O da politikadan dertli

axgun022.jpg Nobel Ödülü'nün resmi web sitesinin şef editörü Adam Smith, Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanmasının ardından yazarla söyleşi yaptı. Konuşmasında Nobel ve siyaset ilişkisine vurgu yapan Pamuk, yapıtlarını da Doğu ile Batı'nın zarif kimyasının bir kanıtı olarak tanımladı. Durumun şöyle bir talihsizliği var, bu ödül Türkiye için çok değerli ama öte yandan durumu daha hassas ve politik bir hale getiriyor. O nedenle bir yönüyle de ağır bir yük haline geliyor. Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan ilk Türk yazarsınız. Bu durum ödülü sizin için daha önemli kılıyor mu? İstanbul Avrupa'nın kıyısında ama farklı, Avrupa'ya en yakın 'öteki' niteliğinde. Hem yakın hem de uzak. Gizemli, garip, uzlaşmaz ve pek çok yönden Avrupalılıktan çok uzak. Ama ruhunda Avrupa için harika bir yer var. Ödülün verilme gerekçesinde, büyüdüğünüz kentin melankolik ruhunu arayışınıza vurgu yapıldı. İstanbul hakkında yazılan kitapların uzun bir tarihçesi var. Sizce İstanbul'un insanların hayal gücünde bu kadar etkili bir rol oynamasının nedeni nedir? İnsanlar bu yüzden ölüyor Doğu ve Batı arasındaki medeniyetler çatışması son 20 yılda türemiş en korkutucu fikirlerden biri. Bu teori, medeniyetlerin birbirleriyle ters düşmesine ve pek çok insanın ölümüne neden oluyor. Romanlarınızın bir diğer yönü de kültürlerarası geçişlere yer vermeniz. Türkiye'nin Doğu ile Batı arasında bir geçiş noktası oluşu bir klişe belki ama kültürlerin ara yüzünü izlemek için de mükemmel bir nokta olsa gerek... Kültür farklı kaynaklardan gelenlerin karışımı demektir. İstanbul'un da böyle bir yapısı var. Aslında yapıtlarım, Doğu ile Batı'nın zarif bir kültürel kimya tutturmasının, zaman zaman da anarşik bir şekilde bir araya gelmişliğinin kanıtı niteliğindedir. ünkü tarih içinde kültürler, sanıldığından çok daha fazla karışmış birbiriyle... İlk modern şehirlerden biri Modernliğin beklenenden daha erken bir şekilde azaldığı, ilk modern şehirlerden biri olduğunu söyleyebilirim İstanbul'un. Geçmişten kalan harabeler, şehirde yoksulluğun yanı sıra melankoliyi de hissettiriyor. Akademi'nin kullandığı "Melankolik ruh" sözünden yola çıkarsak, İstanbul'u, kenti hiç görmemiş olan biri için nasıl tanımlarsınız? PAMUK'UN ÇEVİRMENİ GUARDIAN'DA MAKALE YAZDI 'Pamuk bir gün ülkesinde de takdir edilir' Orhan Pamuk'un kitaplarını İngilizceye çeviren Maureen Freely, İngiliz The Guardian gazetesinde önceki gün yayımlanan makalesinde, Nobel Edebiyat Ödülü'nün Pamuk'a verilmesinin ardında "siyasi" gerekçeler aranmaması gerektiğini belirterek, "Nobel yazarlığına verildi, siyasi tutumuna değil" dedi.Freely, Orhan Pamuk'un "Türklüğe hakaret" suçlamasıyla yargılandığı dönemde, sağcı Türk basınında nefret kampanyası yürütüldüğünü belirterek, kendisinin de bundan nasibini aldığını, bir gazetenin kendisini "Hayattaki tek amacı, müşterisinin Nobel Ödülü kazanmasını sağlamak olan bir gizli ajana" benzettiğini yazdı. Freely, "Bu kampanya o kadar şiddetliydi ki, Nobel Akamedemisi'nin, her ne kadar Türkiye'nin en önemli yazarını şereflendirmek istese de bu meseleden uzak durmayı tercih edeceğinden emindim" diyerek, bu yüzden Pamuk'a Nobel verilmesinin kendisini çok şaşırttığını belirtti. Freely, Pamuk'un Türkiye'de hakkında dava açıldığı dönemde yaşadığı zorluklara değindiği yazısını şöyle sürdürdü: "Pamuk, Türkiye'de hâlâ tartışmalı bir figür. Şüphesiz bundan sonra da gerekli gördüğünde resmi tarihe, aynı zamanda Batı'daki İslamofobi ve ultra-milliyetçiliğe meydan okumayı sürdürecek ama artık önce kitapları gelecek. Kim bilir, belki kendi ülkesinde takdir edildiği günler de gelir." Pamuk, tartışmalı bir figür ÜVEY ANNESİ MİLLİYET'E KONUŞTU 'Gündüz Pamuk'un çocukları vatan haini olamaz' Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat Ödülü alması, iki kadını "dünyanın en mutlu anneleri" arasına ekledi. Pamuk'un babasının ikinci eşi Feyza Pamuk, ödül haberinin ardından, Pamuk'un öz annesi Şekure Pamuk ile mutluluklarını paylaştıklarını söyledi. 'Ama sevincimiz biraz buruktu. Keşke babası Gündüz Bey de bugünü görseydi' diyen Feyza Pamuk, şunları anlattı: Çok mutlu olduk. Çok çalışıyordu, hak etti. Türkiye daha çok tanınacağı için siyasete, orta vadede ekonomiye bile olumlu etkisi olacaktır. Nobel haberini duyunca ne hissettiniz? Bu bir tesadüf. Nobel Ödülü'nün ne zaman verileceği aylar öncesinden belli. Kurumsallaşmış bir ödülün edebiyat dışında saiklerle verilebileceği düşünülebilir mi? Orhan, Nobel'i er geç alırdı. Ödülün Fransa'daki soykırım yasasıyla aynı güne denk gelmesi Pamuk'un '1 milyon Ermeni öldürüldü' sözleriyle ilişkilendirildi. Bu nasıl başladı, bilmiyorum. Ama tuzaktır ve tuzağın içine yanlışlıkla girmiştir Orhan. Gündüz Pamuk'un çocukları hiçbir zaman vatan haini olamaz. Bu tuzaklar çoktur, insanlar düşer, ama buradan çıkmasını da bilir. Orhan da bu tuzaktan, bundan sonraki performansıyla çıkacaktır. Pamuk'un Ermenilerle ilgili sözleri çok tartışıldı. Siz ne düşünüyorsunuz? ŞAFAK, İTALYAN GAZETESİNE NOBEL ÖDÜLÜ'NÜ YORUMLADI Türk insanı kültürden çok siyasetle yaşıyor Elif Şafak, İtalyan Corriere della Sera gazetesine verdiği demeçte, Orhan Pamuk'un Nobel Edebiyat Ödülü'ne layık görülmesini sevinçle karşıladığını belirterek, siyasi tartışmalar yerine olayın kültürel boyutuna bakılması gerektiğini söyledi.Şafak, Nobel Edebiyat Ödülü'nün bir Türk yazara verilmesi konusunda, "Doğal olarak sevinç ve gurur duyuyorum. Nobel ödülü, Pamuk ve Türk edebiyatı için sevinç verici. Nobel, harikulade bir tanınmanın ifadesidir" dedi. Şafak, "Benim yurttaşlarım daha çok siyaset düşünüyor, siyasetle yaşıyor, her şeyi siyasete dönüştürüyor. Olayın kültürel boyutuna da bakmalarını umuyorum. Dileğim, yurtdışında benim ülkemin muhteşem potansiyelinin göz önüne alınmasıdır" diye konuştu. Kültür boyutu Şafak, Fransız Meclisi'nin onayladığı yasa konusunda, "Fransa'daki Meclis kararı üzüntü vericidir. Fransızlar bu kararla Ermenilere iyilik ettiklerini düşünüyorlarsa yanılıyorlar. Diyaloğa yardımcı olmaları gerekirken, bunu aşağılıyorlar. Türklerin bu olaya kızgınlık duymalarının sebebi de budur" ifadesini kullandı. Ermenilere iyilik etmediler Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazanan yazar Orhan Pamuk'a verilecek olan 1,03 milyon euro (1.9 milyon YTL) değerindeki para ödülünün vergiye tabi olup olmadığı konusu tartışma yarattı. Milliyet'in vergi uzmanı Erdoğan Sağlam, ilim, fen ve güzel sanatları teşvik maksadıyla verilen ödüllerden gelir vergisi alınamayacağını söyledi. Ödülün, bir edim karşılığında verilmesi nedeniyle, veraset ve intikal vergisine de tabi tutulamayacağını belirten Sağlam, "Pamuk'un ödülü üzerinden ne gelir vergisi, ne de veraset ve intikal vergisinin alınabilir" diye konuştu. Nobel ödülüne vergi yok