Atatürk'ün emaneti Rodoslu Türkler 86 yıldır elektriksiz

TÜRKİYE ile Yunanistan arasında 1923 yılında yapılan mübadeleden etkilenmeyen, ancak Türkiye’ye dönmek isteyince Atatürk’ün emriyle önce Fethiye’ye, ardından da Marmaris’in Turgut Köyü Delikyol Mevkii’ne yerleştirilen Rodoslu Türkler, 86 yıldan bu yana elektriksiz ve susuz yaşıyor. Elektrik verilmesi için imar şartı arandığı belirten Muğla İl Genel Meclisi üyesi Dursun Kaplan, "Okluk Koyu’ndaki Cumhurbaşkanlığı Konutu başta olmak üzere İnbükü ve Çubucak Orman Kampları ile Hisarönü’ndeki Jandarma Kampı da imarsız, ama hepsinin elektriği var. Atatürk’ün kemikleri sızlıyordur" dedi.

1912’de Trablusgarp Savaşı sırasında Rodos, İtalya tarafından işgal edildi. 1923’teki Türkiye- Yunanistan Nüfus Mübadelesi sırasında adada bulunan Türk azınlık, İtalya topraklarında sayıldıkları için mübadeleden kurtuldu. Fakat içlerinden Türkiye’ye dönmek isteyenler, Atatürk’ün emriyle önce Fethiye’ye getirildi. İki yıl sonra da bir bölümüne Marmaris’in Turgut Köyü’ndeki Delikyol Mevkii’nde araziler verildi ve yerleşmeleri sağlandı. İlk olarak 7 haneden oluşan Rodoslu Türkler’in yanı sıra bölgeye yeni yerleşenler oldu. 1981 yılında Turgut Köyü’ne elektrik getirildi, Selimiye Köyü’ne giden enerji hattı da hemen bu bölgeden geçmesine rağmen Delikyol’da yaşayanlara elektrik verilmedi. 1996 yılında Delikyol resmen 15 haneli mahalle olarak Turgut Köyü’ne bağlandı. Muhtarların defalarca yaptığı müracaatlar dikkate alınmazken, son olarak 2005 yılında mahalleye elektrik verilmesi için bir kez daha girişimde bulunuldu. Ancak imar izni olmadığı gerekçesiyle elektrik verilemeyeceği belirtildi. Bu arada da mahalledeki hane sayısı 25’e ulaştı ve yerleşen Almanlar bile oldu.

Muğla İl Genel Meclisi’nin CHP’li Üyesi Dursun Kaplan, Marmaris’in Türkiye ekonomisine turizmden 2.2 milyar dolar girdi sağladığını ancak iki köyünün iki mahallesine elektrik bağlanamadığını söyledi. Delikyol’un hemen karşısında bir trafo bulunduğunu belirten Kaplan, "TEK, TEDAŞ ve AYDEM neden yapmamışlar? ’Bir yerde 10 hane yoksa oraya elektrik bağlanamaz’ diyor buraların yetkilileri. Ayrıca imar izni soruyor. Bölgemizde hiçbir yerde imar yok ki. Bozburun örneğin. Tek bina dışında devlet binaları, cami ve okullar da dahil her yer kaçak. Çubucak, İnbükü Orman ile MTA kampında imar yok ama elektrik bağlanmış. Cumhurbaşkanlığının Okluk Koyundaki binası kaçak ama orada da elektrik var. Elektriği olan Jandarma’nın Hisarönü kampı da kaçak. Türkiye’yi yönetenlerin tatil yaptığı bölgelere elektriği bağlıyorsunuz ama burada doğup büyüyen dededen kalma yerlerde yaşayanlara elektrik bağlamak için bir sürü gerekçeler ortaya sürüyorsunuz. Çok yakışıksız bir konu. Atatürk’ün kemikleri sızlıyordur" diye konuştu.

