Ekonomide 2001 yılı

Türkiye, Kemal Derviş'in gelişiyle 06.30'da düzenlenen ''şafak toplantıları'' ile tanışırken, ekonomik programın ilk ayağı açıklandı.İhlas Finans'ın faaliyet izni kaldırıldı, Ulusalbank ve İktisat Bankası'na el konuldu.Yılın ilk üç aylık b"lümünde yaşanan gelişmeler ş"yle: Yılın ilk çeyreğinde Şubat kriziyle birlikte d"viz dalgalanmaya bırakıldı. Dünya Bankası Başkan Yardımcılarından Kemal Derviş, Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı olarak kabineye girdi. Merkez Bankası Başkanlığına Süreyya Serdengeçti, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanlığına Engin Akçakoca, Hazine Müsteşarlığına da Faik ™ztrak getirildi. OCAK 2 Ocak Borsa yeni yıla 9.437, dolar 677 bin, mark da 322 bin liradan başladı. 3 Ocak Yıllık enflasyon 2000 yılında TEFE'de 32.7, TšFE'de ise yüzde 39 oldu. Yılın ilk liderler zirvesinde ekonomi masaya yatırılırken, Başbakan Ecevit, bankacılığın ekonominin en canalıcı kesimini oluşturduğunu açıkladı. 4 Ocak Hazine, Ziraat ve Halkbank'a g"rev zararlarına karşılık yaklaşık 4 katrilyon lira ve 750 milyon dolarlık tahvil verdi. Enerji Bakanlığı'nda 7 üst düzey bürokrat g"revden alındı. Hazine, yapacağı borçlanma ihalesi "ncesinde, bankalara faiz konusunda uyarıda bulundu. Turkcell hakkında halka arz "ncesi yatırımcıları yanılttığı gerekçesiyle ABD'de dava açıldı. 5 Ocak Yatırım Programı, Resmi Gazete'nin mükerrer sayısında yayımlandı. 6 Ocak Eti Holding ile Şeker Fabrikaları, Çelbor ve MKEK'in bazı işletmeleri "zelleştirme kapsamına alındı. 10 Ocak TEAŞ'taki beyaz enerji davası ''Düğmeye kim bastı'' tartışmalarıyla basında geniş yer buldu. Ziraat ve Halkbank'ta yeniden yapılandırma kurulu üyeleri belirlendi. 11 Ocak TAI, Airbus'un üreteceği dünyanın en uzun menzilli nakliye uçağı A-400 M'yi üretecek AMC şirketine yüzde 9 oranında ortak oldu. 2000 yılındaki motorlu taşıt üretiminin 468 bin, satışların da 659 bin adetle rekor kırdığı, ilk kez 104 bin araç ihraç edildiği açıklandı. Alkollü içkilerde tekel kaldırıldı. 16 Ocak Fon'daki bankaların dış borcuna verilecek devlet garantisine ilişkin protokol imzalandı. Enerji Bakanlığı, Hazine'nin garanti vermesini istediği 29 enerji projesini açıkladı. 18 Ocak Fransa'nın s"zde Ermeni soykırım yasa tasarısını kabul etmesi, Türkiye ile ilişkileri gerdi. Elektrik Piyasası yasa tasarısı komisyondan geçti. 19 Ocak Tuncay ™zilhan, TšSİAD Başkanı oldu. 22 Ocak PTT ile K"rfezbank arasında yapılan anlaşma çerçevesinde, Türkiye'de ilk kez posta merkezleri bankacılık sistemine entegre oldu. 24 Ocak Koç Holding, İngiliz sigara şirketi BAT ile sigara işine girmeye hazırlandığını duyurdu. 26 Ocak IMF 1. Başkan Yardımcısı Fischer, Türkiye'nin krizden hızla çıktığını s"yledi. Fransa'dan gıda ithalatının durdurulacağı açıklandı. Fon'daki Egebank, Sümerbank, Yaşarbank ve Yurtbank'a teklif gelmedi. 29 Ocak Danışmanlık şirketi Price Waterhouse Coopers'in Davos'ta yayınladığı raporda, Türkiye dünya yolsuzluk liginde 4. sırada g"sterildi. Ford Otosan G"lcük'te deneme üretimine başladı. 30 Ocak Dünya bankası Başkanı James Wolfenson Türkiye'nin krizden çıkmaya başladığını bildirdi. ŞUBAT 1 Şubat İzmit K"rfez Geçişi ihalesi iptal edildi. Nema oranı yüzde 315.6 olarak açıklandı. 2 Şubat 2000 yılı ürünü kütlü pamuk destekleme primi kilo başına 9 cent olarak belirlendi. Tarım Bakanlığı, K"y Hizmetleri ve DSİ'deki geçici işçiler daimi kadroya alındı. 