19.02.2013 - 02:30 | Son Güncellenme:
ŞİLAN ÇETE
Avrupa’yı sarsan at eti skandalının Almanya ayağında dönercilerde domuz ve at eti bulunduğu iddia edildi. Almanya merkezli özel televizyon kanalı RTL’in iddiasına göre Leipzig ve Berlin kentlerindeki yirmi dönerciden alınan numunelerin birinde at eti, üçünde ise domuz eti bulundu.
Kanal tarafından Ürün Kalitesi Enstitüsü’ne (ifp) yaptırılan araştırmaya göre numunelerden birinde yüzde bir oranında at eti, üçünde ise yüzde 7 oranında domuz eti tespit edildi. Almanya Tarım ve Tüketiciyi Koruma Bakanı Ilse Aigner at ve domuz eti skandalı üzerine eyalet temsilcileri ile konuyu görüşmek üzere bir araya geldi. Aigner, Almanya’da yayımlanan Bild gazetesine yazdığı makalede gıda endüstrisinin imajının zarar gördüğünü belirtti.
Bakan, “Kaybolan güveni geri kazanmak kolay olmayacak” diye ekledi. Almanya’da yayımlanan Der Spiegel dergisine göre ise 2012 yılının kasım ayı ile 2013 yılının ocak ayı arasında Lüksemburg’daki bir firmadan ülkeye 144 ton şüpheli sığır eti girdi. Geçen günlerde Almanya’da bazı dondurulmuş lazanyalarda at eti tespit edildiği için süpermarket zincirleri ürünleri geri çekmiş veya inceletmeye başlamıştı.
Türkler tedirgin
Konuyla ilgili olarak Milliyet gazetesine konuşan Almanya İslam Konseyi Başkanı (Islamrat) Ali Kızılkaya yaşananın bir ‘skandal’ olduğunu söyledi. Kızılkaya, “Çok vahim bir durum. Özellikle de dönerde olması. Çünkü döner Türklerin milli gıdası. Kullanılan etlerin helal olmasına dikkat edilmemesi büyük bir skandal. İnsanların inançları konusunda sıkıntıya sokulması çok vahim” dedi. Kızılkaya, “Alman yetkililerin olaya el atmasını talep ediyoruz. Anlaşılan satılan etler yeterince kontrol edilmiyor. Tüketici Bakanlığı bu olayla yakından ilgilenmeli” diye ekledi. Etlerin dönercilere Türkler tarafından satılıp satılmadığını bilmediğini söyleyen Kızılkaya, “Ancak dönerciler etlerini nereden aldıklarını biliyordur. Bu nedenle domuz eti kullanımının bilgisizlikten kaynaklandığını düşünmüyorum. Dönerciler de bu işin mesuliyetini almalı. Helal kazanmaya da helal satmaya da dikkat etmeli” diye konuştu.
İslam Konseyi Başkanı, “İnsanların inancının ticari amaçlara alet edilmesi çok üzücü. Bu yaşanan şey müşteriyi kandırmaktır, sahterkarlık ve dolandırıcılıktır. Kabul edilemez. Almanya’daki Müslümanlar olarak tedirginiz” diye devam etti.
Avrupa Türk-İslam Birliği Genel Sekreteri Mahmut Aşkar ise domuz eti iddiasına şüpheyle yaklaşıyor. Aşkar, “İddianın ortaya atılma tarihi ilginç. Birçok kişi bu durumu şüpheli buluyor. Çünkü döneri suçlayıcı iddialar Almanya’da at eti tüketildiği iddialarından hemen sonra geldi. Birileri ortalığı karıştırmaya çalışıyor. Manipülasyon olabilir. Neden daha önce ortaya çıkarılmadı” dedi.
İddiaları inandırıcı bulmadığını söyleyen Aşkar, “Eğer doğruysa da bu hiçbir şekilde kabul edilemez. Domuz etini bile bile satan kişi Türk de olsa tolere edilemez. İnsan sağlığıyla bu şekilde oynanmamalı. Yanlış yapan biri varsa derhal deşifre edilmesini ve cezasını çekmesini istiyoruz” diye ekledi.
‘Döner değil ‘gyros’tur’
Avrupa Türk Döner İmalatçıları Derneği Başkanı Tarkan Taşyumruk dönerde domuz eti bulunduğuna dair kesin bir kanıt olmadığını söyledi.
Taşyumruk, “Bunlar bir televizyonun iddiaları. Ortada resmi bir bildiri yok. Domuz eti bulunmuş olsa bile bu Almanya’da gyros denilen yani dönerin Yunan versiyonu olan bir yiyecektir. Bu yiyecekte normalde domuz eti kullanılıyor. Domuz etli dönerin bulunduğu belirtilen bölgenin ise Berlin’in dışında çoğunlukla Almanların yaşadığı bir yer olduğunu düşünüyorum. Bu nedenle orada gyros satılıyor olabilir” dedi.
Domuz eti iddialarının dernekle hiçbir alakası ve bağlantısı olmadığına dikkat çeken Taşyumruk iddiaların Almanya’daki Müslümanları huzursuz ettiğini söyledi. Dernek başkanı, iddiaların kendilerini ekonomik açıdan kötü yönde etkileyebileceğini ekledi. Gyros olarak adlandırılan ‘Yunan dönerinin’ özelliği içeriğinde domuz eti kullanılması olarak biliniyor.
Günde 400 ton
Almanya’da bir günde yaklaşık 400 ton döner üretiliyor. İtalya, İspanya, Danimarka, İsveç, Norveç, Finlandiya, Estonya, Litvanya ve Letonya gibi ülkeler Almanya’dan döner alıyor. Üretilen dönerin neredeyse yarısı diğer ülkelere ihraç ediliyor. Avrupa Türk Döner İmalatçıları Derneği’nin rakamlarına göre ise Almanya genelinde yaklaşık 15 bin, Avrupa genelinde ise yaklaşık 40 bin dönerci bulunuyor. Döner üretiminin Almanya’daki yıllık cirosu ise 2.5 milyar euro’yu buluyor.
Avrupa’ya yayıldı
Avrupa’da ilk olarak İngiltere’de başlayan at eti skandalı gündemi günlerdir meşgul ediyor. 16 ülkeye yayılan, donmuş gıdalarda bulunan at eti skandalı Avrupa Birliği tarım bakanlarının Brüksel’de acil bir toplantı düzenlemelerine neden olmuştu. Yetkililer işlenmiş et ürünlerinin etiketlerinde daha fazla bilgiye yer verilmesi ve işlenmemiş etlerin kaynağının belirtilmesi gibi önlemleri tartışıyor.