Osmanlı arşivleri nemden bitebilir

TOKİ tarafından Kağıthane’de dere yatağı ve deprem bölgesi olarak bilinen bir alana inşa edilen bina, su basması ve belgelerin nemlenme tehlikesiyle yüz yüze. Arşiv yetkilileri, belgelerin bulunduğu depolara inşa edilen iklimlendirme cihazlarıyla nem sorununun kontrol edildiğini söylese de Milliyet’in ulaştığı kaynak ve belgeler bu cihazların işlevsiz olduğunu öne sürüyor.

İhale yeni açıldı
Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı için 25.02.2015 tarihinde açılan, “Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı Binalarındaki Depolara Nem ve Sıcaklık Takip Sistemi Kurulması” başlıklı kamu ihalesine konu olan işin tanımında, “Osmanlı Arşivi depolarında bulunan belgelerin hangi koşullarda muhafaza edildiğinin izlenmesi ve gerekli müdahalelerin yapılabilmesi için sıcaklık ve nem takip sisteminin kurulması planlanmaktadır” ifadesi kullanılıyor.
Bu ihalenin şubat ayında açılması, neredeyse iki senedir Kağıthane’de olan arşivlerdeki nem ve sıcaklık kontrolünün nasıl yürütüldüğü konusunda soru işaretleri oluşturuyor.

Mevcut cihaz işlevsiz
Yazılımcı Ali Kurt, Osmanlı Arşivleri Daire Başkanlığı’nın bu cihazları üreten ya da satan firmalarla iletişime geçtiğini, bu vesileyle kendileriyle de bağlantı kurulduğunu ifade ederek şunları anlattı: “Şartnameden önce arşivdeki depoları gezdik. Bir inşaat firması zamanında bir cihaz koymuş; ancak cihaz işlevsiz. Birincisi veri doğru değil, ikisincisi cihaz veriyi merkeze vermiyor. Merkeze verilmeyen verinin bir değeri yok; çünkü önünüzde bir şey yoksa haberiniz olmaz. Bize anlattıklarına göre her sabah ve öğlen biri odaları dolaşıyor; termometrelerdeki değerleri kâğıtlara yazıyor.
Şartnamede belirtildiği gibi kablolu bir sistemin kurulması sırasında arşiv duvarlarının delinmesi ve depolarda çalışma yapılması, belgelere zarar verir. Biz onlara su basması durumunda da SMS atacak bir sistem önerdik. Diyelim ki şu an su bastı, yaklaşık 7-8 saat sonra geldiklerinde o arşivlerin kurtarılmasının imkânı yok. Şu dakika arşivdeki odalardan birinin sıcaklığı ya da nemi bir nedenle çok aşağı ya da yukarı doğru değişse ve birinin haberi olmazsa orası bitmiş demektir”.