Hazirede 4 yıl sonra ilk defin

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatı ve Bakanlar Kurulu kararı ile Fatih Camii Haziresi’ne defnedilen dünyaca ünlü tarihçi Prof. Dr. Halil İnalcık, hazireye Cumhuriyet döneminde defnedilen 5. isim oldu.
Osmanlı döneminde yapılan ünlü camilerdeki hazirelere defin işlemi, günümüzde Bakanlar Kurulu kararı ve Cumhurbaşkanı’nın onayıyla gerçekleşebiliyor. Ahmed Midhat Efendi, Vezir Ahmed Nazîf Paşa, Gazi Osman Paşa, General Pertev Demirhan, Hafize Özal ve Nakşibendi Şeyhi Muhammed Zaid Kotku gibi birçok ismin de cenazesinin bulunduğu hazirelerden Fatih Camii Haziresi’nde 425 mezar bulunuyor. Cumhuriyet dönemiyle birlikte hazireye yapılan definler neredeyse tamamen sona eriyor. 1954’te vefat eden Meşâyıhdan Ahmed Tâhir Memiş Marâşî Efendi ile 1964’te vefat eden asker ve siyasetçi General Pertev Demirhan Fatih Camii Haziresi’ne defnedilen ender isimlerden ikisiydi. İnalcık’ın defnedildiği hazireye en son defnedilen kişi de 2012’de İstanbul’da vefat eden vaiz İbrahim Subaşı’ydı.
19. yüzyılda değişim
19. yüzyıla kadar camilerin hazirelerine sivil defin yapılmadığını ancak 19. yüzyıl sonrasında değişim yaşandığını belirten Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Öz, “Ağırlıklı olarak buraya definler 19. yüzyılda başladı. Burada yalnız devlet adamları değil asker, tarikat erbapları ve alimlerin de mezarları bulunuyor. Fatih Camii Haziresi’nde Gazi Osman Paşa, Gazi Ahmet Muhtar Paşa gibi önemli isimler yatıyor. Osmanlı döneminde de hazirelere sahip olan vakıfların yöneticileri ve hükümdarın izniyle defin işlemi gerçekleştiriliyordu” dedi.
Süleymaniye Haziresi
Bir diğer önemli hazire Süleymaniye Camii Haziresi’nde ise Kanuni Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın türbeleri ile eski Cumhurbaşkanı Turgut Özal’ın annesi Hafize Özal ile Nakşibendi Şeyhi Muhammed Zaid Kotku’nun mezarları yer alıyor. Kotku’nun gömülmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararı da 1980’in öncesinde, yine Demirel hükümetince, Kotku’nun ölümünden önce alınmıştı. Nakşibendi tarikatının İskenderpaşa kolu liderlerinden Mahmud Esad Coşan’ın hazireye defnine ilişkin Bakanlar Kurulu kararını ise dönemin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer imzalamamıştı. Coşan’ın cenazesi Eyüp Sultan mezarlığına defnedilmişti.