Trakya'da 'Bocuk Gecesi' tartışması yaşanıyor... Kötülükleri kim kovacak?

Trakya’da bin yıllık bir geçmişe sahip olan ve yüzleri boyayıp beyaz çarşaf veya pelerin giyerek kötü ruhların kovduğuna inanılan Bocuk Gecesi ünlendikçe sahiplenme tartışmalarına neden oluyor. Edirne’nin Keşan ilçesine bağlı Çamlıca köyünde 14 yıldır kutlanan Bocuk Gecesi’nin, son yıllarda gördüğü ilgi üzerine başka bir belediye tarafından aynı tarihte farklı bir isim altında ‘taklit’ edildiği öne sürüldü. Kırklareli’nin Babaeski ilçesine bağlı Büyükmandıra beldesi, Bocuk Gecesi ile aynı gün “Koleda” adlı bir etkinlik düzenleyecek. Etkinlik afişinde daha önceki yıllarda Bocuk Gecesi’nde çekilen fotoğraflar kullanılırken, kostümlü yapılacak olan etkinlikte korkutma yerine fener alayının düzenleneceği belirtiliyor.

‘14 yıllık emek var’

Yaşananlara Çamlıca halkı sosyal medya üzerinden tepki gösterdi. Çamlıca Kültür ve Turizm derneği başkanı Tahir Demirel, Bocuk Gecesi’nin tanıtımı için 14 yıldır emek verdiklerini ancak birilerinin fikir hırsızlığı peşinde olduğunu ifade etti. Demirel, “Bu etkinliği tanıtmak için 970 nüfusuyla bütün köy çaba verdik. 2006 yılından beri turizm fuarlarında tanıtım yapıyoruz. 2011 yılında Bocuk Gecesi’nin marka tescilini yaptık. 2016 yılında Bulgaristan ile AB projesi yapıp daha geniş

kitlelere duyurduk. 2017’de Edirne İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Bocuk Gecesi’nin Ulusal Kültürel Miras listesine girmesi için başvuru yaptı. Bu adımla UNESCO Kültür Mirası Listesi’ne girmemizin yolu açıldı. Kullandığımız sloganları alarak bocuk yerine Koleda diyerek bunu uygulamaya koyuyorlar. Bizdeki ev korkutma ritüelini de fener alayı olarak yapacaklarını söylüyorlar. nsanların sahte bir bocuk gecesine ilgi gestermeyeceğine inanıyoruz. Bir hırsızın çalıpta satmaya kalktığı bir şeyi satın alacaklarına inanmıyoruz. Hukuki süreci de başlatacağız” ifadelerini kullandı.

‘Kültürümüzde var’

Büyükmandıra Belediye Başkanı Sertaç Balyemez ise beldedeki okul aile birliklerinin bu etkinliği yapmak istediğini kendilerinin de buna destek verdiğini ifade etti. Koleda’nın Hıristiyanlar tarafından Noel ile aynı gün kutlandığını ancak Balkanlar’da yaşayan Müslümanların Koleda etkinliğini 5-7 Ocak’ta kutladığını dile getiren Balyamez, “Kültür miraslarının belli bir zümre tarafından sahiplenilmesi mümkün değil. O zaman Kırkpınar’dan başka yerde güreş yapılmasın. Bu bir eğlence kültürü, aynı ritüel yarın öbür gün başka yerlerde de kutlanacaktır. Bu fikir hırsızlığı değil kültürdür. Koleda ismiyle biz bunu kutladık. Korku ritüeli değil hane halkının yaşam alanlarından karamsar düşüncenin kovulması. Amaç kesinlikle Çamlıca’daki etkinliğe darbe vurmak değil. Zaten kendi aramızda kutlayacağız ve gelirler de okul aile birliğine kalıyor” şeklinde konuştu.

Büyükmandıra Belediyesi’nin afişindeki görsellerin 2015’teki Çamlıca Bocuk Gecesi’nde çekildiği ortaya çıktı. Belediyenin bu görselleri izinsiz olarak kullandığı belirlendi. Fotoğrafları çeken ajansın telif hakkı için girişimlere başladığı öğrenildi.

Tarih karmaşası

Koleda, Hıristiyanlık öncesi Slavlar arasında kutlanan bir gelenek. Polonya’dan Bulgaristan’a kadar geniş bir coğrafyada kutlanan Koleda Noel ile aynı zamanda kutlanıyor. Koliada denilen bir başka Slav geleneği ise 6 Ocak’ta kutlanıyor. Bocuk Gecesi yılın en soğuk gecesi olan 5 Ocak’ta kutlanıyor. Büyükmandıra Belediyesi ise Bocuk Gecesi ile aynı gün kutlanma kararı aldı.