3 Şubat Yıllık enflasyon TEFE'de yüzde 28.3, TšFE'de yüzde 35.9'a kadar geriledi. 5 Şubat Bakanlar Kurulu İsdemir'in Erdemir'e devrini benimsedi. šreten sekt"rün sorunlarına ç"züm bulunması amacıyla bakanlardan oluşan bir komisyon kurma kararı verdi. Türk Telekom, GSM işletmesi için açtığı altyapı ihalesini iptal etti. IMF 1.4 milyar dolarlık yeni kredi dilimini serbest bıraktı. 6 Şubat Vergi borçlarına, 18 ay taksitlendirme olanağı getirildi. 7 Şubat Rekabet Kurulu, Telekom'a 1.6 trilyon lira para cezası verdi. Kurumlar Vergisi Genel Tebliği yayımlandı. 9 Şubat Başbakan, Bakanlar ve bürokratlar toplanarak, reel sekt"r temsilcileri ile yapılan toplantıları değerlendirdi. 10 Şubat İhlas Finans'ın faaliyet izni kaldırıldı. Demirbank'a ilgi duyan 5 talipli belirlendi. 12 Şubat Gazeteci Nezih Demirkent vefat etti. Borsa'da İhlas Grubu hisselerinin tahtaları kapatıldı. Koç Holding, bunyesindeki Tofaş-Fiat ve Ford Otosan ürünleri pazarlayan 17 şirketi birleştirme kararını onayladı. Bakanlar Kurulu toplantısında bor madenlerinin "zelleştirme kapsamına alınmaması kararına varıldı. 13 Şubat İhlas Finans'ta tasfiye süreci başladı. İş-Tim ortaklığı olan Aria (0 555) tanıtıldı. İşbankası lisans bedelinin son taksiti olan 2 milyar 25 milyon dolar ile 233.7 trilyon lira tutarındaki KDV'yi "dedi. Deppler, Türk Telekom'un "zelleştirme şartlarının daha cazip hale getirilmesini isterken, ekonomik program uygulamasının "ng"rülenin ilerisinde olduğunu açıkladı. 14 Şubat AB Parlamentosu Katılım Ortaklığı Belgesi çerçeve y"netmeliğini onayladı. 25 fonun tasfiye tasarısı Plan bütçe komisyonu'ndan geçti. 16 Şubat Danıştaş İdari Dava Dairesi Genel Kurulu, Aktaş Elektrik imtiyaz s"zleşmesini hukuka aykırı buldu. Otomotiv Sanayicileri Derneği başkanlığına Ali İhsan İlkbahar yeniden seçildi. 17 Şubat Fischer ve Deppler, G-20 toplantıları çerçevesinde Türkiye'ye geldi. 19 Şubat MGK toplantısında Cumhurbaşkanı ve Başbakan arasında yaşanan gerginlik, krizin ilk işaretlerini verdi. Borsa yüzde 14.6 düştü, repo faizleri yüzde 760'a vurdu. Merkez Bankası'ndan yaklaşık 7.6 milyar dolarlık d"viz çıkışı olduğu iddia edildi. G-20 toplantısı yapılırken, Fischer ve Deppler Başbakan Ecevit ile g"rüştü. 20 Şubat ™zel sekt"r, devletin zirvesine diyalog çağrısında bulundu. 7.3 milyar doların Merkez Bankası'na geri d"ndüğü açıklanırken, repo faizleri yüzde 3 binleri g"rdü. Fischer ve Deppler Başbakan ile yeniden birarayla geldi. Elektrik Piyasası kanunu çıktı. 21 Şubat Repo faizlerinde tırmanış yüzde 7 bin 500'ü buldu. Borsa yüzde 18.1 daha düşerek, 3 günde 29.3 oranında değer yitirdi. Bankaların Merkez Bankası'ndan 3 milyar dolar satın aldığı iddiaları gazetelerde yer aldı. Başbakanlıkta ekonomi zirvesi düzenlendi. 13 saat süren tarihi toplantının ardından, dalgalı kura geçildi. Devlet İhale Kanunu taslağı açıklandı. 22 Şubat Merkez Bankası dalgalı kura geçişin ilk gününde doların fiyatını 689 bin liradan 964 bin liraya çıkardı. Faizler yüzde 5,200'leri g"rdü. Borsa günü yükselişle kapattı. IMF Başkanı Kohler, dalgalı kura geçişi desteklediklerini açıkladı. 23 Şubat ABD Başkanı Bush, Başbakan Ecevit'i telefonla arayarak destek verdi. Kredi kartlarında aylık faizler yüzde 60'lara kadar tırmandı. Wall Street Journal Türkiye'deki krizin faturasının IMF'ye ait oludğunu yazdı. Standart and Poors Türkiye'nin kredi notunu düşürdü. 