Balon balığının tek düşmanı Carettalar
14.11.2021 - 07:00 | Son Güncellenme:
Akdeniz kıyılarını işgal eden en tehlikeli türlerden balon balığı, uzmanları çözüm yolları üretmeye sevk ediyor. Balon balığının oluşturduğu tehlikeyi kamuoyuna daha iyi anlatmak isteyen bilim insanları bir araya gelerek deneyimleri ve bulguları üzerinden bilimsel bir makale hazırladı.
GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul - Neobiota adlı bilimsel dergide yayınlanan makalede balon balığının yamyamlık özellikleri taşıdığı yani kendi türüyle beslendiğinin de altı çizildi. Mersea Marine Colsulting’den Dr. Aylin Ulman’ın başlattığı çalışmaya İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü’nden Dr. Nazlı Demirel, İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi’nden Dr. Taner Yıldız ve Dr. Özgür Çanak, İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü’nden Dr. Emre Yemişken ve The University of British Columbia Institute for the Oceans and Fisheries&Department of Zoology’den
Dr. Daniel Pauly destek verdi.
‘Karadeniz’de bile var’
Kıyılarımızda görülen sekiz balon balığı türünden en tehlikelisi olan ve kuyruğu başına 5 TL ödenen “Lagocephalus sceleratus” üzerine yapılan araştırma, balık hakkında yeni bilgiler içerdi. Bu türün Akdeniz’de yayılan en başarılı istilacı olduğu Karadeniz’de bile görüldüğü uyarısı yapıldı.
Balon balığının Akdeniz’de şu ana kadar kaydedilmiş nadir doğal avcısının sayıları hızla azalan Caretta caretta olduğu belirlendi.
Baskın tür olarak çok hızlı çoğalan ve yerel türleri tehdit eden balon balıklarını inceleyen altı bilim insanı, “Akdeniz’de en büyük yırtıcı (predatör) kabul edilebilir. İnsan sağlığına ve balıkçıların geçim kaynaklarına zarar verdikleri kadar doğal biyoçeşitliliği azalttıkları için istilacı türler içinde en kötü etkilere sahipler. Sadece deniz kaplumbağası Carettalar’ın balon balıklarını avladığı kaydedilirken lambukaların yavru balon balığını yediği biliniyor. Carettalar, balon balıklarının çoğalmasında baskılayıcı doğal bir tüketim alışkanlığına sahipler. Carettaların üreme alanları daha fazla korunmalı” tespiti yaptı.
‘Çoğalmalarına karşı büyük umut’
İstanbul Üniversitesi Su Bilimleri Fakültesi’nden Dr. Taner Yıldız, “Akdeniz ekosistemine gireli 15 yıldan fazla süre geçti ama zararları konusunda toplumsal farkındalık çok zayıf. Bilgilerimiz henüz kısıtlı ama Carettalar’ın balon balıklarının popülasyonlarını baskılayıcı olduğunu gördük. Balon balıklarının aşırı çoğalmaması için en büyük umut Carettalar’da” dedi.
Çalışmayı başlatan Dr. Aylin Ulman ise, “Bu çalışma, balon balığının Akdeniz ekosistemindeki etkilerini oldukça geniş bir yelpazede daha iyi anlamak için planlandı. Özellikle yabancı türlerin yerli türleri nasıl etkilediğini, kaynaklarını ve tüm topluluklar üzerindeki etkilerini öğrenmemiz gerekiyor” diye konuştu.
