16.12.2020 - 08:21 | Son Güncellenme:
milliyet.com.tr
13 Ağustos günü sabah saat 9.00 civarında, Maria Pevchikh adlı 33 yaşındaki bir Rus kadın, Moskova'dan Sibirya'nın Novosibirsk şehrine uçmak için check-in yaptı. Yalnız değildi.
Onu o sabah Domodedovo havaalanına kadar takip eden, Rusya Federal Güvenlik Servisi FSB'nin seçkin bir biriminin bir üyesiydi. Mavi-yeşil gözlü ince, kelleşmekte olan bir adam olan Oleg Tayakin, Pevchikh gidene kadar havaalanında kaldı.
Pevchikh, yolsuzlukla mücadele kampanyasını yürüttüğü Rus muhalefet lideri Alexey Navalny'nin Sibirya ziyareti öncesinde seyahat ediyordu.
Navalny ekibi, Sovyetler Birliği'nin gizli polis gücü KGB'nin halefi olan Rusya'daki FSB tarafından sürekli izleniyor. Ancak Tayakin sıradan bir ajan değil.
Toksinler ve sinir gazı konusunda uzmanlaşmış küçük bir ekibin bir parçası. O sabah, ajanları Pevchikh'den iki saat ileride, Novosibirsk'e gidiyordu.
Navalny'nin ertesi gün Novosibirsk'e varacağını biliyorlardı. O günden tam olarak bir hafta sonra, Navalny hayatı için savaşacaktı: Vücudu sinir gazı Novichok tarafından tahrip edildi ve organları iflas etti. Sibirya seyahatinin son durağı olan Tomsk'tan bir uçakta yere yığıldı.
CNN, seçkin FSB biriminin Ağustos gezisi boyunca Navalny'nin ekibini nasıl takip ettiğini ortaya çıkaran Araştırmacı gazetecilik sitesi Bellingcat ekibinin araştırmasına katıldı.
Soruşturma kapsamında ayrıca, bu birimin Navalny'yi 2017'den beri Moskova'ya ve Moskova'dan 30'dan fazla seyahatte takip ettiği ortaya çıktı.
Telefon ve seyahat kayıtları, toksinler ve sinir gazları konusunda uzmanlaşmış Rus istihbarat ekibi üyelerinin, 2017'den bu yana Alexey Navalny'yi en az 17 şehre takip ettiğini gösteriyor.
CNN International ile Bellingcat'in ortak araştırması aylarca sürdü. Soruşturma kapsamında binlerce telefon kaydı, uçuş bilgileri ve diğer belgeler incelendi.
Aylarca süren bu ortak araştırma, ilgili ajanları, geçmişlerini, iletişimlerini ve seyahatlerini tespit etti. Soruşturmaya ayrıca Alman dergisi Der Spiegel ve Rus yayın The Insider da katıldı
CNN, geçen hafta Almanya'da hala iyileşmekte olduğu gizli yerde yapılan röportaj sırasında Navalny'ye birkaç ajanın fotoğraflarını gösterdi. Muhalefet lideri hiçbirini tanımadığını söyledi ve sonra durdu.
"Yüzlerine baktığımda çok garip bir his duyuyorum" dedi Navalny. Uzun süredir takip edildiğini öğrenmenin "kesinlikle korkunç" olduğunu da ekledi.
Bellingcat ve CNN, FSB'nin toksin ekibinin kalifiye doktorlar, toksikologlar ve sağlık görevlileri de dahil olmak üzere altı ila 10 ajandan oluştuğunu tespit etti.
Navalny'yi takip eden FSB ajanlarının 30'lu yaşlarının sonunda ya da 40'larının başında olduğu tespit edildi. Navalny'yi takip ederken genellikle üç kişilik gruplar halinde seyahat ediyorlardı. Yakın zamanda tek kullnımlık telefon kullanmaya başladılar.
Birimleri, Moskova'nın güneybatı eteklerindeki Akademika Vargi Caddesi'nde, FSB'nin Kriminalistik Enstitüsü'nün genel merkezi olan, bej renkli, dikkat çekmeyen ve sıradan bir komplekste bulunuyor.
Grup bazen Moskova'nın doğu ucundaki başka bir güvenli bölgede çalışıyor. Birliğin doğrudan komutasındaki yetkili Stanislav Makshakov. Orada çalışanların aktardığına göre, güneybatı Rusya'daki Saratov yakınlarındaki Shikhany Enstitüsü'nde çalışırken albay rütbesine sahipti.
Sinir gazı Novichok, orada 1970'lerde geliştirildi ve sonraki yirmi yıl içinde üretildi. Kamu kayıtlarına göre Makshakov ayrıca hardal gazı ile ilgili bir patente sahip.
2018 yılına kadar birimdeki ajanlar hedeflerini takip ederken sık sık kendi isimlerini kullandılar. Bazıları daha sonra sahte kimlik kullanmaya başladı. Burada eşlerinin kızlık soyadlarını kullandılar, doğum tarihlerini ise bir yıl değiştirdiler.
Alexey Navalny'yi zehirleme amaçlı FSB planına karışmakla suçlanan şüpheli Rus ajanı, onunla yüzleşmeye çalışan CNN International muhabirinin yüzüne kapıyı çarptı.
Geçen yaz Sibirya'da Novichok ile zehirlenmeden önce Navalny'yi üç yıl boyunca takip eden gizli bir FSB kimyasal silah biriminin parçası olduğu ortaya çıkan Oleg Tayakin'in, karşısında CNN muhabirini görünce kapayı kapattığı anlar kameraya alıdı.
CNN muhabiri Clarissa Ward ve ekibi, Tayakin'i Moskova yakınlarındaki evine kadar takip etti. Kapısını çaldığında ise hem İngilizce hem de Rusça olarak kendini tanıttı.
Yüzünü sadece birkaç saniye gösteren ve Clarissa Ward'un sözlerini dinleyen Rus ajanı, Navalny'nin adını duyar duymaz, sadece birkaç santim açık olan kapıyı tamamen kapattı.
CNN muhabiri Clarissa Ward, ajan Oleg Tayakin'e "Size birkaç soru sorabilir miyim ... Navalny'yi zehirleyen sizin ekibiniz miydi?"" sorusunu yöneltmişti, ancak yanıt alamadı.
Kremlin, Navalny'nin zehirlenmesine karıştığı iddialarını ilk günden beri reddetti. Devlet medyasında FSB ajanına dair herhangi bir haber yer almadı.
Ancak Putin'in vaftiz kızı olan Başkan'a olan yakın bağlarıyla da bilinen politikacı Kseniya Sobchak, Alman “Spiegel” dergisi, “Bellingchat”, “CNN” ve “The Insider”ın ortaklaşa hazırladığı araştırma için "kesinlikle mükemmel bir araştırma çalışması" ifadelerini kullandı.