24 Şubat Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel, emekli olmak üzere izne ayrıldı. Bankacılarla Devlet Bakanı ™nal arasında yapılan zirvede, doların hafta başında 800-850 bin lira bandına oturtulması kararlaştırıldı. 26 Şubat İMKB repo piyasasında faizler yüzde 100'lere kadar geriledi. Hafta sonu Merkez Bankası ile hafta sonu bankacılarla gerçekleştirdiği toplantının olumlu havası ile piyasalarda borsa yükseldi, dolar düştü. Hazine Müsteşarı Demiralp izne ayrıldı, Müsteşarlığına Ferhat Emil vekalet etmeye başladı. 28 Şubat Ulusal Bank'a el konuldu. LPG'li araçlara konulan ek vergi, Danıştay tarafından iptal edildi. Ekonomiden sorumlu devlet bakanlığı için, Dünya Bankası Başkan Yardımcılarından Kemal Derviş'in adı geçmeye başladı. MART 1 Mart Moody's Türkiye'nin kredi notunu değiştirmedi. KDV ve gelir vergisi genel tebliği yayınlandı. 2 Mart Derviş, ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı olarak kabineye girdi. Dolar 800 binli rakamlara geriledi, borsa yükseldi, faiz oranlarında 10 puana varan düşüşler yaşandı. Başbakan Ecevit, Süreyya Serdengeçti'nin Merkez Bankası Başkanlığına atanacağını açıkladı. Hazine Müsteşarı Demiralp ve Merkez Bankası Başkanı Gazi Erçel emekli oldu. 3 Mart BDDK başkanı Zekeriya Temizel istifa etti. Enflasyon yıllık bazda TEFE'de yüzde 26.5, TšFE'de ise yüzde 33.4 geriledi. 5 Mart Süpermarketlerin 3 yıl içinde kent dışına çıkarılmasına karar verildi. 9 Mart Emlakbank'ın "zelleştirmesi gündeme geldi. 12 Mart TNT-Koç Holding ortaklığı hayata geçti. 13 Mart Türkbank soruşturması kapsamında, Gazi Erçel hakkında suç duyurusunda bulunuldu. Derviş, açıklayacağı program için sosyal kesimlerde destek turlarına başlayacağını açıkladı. 14 Mart Derviş, ekonomik krizden çıkış için ekonomik paketin ilk b"lümünü açıkladı. Derviş'in, Ecevit'in DSP'ye girme "nerisini reddettiği basında yer buldu. Süreyya Serdengeçti Merkez Bankası Başkanlığı'na getirildi. 15 Mart İktisat Bankası'na el konuldu. 16 Mart Bankaların sanayicilerden kredilerini erken tahsil etme yoluna gitmeleri tepkiye neden olurken, Faik ™ztrak Hazine Müsteşarlığına atandı. 17 Mart BDDK Başkanlığına Engin Akçakoca atandı. 21 Mart GSM operat"rü Aria piyasaya girdi. 22 Mart Seka Dalaman İşletmesinin "zelleştirilmesi, Bakanlar Kurulu tarafından onaylandı. 27 Mart Türkiye'nin kira şampiyonları açıklandı. 2000 yılında sanayi üretiminin yüzde 6.1 oranıda arttığı açıklandı. 28 Mart Dolar 1 milyon sınırını aştı. Bakan Derviş'in 15 "ncelikli yasanın 15 günde Meclis'ten geçmesi gerektiği y"nündeki açıklamaları siyasilerden tepki aldı. 29 Mart Türkiye-Azerbaycan KEK toplantısı Bakü'de yapıldı. Merkez Bankası maksimum 300, minimum 50 milyon dolarlık d"viz ihalesi açmaya başladı. Kapalıçarşıda d"viz 1.2 milyon liraya fırladı. Reel sekt"rün d"nem "demeleri konusunda toplantılar gerçekleştirildi. 30 Mart YPK'da ek bütçe ele alındı. ™ncelikli yasalarla ilgili tasarıların 1 hafta içinde Babakanlığa intikal ettirilmesi kararlaştırıldı. THY'nin "zelleştirilmesi, teklif gelmemesi nedeniyle iptal edildi. 31 Mart Tecil faizleri yüzde 32'den yüzde 72'ye, gecikme faizleri de yüzde 5'ten 10'a çıkarıldı. Türkiye'nin 2000 yılı büyümesi yüzde 6.1 olarak açıklandı. Kişi başına gelir 2986 dolar olarak hesaplandı.