Hürmüz Boğazı'nda korkutan harita! Savaş nedeniyle gerilim tırmandı: ‘Dünya enerji piyasasını sarsar’
18.06.2025 - 07:25 | Son Güncellenme:
İsrail’in İran’a saldırılarıyla başlayan çatışma hız kesmeden sürüyor. Salı günü de devam eden çatışma petrol piyasalarını etkiledi. Peki petrol ticaretinin yapıldığı Hürmüz Boğazı kapatılırsa ne olur? İşte detaylar...
Milliyet.com.tr/ÖZEL İran-İsrail çatışması sürerken bölgedeki risklere tepki veren Petrol fiyatları artış gösterdi. Peki İsrail-İran savaşı nedeniyle Türkiye’de petrol piyasası nasıl etkilenir? Petrolde fiyatlamalar 70-75 dolar bandında seyrediyor. Savaşın devam etmesi durumunda hangi senaryolar masada? İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatması durumunda petrol fiyatları ne olur?
Konuyla ilgili Enerji Uzmanı Altuğ Karataş, milliyet.com.tr’ye şu ifadeleri kullandı: “Türkiye, petrolünün şu an için yüzde 85 civarını ithal ettiği için hala ithal bağımlı bir ülke. Bu sebeple de petrol fiyatlarındaki artış Türkiye’nin enerji ithalat maliyetini artıracaktır. Bu da Türkiye’nin şu anda yürütmekte olduğu ekonomi politikasına negatif etki yapacaktır. Enflasyonu da ters orantılı olarak etkileyecektir.
‘BUNUN ÜZERİNDEKİ HER FİYAT EKONOMİ POLİTİKASINI NEGATİF ETKİLER’
Türkiye, petrolde 70-75 dolar bandına göre bir fiyatlama ile tüm ekonomi politikasını yürüttüğü için bunun üzerindeki her fiyat Türkiye’nin yürütmekte olduğu ekonomi politikasını negatif yönde etkileyecektir.
‘DÜNYA PETROL PİYASASINI CİDDİ ETKİLER’
Hürmüz Boğazı, İran açısından şu nedenle önemlidir: İran’ın ürettiği toplam petrol 2 milyon varil, dünyanın günlük petrol ihtiyacı 104 milyon varil. İran’ın kendi petrolünü üretmesi dünyanın yüzde 1.5-2’sini etkiler.
‘ÜRETİMİN YÜZDE 20’SİNİ KAPSIYOR’
Esas kısım İran, Hürmüz Boğazı’nı kapattığında Birleşik Arap Emirlikleri, Katar ve kendisi de dahil dünya petrol üretiminin yüzde 20’sinin geçmiş olduğu boğazı kapatma ihtimali dünya piyasalarını ciddi etkiler.
‘YÜKSEK ENFLASYONLA BOĞUŞAN ÜLKELERE ZORLUKLAR ÇIKARACAK’
LNG’de ise dünyadaki toplam kapasitenin yüzde 30’u Hürmüz Boğazı’ndan geçmektedir. Bunun çok büyük kısmı Uzakdoğu ülkelerine gitmektedir. Çin ve Hindistan gibi ülkeler bu enerjiyi kullanarak, dünyadaki üretim kapasitesini karşıladığı için onların üretimleri de etkilenecektir, maliyetleri artacaktır. Bu ekonomilerin yavaşlamasına sebep olabilir. Dünyada yüksek enflasyonla boğuşan ülkelere ciddi zorluklar çıkaracaktır.
‘DÜNYA ENERJİ PİYASASINI SARSAR’
İran kendi ürettiği 2 milyon varille ilgili değil, Hürmüz Boğazı’nı kapattığında dünya LNG kapasitesinin yüzde 30’unu, petrol kapasitesinin de yüzde 20’sini kıstığı için ciddi anlamda dünya enerji piyasasını sarsar.
İRAN, HÜRMÜZ BOĞAZI’NI KAPATIRSA NE OLUR? PETROLDE KORKUTAN TAHMİN
Bir diğer konu ise petrol fiyatlarıdır. Normalde petrol üreten ülkeler 75-80 dolar bandında kendi ekonomilerini bu banda göre oluşturdukları için fiyatların bu seviyelerde olmasını isterler. Üretimi kısarak fiyatları bu seviyede tutmaya çalışırlar.
Petrolde birinci riskli seviye varil başına 90-92 dolar bandıdır. İran ile İsrail arasındaki gerginlikle fiyatlar buraya kadar çıkabilir. Eğer Hürmüz Boğazı kapatılırsa ki bu da son seçenektir. O zaman 90-92 dolar bandı geçilir ve 150 dolar seviyelerine doğru bayrak açar.
‘İRAN, BIÇAĞIN BOĞAZA DAYANDIĞI NOKTADA BUNU UYGULAR’
En son 2022’de Rusya-Ukrayna savaşının başlangıcında petrolün varil fiyatı 139 doları görmüştü. Bu sefer 150 dolar ve üzerini görme ihtimali ortaya çıkacaktır. Daha önceki örneklere baktığımızda dünyada 1973’te İsrail-Arap savaşında petrol fiyatları 4 katı bir artış görmüştür. İran’daki rejim değişikliğinde 2 kat artış görmüştür. Irak’ın Kuveyt’i işgalinde neredeyse 2 katı bir artış olmuştur. Rusya-Ukrayna savaşında yaklaşık yüzde 70-80 civarında artış görmüştür. Hürmüz Boğazı tarihten gelen örnekleriyle yeni bir senaryoyu ortaya çıkabilir. Bunun son aşamada bıçağın boğaza dayandığı noktada İran tarafından uygulanabilecek bir yöntem olduğunu düşünüyorum.”