Su konusuna da değinen Kaplan, "Sondaj yapılması için meclisten ödenek çıkarabiliriz fakat elektrik yok. Bölgede akarsu da olmadığı için susuzluğa mahkumlar" dedi.

CHP’li bir diğer İl Genel Meclis üyesi Suat Esin de sonuna kadar mücadele ederek buraya elektrik bağlanması için çalışacaklarını söyledi. Turgut Köyü Muhtarı Naci İşler de "21’inci Yüzyıl’da eller, aya çıkıyor ve neredeyse aya günü birlik sefer yapacaklar. Hala burada elektrik ve su yok. Taşıma kullanılıyor" dedi.

VATANDAŞ YILLARDIR İSYANDA

Delikyol’da yaşayan vatandaşlar yıllardır duruma isyan ettiklerini belirterek, sorunun çözüme kavuşturulmasını istedi. 70 yaşındaki Hayriye İfil, doğup büyüdüğü yerde ömrü boyunca sıkıntı çektiğini söyledi. İfil, "Önce çıra, sonra gaz lambası ve derken şimdi de lüks lambasıyla yaşıyoruz. Tüp parası vere vere canımız çıktı. Susuz ve elektriksiz böyle gibi köpek gibi sürünüyoruz. Hiçbir şeyimiz yok. Rezil vaziyette yaşıyoruz. Böyle hayat mı olur? Eşim Rodos’tan buraya ailesiyle muhacir olarak çocukken gelmiş. Hükümet onlara burayı vermiş. O öldü gitti biz burada sürünüp duruyoruz" dedi.

37 yaşındaki İbrahim İpil, Rodos’ta yaşayan büyük dedesinin Sultan Ahmet’in Bayraktarı olduğunu belirterek, "Büyük dedem Şam’dan Rodos’a oradan da Fethiye’ye gelmiş. Daha sonra Atatürk buraların ninemlere verilmesini emredince Marmaris’e yerleşmişler. Hiç elektriğimiz olmadı. Çok müracaat ettik ama sürekli mazeret çıkarıyorlar. Karşımızda betonu atılmış, trafosu dikilmiş iki tane direği olan 100 metrekarelik tesis var. Oraya bina yaparken SİT değil, bize gelince mi SİT? Ben okula buradan 7 kilometre gidip geldim. Gaz lambası ve çırayla okudum. Çok zor şartlar altında olduğu için ancak ilkokulu bitirebildim" dedi.

ÖZEL DİREK DİKTİRDİLER

Sahilde restoranı bulunan Mehmet Yıldız da 2004 yılında TEDAŞ’a müracaat ettiğini ve sözleşme bile imzaladıklarını belirtti. Abonelik işlemlerini yapıldığını ve ana yoldan tesislere kadar özel direkler diktirdiklerini anlatan Yıldız, "20 bin dolarım gitti. Sonra da direkten tesisime enerji vermek için ÖÇKK’dan izin getir dediler. SİT olması nedeniyle izin verilmedi. Buranın günü birlik tesis olması sıfatıyla enerji verilmesi gerektiğini belirterek Muğla İdare Mahkemesi’ne dava açtım. Mahkeme günü birlik iznimi iptal etti. Mücadelem devam etti ve sonunda burasının günü birlik alanı olduğu kabul edildi. Buraya mavi tur tekneleri de geliyor. İki tane jeneratör koydum ve geçen sene 20 bin lira mazot parası verdim" diye konuştu.

İMAR İZNİ YOK

AYDEM yetkilileri, bölgenin SİT alanı olduğu, ev sayısının 10’u bulmadığı gerekçesiyle şimdiye kadar izin verilmediğini belirtti. Yine restoran konusunda kendileriyle ilgili sorun yaşanmadığı kaydeden yetkililer, izin vermesi gereken kurumlar arasındaki ÖÇKK’dan olumlu yazı gelmediği için elektrik bağlanamadığı açıkladı. Yetkililer, inceleme yapıldığı ve genel müdürlük ile görüşmelerin devam ettiğini belirtti.