Müzik telif hakları yine paylaşılamıyor

Müzikte eser sahiplerini temsil eden meslek birlikleri Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği (MESAM) ve Müzik Eserleri Sahipleri Grubu Meslek Birliği (MSG) ile bağlantılı hakları temsil eden meslek birlikleri Mü-Yap Bağlantılı Hak Sahibi Fonogram Yapımcıları Meslek Birliği (MÜ-YAP) ve Müzik Yorumcuları Meslek Birliği (MÜYORBİR) arasında telif dağılımı konusunda anlaşmazlık çıktı.
Doğan Haber Ajansı’nın dünka haberine göre bu dört meslek birliğinin Türkiye Otelciler Federasyonu (TÜROFED) ile 2008’de imzaladıkları bir protokole göre otellerin ödediği telifin yüzde 60’ı eser sahiplerinin haklarını temsil eden iki birliğe; kalan yüzde 40’ı ise bağlantılı hakları temsil eden iki birliğe ödeniyor. Eser sahiplerini temsil eden iki birlik kendilerinin yüzde 75’ini almalarının adil olduğunu savunurken, bağlantılı haklarsa protokolün aynı şekilde devam etmesini istiyor.

Ortak hareket
MESAM ve MSG’nin ortak icra kurulunun üyesi ve basın sözcüsü Zeynep Talu, “MSG ve MESAM ortak protokol imzaladı. Bu protokolle birlikte artık ortak hareket etmeye karar verdiler. Dolayısıyla bu iki birlik, Türkiye’deki eser sahiplerinin ve yabancı eser sahiplerinin Türkiye’deki haklarının da yüzde yüzünü temsil ediyor” dedikten sonra bağlantılı haklar için aynı durumun söz konusu olmadığının altını çizdi: “Türkiye’de kullanılan müziğe baktığımızda bu iki meslek birliğinin dışında kalan ciddi bir repertuvar var. Buna rağmen bağlantılı hakların aldığı oran çok yüksek.” Dünyada bağlantılı hakların aldığı oranın 15 ile yüzde 25 arasında değiştiğini söyleyen Talu, “Türkiye’de tümünü temsil etmemelerine rağmen yüzde 40 alıyor olmaları, çarpık bir düzen. Artık uluslararası kriterlere uymak zorundayız” dedi. Talu, otel sahiplerinin yeni tekliflerini anlayışla karşıladıklarını vurguladı:
“TÜROFED, bağlantılı haklar birlikleriyle toplantı yapacak. Bağlantılı haklar da bunu uluslararası standarda oturtmak istiyorsa, bunu kabul edecek. İstemiyorlar ve bakkal hesabı devam edelim diyorlarsa, hak sahipleri kanuni yollardan haklarını arayacak.”

‘Üç taraflı protokol’
MÜYAP Genel Sekreteri Ahmet Asena ise otel sahipleriyle yaptıkları protokolün ve 1500 otelde uygulanan anlaşmaların devam etmesi gerektiğini söyledi: “Biz bu protokolde ve sözleşmelerde aldığımız bedel neyse ona uygun olarak, o protokole sadık kalınarak yola devam edilmeli diyoruz.” Asena, telifin dağılımıyla ilgili uluslararası standart olarak kabul edilebilecek bir oran bulunmadığını söylüyor.
Süreç hakkında konuşan MÜYORBİR Yönetim Kurulu Başkanı Ahmet Koç ise, eser hakları birliklerinin tavrını centilmence ve yasal bulmadığını ifade etti: “Normal tarifede, dört meslek birliği olması gereken pay oranlarını uyguluyorduk. Eser sahipleri, durup dururken hiçbir şey yokken, bunu ileri sürdüler. Oyunbozanlığı başka alanlarda da yapıyorlar. Dijital mecrada da yaşadık.” Koç, bunun eser sahipleri birliklerinin gelir artırma çabası olduğunu öne sürüyor. erek, “Kendi gelirlerini artırmak istiyorlarsa daha çok çalışacak, işlerini daha ciddiye alacaklar, üyelerine bizim yaptığımız gibi daha çok pay dağıtacaklar” dedi.