Feminist tiyatro

Kendilerini Türkiye'de kadın tiyatrosu yapan tek profesyonel tiyatro topluluğu olarak tanımlayan ve tamamen kadınlardan kurulu bir ekipten oluşan Tiyatro Boyalıkuş'un son oyunları "Böyle Bir Aşk Masalı", 29 Nisan'da Yerebatan Sarnıcı'nda sahnelenecek. Jale Karabekir ve Zeynep Kaçar'ın 2000'de kurduğu Tiyatro Boyalıkuş, British Council'ın katkılarıyla mayısta Jill Greenhalgh'ı konuk edecek. Kaçar'la feminist tiyatroyu, oyunlarını konuştuk: Aslında feminist bir tiyatro yapıyoruz. Oyunları, kadınların bakış açısıyla ele alıyoruz. Tiyatro sahnelerinde erkek egemen söyleme karşı duruyoruz. Kendi hayatımızdan, sıkıntılarımızdan yola çıkmaya çalışıyoruz. Çünkü ancak böyle yaparsak daha anlamlı sözler söyleyebileceğimize inanıyoruz. Erkek egemen söylemin dışına çıkarak yapılan bir tiyatro kadın tiyatrosu. Kadın tiyatrosu yaptığınızı söylüyorsunuz. Kadın tiyatrosu nedir? Yazarların hepsi erkek ve erkeklerin bakış açısıyla oyunları ele alıyorlar. Kadınlar oyunlarda nesne durumunda oluyorlar. Biz nesneden özne haline dönmeye çalışıyoruz. Kadınların gözünden olaylara bakıyoruz. Tiyatronun yapılanması erkek egemen aslında. Çünkü yönetmen var. Ve yönetmenlik tanımlaması erkeksi bir tavır: Birinin bir şeyleri dikte edip ötekilerin ona göre hareket etmesi. O yüzden biz yönetmenle de çalışmıyoruz. Kadın tiyatrosu yapmanızın özel bir nedeni var mı? Yönetmenin yerine herkes söz sahibi oluyor, kararları ortaklaşa alıyoruz. Oyunu videoya kaydediyoruz ve seyrediyoruz. Ona göre tartışıyoruz, böyle şekilleniyor. Yönetmen boşluğunu nasıl dolduruyorsunuz? Baskın olan, kendini ötekinin üstünden tarif eder. Erkek tiyatrosu diye bir şey yoktur aslında, çünkü zaten erkek tiyatrosudur. Bunu dile getirmesi bile gerekmez. Ama bizim özellikle bunu yaptığımızı vurgulamamız gerekiyor. Ancak o zaman ne türlü bir çaba içinde olduğumuzu açıklayabiliyoruz. Tiyatroyu kadın tiyatrosu, erkek tiyatrosu olarak ayırmak doğru mu? Jill, Magdalena Projesi isimli, kadın tiyatroculara yönelik bir ağın kurucusu. Tiyatrocu kadınların yardımlaşması, fikir alışverişinde bulunmaları üstüne oluşturulmuş bir ağ. Kadınlara yönelik eğitim çalışmaları yapıyor. Greenhalgh, kadın oyunculuğu, kadın bedeni üstüne uzman bir isim. 16 Mayıs'ta Beykent Üniversitesi'nde konferansı var. Sonrasında ise kadın tiyatroculara yönelik bir atölye çalışması olacak. Önümüzdeki ay Jill Greenhalgh'i konuk edeceksiniz. Kimdir Greenhalgh? 'Şirin'in gözünden bakıyor' "Ferhat ile Şirin" masalına Şirin'in bakış açısıyla bakan bir oyun. Ferhat dağı delmeye gittikten sonra Şirin'e ne olur sorusunu soruyoruz ve karşımıza Şirin'in beklediği çıkıyor. Görünmeyen bir eylem olduğu için kimse beklemenin çok zor bir iş olduğunu kabul etmiyor. Üstelik kadınlar da öyle davranıyorlar. Şirin'in beklemek eylemi üstünden nasıl bir süreç yaşadığını göstermeye çalıştık. Yerebatan Sarnıcı'nda sahneleyeceğiniz "Böyle Bir Aşk Masalı"nı biraz anlatabilir misiniz?