Otoparkta Moldovalı kadınlar pazarı

Onlar, kaderleri kendilerini alıp götüren işverenin eline ve vicdanına bırakılmış insanlar. İstanbul’un göbeğinde, Laleli’de bir otoparkta kurulan "insan pazarı"nda onlarca Moldova ve Ukraynalı, kaçak iş için bekliyor. Danışmanlık adı altında faaliyet gösteren bazı turizm şirketleri de kaçak işçi ticareti yapıyor. Şirket çalışanları otoparkta bekleyip müşteri avlıyor.
Bir aylık vizeyle Türkiye’ye gelen Moldovalı ve Ukraynalı kadınlar hizmetçilik, hasta ya da çocuk bakıcılığı gibi bir işte, kaçak olarak çalışmaya başlıyorlar. Vizeleri bittiğinde ise ne olacakları belirsiz...

BAKICI ARIYOR GİBİ GİTTİK
Çocuk bakıcısı arıyor gibi gittiğimiz "kaçak işçi pazarı"nda bir süre Moldova ve Ukraynalı kadınlarla konuştuk. Hepsi ailelerini, çocuklarını ülkelerinde bırakıp birazcık para kazanabilmek umuduyla Türkiye’ye gelmişti. Kadınlar, salı ve çarşamba günü gelen otobüslerden sokaklara dökülüyor, çoğu Laleli’nin izbe otellerinde bir oda tutuyor ve günlerce bir müşteri çıkar umuduyla otoparkta saatler geçiriyorlar.
Tek istekleri yapacakları işe göre 150 - 350 dolar arasında söyledikleri maaşı alıp ülkelerinde bekleyenlerine gönderebilmek.
Türkçe’yi ise gele gide İstanbul’da öğrenmişler. Aralarında erkekler de var. Kimileri de karı koca iş bakıyor.
Maria Nedeva 38 yaşında. Kocası kendisini terk etmiş. "Üç çocuğa bakıyorum. Ülkemde aylık en fazla 50 dolar kazanıyoruz. Çocuklarımı okutmam lazım." diyor.
26 yaşındaki Dima Tucan karısıyla gelmiş. 3 yaşındaki çocuklarını ise Moldova’da bırakmışlar. Çünkü "çaresiz ve parasızlar".
Konuşurken sık sık "şirketten misiniz?" sorusunu soruyorlar. Bir süre sonra bir şirketin iş bulma bahanesiyle insanları İstanbul’a getirdiğini ve karşılığında komisyon aldığını anlatıyorlar.
Maria adlı bir başka kadın duyduklarını şöyle anlatıyor: "Şirket iş buluyormuş. Pasaportu da tutuyormuş. Vize bitince polise ihbar ederim deyip pasaportu da vermeyip istediği işte bedava çalıştırıyormuş. Bu yüzden ben çalışmam şirketle filan."

DANIŞMANLIK ŞİRKETİ...
"Kaçak işçi pazarı"nda geçirdiğimiz bir yarım saatin ardından beklediğimiz gibi fazlaca sorup soruşturmamız birilerinin dikkatini çekiyor ve otoparkın işletmecisi olduğunu söyleyen iki adam yanıma yaklaşıyor. Niyetleri müşteriyi kaptırmamak! Biraz sohbetten sonra beni "İşi daha güvenli yapıyorlar" dedikleri danışmanlık şirketine götürüyorlar.
Şirket otoparkın arkasındaki bir pasajda: "Zafer Danışmanlık ve Turizm Acentası."
Şirket yetkilisi Mehmet Toğum hemen bir anaokulu öğretmeni Moldovalı bulabileceğini söylüyor. 350 dolarda anlaşıyoruz. Komisyonu ise ondan alacağını söylüyor. Toğum’un anlattıkları trajik gerçeği ortaya koyuyor:
"Çalışma izni konusunda herhangi bir madde yok. Milletvekili müşterim bile var. Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı’nın yanında bile gönderdiğim kişiler var. Biz 3.5 yıldır bu işi yapıyoruz. Hiçbirinin çalışma izni yok. Bir aylık vizeyle gelip kalıyorlar. Şimdiye kadar sorun çıkmadı. Sizden komisyon istemiyoruz. Komisyonu onlarla hallediyoruz."