Sallandıkça kafaları karışıyorHer telden deprem analiziKartal açıklarında meydana gelen 4.2 büyüklüğündeki deprem, yine bilim adamlarını böldü. Deprem öncü mü artçı mı bağımsız mı karar veremedilerSERHAT OĞUZ İstanbulİstanbul’un hemen hemen kesiminde hissedilen 4.2 büyüklüğündeki depremle ilgili bilim adamları yine farklı yorumlarda bulundu. Bazıları sarsıntıyı "artçı" olarak nitelerken, bazıları da depremin bağımsız olduğunu iddia etti. Ağızbirliği edip söyledikleri tek cümle ise yine "Paniğe kapılmayın" oldu. Kartal açıklarında dün saat 05.33’te meydana gelen ve dört saniye süren deprem, Anadolu yakasının tamamında, Avrupa yakasının da büyük bölümünde hissedildi. Bilim adamları sarsıntıya ilişkin şu görüşleri dile getirdi:
MARMARA İÇİN SIRADANProf. Dr. Ahmet Mete Işıkara (Kandilli Rasathanesi Deprem Araştırma Enstitüsü Müdürü): Bu, Marmara’nın ürettiği sıradan depremlerden biri. Kartal yakınlarında ve deniz yüzeyine yakın bir noktada meydana geldiği için şiddetli hissedildi. Paniğe gerek yok. Kaliforniya ve Japonya’da bu şiddette bir depremde insanlar sokağa bile çıkmaz.
17 AĞUSTOS’UN ARTÇISIProf. Dr. Aykut Barka (İTÜ Jeoloji Bölümü ve Deprem Konseyi üyesi): Bu, 17 Ağustos depreminin artçı şoklarından. Artçı şok olması için kırığa yakın olması gerekmez. Önceki artçılardan bir farkı yok. 17 Ağustos’un gerilimi artırdığı bir alan var, deprem bu alanda meydana geldi. Panik yapmayalım.
NORMAL BİR DEPREMProf. Dr. Celal Şengör (İTÜ Jeoloji Bölümü ve Deprem Konseyi üyesi): Normal bir deprem. Ancak öncü mü artçı mı olduğunu bilmiyoruz. Deprem bu konu da bize telgraf mı gönderiyor? Bunu biliyorum diyen yalan söyler. Paniğe gerek yok.
ARTÇI OLMASI MÜMKÜNProf. Dr. Aral Okay (İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü Müdürü): Artçı şok olabilir. Kuzey Sınır Fayı dediğimiz, 45 kilometre uzunluğundaki fay üzerinde kırılma oldu. Bu, Tuzla burnunun güneyinden, Çekmece’nin güneyine kadar uzanan bir fay. Tamamında değil, küçük bir kesiminde kırılma oldu. Bu çok büyük depremler üretmez. Panik gereksiz.
ARTÇI OLMAYABİLİRDoç. Dr. Şükrü Ersoy (İÜ Jeoloji Bölümü): Deprem Avcılar’da hissedilmedi. Demek ki doğu batı uzanımlı bir fay değil. Sığ ve eğim atımlı bir deprem. Bu nedenle şiddetli hissedildi. Artçı tanımıma uymuyor. Panik yapmayalım. Ne karakteri, ne de olduğu bölge, artçıya uygun değil. Küçük, kısa bir kırığın yırtıldığını gösteriyor.
KESİNLİKLE ÖNCÜ DEĞİLYrd. Doç. Oğuz Gündoğdu (İÜ Jeofizik): Daha önce Tuzla’da meydana gelen ikincil kırıklarla ilgili bir deprem. Öncü nitelikleri görünmüyor. Avcılar’da, Beylikdüzü’nde çok hissedilmedi. Artçı olması mümkün değil. Artçı olması için, 17 Ağustos kırığının yakınında olması gerekir.
BÜYÜK DEPREMİN ÖNCÜSÜProf. Dr. Ahmet Ercan (TMMOB Jeofizik Mühendisleri Odası Başkanı): Bu deprem, Adalar dolayında gerilim birikimi olduğunu gösteriyor ve öncü depremdir. Jeofizik hesaplarına göre, 20 yıldan önce büyük bir deprem, sürpriz olur. Ancak bu öncü deprem, bir hazırlık olduğunun göstergesidir.
