Kadınlar cam duvarları yıksın

Avrupa’nın yaşam bilimleri alanında öncü bilim insanlarının bir araya gelerek oluşturduğu Avrupa Moleküler Biyoloji Örgütü’nün (EMBO- European Moleculer Biology Organization), her yıl yaşam bilimleri alanında çalışan genç bilim insanlarına verdiği EMBO Young Investigator Ödülü, bu yıl ilk kez Türk bilim insanının oldu. Türkiye’den bu ödülü alan ilk araştırmacı olan öğretim üyesi Dr. Elif Nur Fırat Karalar, çalışmalarını Milliyet’e anlattı.

Bilkent Üniversitesi Genetik Mühendisliği Bölümü’nden mezun olduktan sonra doktora çalışmasını UC Berkeley’de, doktora sonrası çalışmalarını da Stanford Üniversitesi’nde tamamlayan Karalar, Türkiye’ye 2014 yılında döndü. Döndükten sonra Koç Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümüne katılan ve kurduğu Hücre İskeleti Araştırma Laboratuvarı’nda çalışmalarını sürdüren Karalar yaptıkları çalışmaları şöyle anlattı:

“İnsan vücudunda olduğu gibi hücrelerin de iskeleti var. Bunlar bozulduğunda uzun vadede başta kanser ve gelişimsel genetik hastalıklar gibi birçok hastalık ortaya çıkıyor. Bu yapılar çalışmadığında vücudun her yeri etkileniyor. Böbrek bozuklukları, körlük, zekâ gerilikleri, obezite, diyabet gibi aklınıza gelebilecek vücutta önemli rol oynayan hangi fizyoloji varsa etkileniyor. Türkiye’de akraba evlilikleri yaygın olduğu için genetik hastalıklar çok yaygın. Ama bu hastalıklarda hücrelerde moleküler seviyede ne gibi problemler oluyor, bilmiyoruz. Bunları anlamadığımızda da çözüm üretmek mümkün değil. Benim laboratuvarımın devreye girdiği yer de, bu spesifik bozuklukların moleküler biyolojisini tanımlamak. Tanımladığımız zaman da spesifik tedavi yöntemleri geliştirmek mümkün.”

Çok önemli bir ödül

Bu ödülün bilimsel mükemmellik sertifikası gibi olduğunu dile getiren Karalar, “Araştırma grubum ve benim için bilimsel mükemmellik ve liderlik anlamında ‘Harikalar’ diyen bir sertifika bu. Yaşam bilimleri alanında verilen parlak ve gelecek vaat eden, üstün nitelikli uluslararası araştırmalarıyla öne çıkan, 40 yaşını doldurmamış bilim insanlarına veriliyor ve bu alanda verilen en önemli ödüllerden biri. Birçok ödül ve fon aldım ama bu çok önemli. O ödüller yurt dışında yaptığımız doktora veya doktora sonrası çalışmalara verildi. Bunların çoğunu Avrupa ve ABD’de yaptık. Ama bu ödül Türkiye’de yaptığım çalışmalara verildi. Türkiye’de yaptığı çalışma ile bu ödülü alan ilk bilim insanıyım. Burada kurduğum laboratuvarda araştırma ekibimle ürettiğimiz, alanında yüksek etki yapmış yayınlara verilmiş bir ödül. O yüzden çok çok gurur verici” diye konuştu.

Kadınların bilimsel görünürlük sorunu yaşadığı bir dönemde bu ödülün anlamlı olduğunu kaydeden Karalar, “Kadınların etrafında çok fazla cam duvar var. Bu cam duvarlar yüzünden birçok şeye bilimsel anlamda cesaret edemiyorlar. Üç çocuğum var. İyi bir örnek olacağımı düşünüyorum” dedi.