biberon yapmış, kuzusunu besliyor.
Nadaam festivalinde bir diğer ata sporu güreş müsabakaları.
Küresel ısınma ve iklim değişikliği Gobi Çölünde büyük oranda erozyona sebep olmuş. Verimli arazi neredeyse kalmamış. Bu da hayvanların yiyeceği ot kalmaması demek.
Bir çoban yoğun kar fırtınası sırasında sürüsünü topluyor. Son yıllarda Moğolistan'da yaşanan "dzud" sayısında artış var. Dzud, kurak geçen bir yazın sonrasında gelen çok sert kışlara verilen isim.
Moğolistan Sovyetler Birliği'nden ayrıldıktan sonra SSCB'nin işlettiği kömür madenleri yerel halka kaldı. Şimdi bu minik madenleri göçebe yaşamı bırakmak zorunda kalan aileler işletiyor.
Madencilik tehlikeli ancak hiç bir eğitimi olmayan bu aileler için de mecburi.
Madenciler geniş düzlüklerde altın da arıyor.
Başkent Ulan Batur'un etrafında çadırlar. Kış ayları boyunca Ulan Batur dünyanın en kirli 2. hava sahasına sahip oluyor. Sebebi de ısınma için kullanılan kömür.
Ulan Batur'u çevreleyen halkada yaşayan halk geçimini çöpleri geri dönüştürerek sağlıyor.
Çevre mahallelerdeki evlerin %70'inde su ya da kanalizasyon sistemi yok.
Başkent'in merkezine yeni ve modern binalar yapılıyor. Hükümet göçebeliği bırakan ve şehir yaşantısına geçmek isteyen aileler için 100,000 yeni konut yaptıracak.
Ulan Batur'da bir çocuk parkı. Moğolistan'nın nüfüsunun çeyreğini 14 yaş altı çocuklar oluşturuyor. Bu da ülkeyi Asya'nın en genç nüfusu yapıyor.
Genç bir anne otomobil kullanıyor. Madencilik sebebi ile patlayan ekonomi sayesinde otomobil sayısı hızla artıyor.
Bir yaz yağmuru sonrası Ulan Batur'un sokakları parıldıyor.
Ulan Batur'un merkezinde Blue Sky kulesi ışıldıyor. Şehrin geri kalanı Sovyet tipi bloklar ve modern binaların karması şeklinde.
Başkentte bir büfe.
İki Moğol genç sarhoş arkadaşlarının koluna girmiş. 2006'da devlet tarafından yapılan bir araştırmada Moğol erkeklerinin %22'si alkol bağımlısı. Bu Avrupa'nın tam üç katı.
Moğol bir kadın Ulan Batur manzarasında sabah jimnastiği yapıyor. Şu an manzara çok güzel olmasa da madenler sayesinde hızla büyüyen ekonomisi çehreyi tamamen değiştirecek gibi. Ne yazık ki değişen çehre göçebelerin de sonu olacak.