Çiller hiç korkmadı ki!SİNAN TOROS İstanbul
DYP Genel Başkanı Tansu Çiler, Marmara Denizi’nde meydana gelen depremi hissettiğini ancak hiç korkmadığını söyledi. Depreme hazırlıklı olmanın önemine değinen Çiller, "İstanbul’un depreme iyi hazırlandığını zannetmiyorum. Millet depremle ilgili yaklaşık 3 katrilyon liralık vergi verdi. Ancak ne deprem bölgelerine, ne depremzedelere, ne de deprem hazırlıklarına bu kaynaklar kullanılmadı. 3 katrilyonun hesabı da verilmiş değil" dedi.
Korkudan yataktan düştüAHMET ALTINKAYA
Harika Avcı, dün sabah meydana gelen depremin korkusundan yataktan düştü ve boynunu incitti. Deprem sırasında korkuyla yatağından fırlayarak camı açmak isteyen Avcı, dengesini yitirerek yere kapaklandı. Boyun damarlarından zedelenme oluşan sanatçıya kaldırıldığı Amerikan Hastanesi'nde müdahale edildi ve boynuna minivela takıldı.
Deprem tahmin cihazı hissettiSERHAT OĞUZ İstanbulİTÜ Elektrik Elektronik Mühendisliği Fakültesi öğretim üyesi Dr. Berk Üstündağ, geliştirdikleri deprem tahmin sisteminin, Kartal'ın sekiz kilometre açığında meydana gelen depremi algıladığını, ancak sistemin henüz deneme aşamasında olduğu için uyarıda bulunmadıklarını bildirdi.
Yüksek Mimar Lütfü Ünver ile Berk Üstündağ'ın birlikte gerçekleştirdiği, Marmara çevresinde 13 noktaya yerleştirilen deprem erken tahmin sistemi, proje ekibini umutlandırdı. Sistem, deprem öncesi kayaçlarda oluşan piezoelektrik akımının algılanması temeline dayanıyor.
Adalar açıklarındaki depremden 16 saat önce sistemde farklılaşma tespit ettiklerini kaydeden Üstündağ, şunları söyledi:
"Bunun üzerine,
Hava Harp Okulu'nda bulunan istasyonun verilerini inceledik. Verilerin tahminlerimizle aynı olduğunu gördük. Depremden beş saat önce, deprem olabileceği verisini almaya başladık. Ancak, bu henüz deneme aşamasında olan bir çalışma. Depremin yerini ve büyüklüğünü tespit edemiyoruz. Bazen, deprem olacağını tahmin etmemize rağmen, sonuç olumsuz çıkabiliyor. Çalışmaların artarak devam etmesi gerekir. Sanırım birkaç yıl daha çalışılır."
‘Yanlış anlaşıldım’ "Çok yakında bir deprem olabileceği" şeklindeki açıklamalarıyla halkı telaşlandıran ve bazı kesimlerin tepkisini çeken İstanbul Valisi Erol Çakır, 4.2’lik deprem olunca bir anda herkesin ilgi odağı oldu. Kendisine yönelen soruları yanıtsız bırakan Vali Çakır,
son günlerde yaptığı depremle ilgili açıklamalarının yanlış anlaşıldığını belirterek, bilim adamlarından "yakın bir zamanda deprem olacağı" şeklinde hiçbir uyarı almadığını dile getirdi.
Depremle yaşamaya alıştık Yaş düştükçe deprem korkusunu da azalıyor. 27 yaş ve altındakilerin
yüzde 15'i çok korktuklarını söylerken; 43 yaş ve üzerindekilerin yüzde 17'si depremden korkuyor.
Bilgi korkuyu yeniyor. Okur yazar olmayanların yüzde 25'i, ilkokul mezunlarının yüzde 21'i, üniversite mezunlarının ise yüzde 7.1'i depremden çok korkuyor.
Yaşanan depremler nedeniyle 18 yaş ve üzeri nüfusun yüzde 16.3'ü deprem korkusunu üzerinden atamıyor. Yüzde 30.6'sı korkmuyor ama tedirgin olduğunu itiraf ediyor.
Halkın yüzde 16.2'si korkunun ecele faydası olmadığını, kaderde ne varsa onun olacağını düşünüyor.
Depremden korkanların çoğu Marmara ve Ege Bölgeleri'nde yaşıyor.
GÜNCEL