Yıldız Şale Köşkü
14.04.2014 - 11:32 | Son Güncellenme:
Yıldız Sarayı'nın bir parçası olan ve adını Fransızca "dağ evi" anlamına gelen "chalet" sözcüğünden alan 19. yüzyıl Osmanlı mimarisinin en ilgi çekici yapılarından olan ve dışarıdan bakıldığında yekpare gibi görünen ancak üç farklı yapıdan oluşan Şale Köşkü, ihtişamıyla göz kamaştırıyor.
Tefrişinde Avrupa beğenisinin egemen olduğu görülen köşkün dekorasyonunda, büyük boyutlu İsveç yapımı Rörstrand çini sobalar dikkati çekerken, 450 metrekare büyüklüğündeki salonda bulunan tek parça 406 metrekarelik Hereke dokuması halı, ziyaretçilerden ilgi görüyor.
Yıldız Şale Köşkü Yöneticisi Yasin Kütük, AA muhabirine yaptığı açıklamada, köşkün üç yapıdan oluştuğunu belirterek, "Üçünün de mimarisi farklı. Her mimar kendisine göre farklı farklı anlayışlarla yapmış. Konukevi hüviyeti ile yapılan, çok ihtişamlı ve güzel bir şekilde dekore edilmiştir" dedi.
Köşkün, birinci kısmının 1879-1880 yıllarında 2. Abdülhamid Han tarafından yaptırıldığını aktaran Kütük, ikinci kısmın 1889'da, üçüncü bölümün ise 1898 yılında inşa edildiğini kaydetti.
Dışarıdan bakıldığında yekpare gibi görünen köşkün üç farklı mimarın eseri olduğunu anlatan Kütük, birinci kısımda bulunan "Sarı Salon"un tabanında iki parçadan oluşan 180 metrekarelik Hereke halısı olduğunu ifade etti.
Köşkün en büyük salonunun üçüncü kısmında yer aldığını, bu salonda büyük toplantılar ve kabullerin yapıldığını dile getiren Kütük, 450 metrekare büyüklüğündeki bu salonda 406 metrekarelik yekpare Hereke dokuması halı bulunduğunu, salonun duvarlarının da 7 metre yüksekliğinde olduğunu anlattı.
Kütük, Abdülhamid Han'ın yeniliklere açık bir padişah olduğunu ifade ederek, "Rusya'da, o dönemde başlatılan prefabrik uygulamasını o tarihte birinci kısımda başlatmış. Sonra ihtiyaca göre ilaveler yapılarak, bu mevcut hale gelmiştir. Toplam 4 kat ve 130 oda bulunmaktadır. Bunlara ilave olarak 9 banyo, iki Türk hamamı, 8 tuvalet ve bir mutfak vardır" diye konuştu.
"Köşkte çok sayıda yabancı devlet adamı ağırlandı"
Kütük, İran Şahı Rıza Pehlevi, Pakistan Cumhurbaşkanı İskender Mirza, Federal Almanya Cumhurbaşkanı Theodor Heuss, İtalya Cumhurbaşkanı Giovanni Gronchi, Irak Cumhurbaşkanı Abdül Rahman Arif, Romanya Devlet Başkanı Nikolay Çavuşesku gibi dönemin çok sayıda devlet adamının köşkte ağırlandığını anlatarak, "O dönemlerde Yıldız Sarayı'na gelen devlet erkanı padişahla görüştüğü zaman eşleri de burada ağırlanıyordu. Köşk, 1956-1976 yıllarında kadar devlet konukevi hüviyetini sürdürmüş, 1985 yılından itibaren de Milli Saraylara bağlı müze olarak hizmete girmiştir" değerlendirmesinde bulundu.
- Yıldız Şale Köşkü
Yıldız Sarayı'nın bir parçası olan ve adını Fransızca "dağ evi" anlamına gelen "chalet" sözcüğünden alan köşk, 19. yüzyıl Osmanlı mimarisinin en ilgi çekici yapılarından birisi. Yüksek duvarlarla çevrili bir bahçe içinde yer alan köşk, farklı tarihlerde birbirine bitişik olarak yapılan üç yapıdan oluşuyor. Birinci bölümü 1880'de yapılan köşk, 1889 yılında Sarkis Balyan'a yaptırılan ek bina ile genişletilerek, oda ve salonlar eklendi.
"Merasim Köşkü" adıyla tanınan ve İtalyan Mimar D'Aranco'nun yaptığı üçüncü bölümü 1898 yıllarında tamamlanan köşkün son iki bölümü, Alman İmparatoru 2. Wilhelm'in İstanbul'a gelişlerinde konaklaması için inşa edildi. Bu özelliğiyle Şale, Yıldız Sarayı yapılar grubu içinde "devlet konukevi" olma özelliği taşıyor.
Dış dünyaya 7 kapı ve ahşap panjurlu pencerelerle açılan Şalenin katları arasındaki bağlantıyı biri mermer, ikisi ahşap zarif merdivenler sağlıyor. Yapının en dikkat çekici mekanı, zemini duvardan duvara yaklaşık 406 metrekarelik tek parça Hereke halısıyla kaplı, tavanı altın yaldızlı panolarla süslenmiş, görkemli tören salonu.
Çırağan Sarayı'ndan getirilen sedef kakmalı kapılarından ötürü "Sedefli Salon" olarak da bilinen yemek salonunun mobilyaları, Sultan 2. Abdülhamid tarafından Yıldız Sarayı bünyesindeki Tamirhane-i Hümayun'da üretildi. Osmanlı beğenisini yansıtan yemek salonu dışında köşkün tefrişinde Avrupa beğenisinin egemen olduğu görülüyor. Köşkün dekorasyonunda dikkati çeken unsurlardan biri de büyük boyutlu İsveç yapımı Rörstrand çini sobalar.
Yıldız Şale Köşk, pazartesi ve perşembe dışında her gün 09.00-17.00 saatlerinde ziyarete açık.
