Yaşam odalarına 700 metre kuralı

13 Mayıs 2014’te Soma’da 301 işçinin yaşamını yitirdiği maden faciasının ardından, maden ocaklarında acil durum halinde işçilerin sığınacağı yaşam odalarının var olup olmadığı konusu tartışma yaratmıştı. Soma’daki faciadan yalnızca 5 ay sonra ise Ermenek’te 18 madenci, ocaktaki su baskınında hayatını kaybetmişti.
Soma ve Ermenek’te ardı ardına yaşanan faciaların ardından 2015 yılında “Maden işgüvenliği yasası” çıkarıldı; Mart 2016’da ise yönetmelik değişikliği yayımlandı. Yönetmeliğe göre, “kömür ve türevleri” hariç maden ocaklarında acil durumlarda kullanılmak amacıyla yaşam odalarının kurulması zorunlu hale getirildi.
Yaşam odalarının teknik özelliklerinin belirlenmesi ise 6 ay içerisinde çıkarılması zorunlu tutulan tebliğe bırakıldı. Söz konusu tebliğin de ancak 13 ay sonra yayımlanabilmesi dikkati çekti.

Yaşam odalarının kriterleri

İşveren, kişisel solunum koruma cihazları bulundurarak madende yaşam odası kuracak.
Yaşam odaları, çalışma alanlarına en fazla 700 metre uzaklıkta kurulacak.
İşveren, yaşam odalarını yangın, patlama, göçük, zehirli veya boğucu gazların açığa çıkması gibi durumlarda kullanılmak
üzere her zaman kullanıma hazır vaziyette bulunduracak.
Yaşam odalarını temiz hava giriş yolları öncelikli olmak üzere vardiyadaki çalışan sayısı, sığınma odasının kapasitesi ile ortaya çıkabilecek muhtemel acil durum senaryoları göz önünde bulundurarak konumlandıracak.
Yaşam odaları, hayat hattı ile erişime mümkün hale getirilecek.

Yer üstüyle iletişim

Yaşam odalarının kullanılması durumunda içinde bulunan kişilere en az 36 saat yetebilecek solunabilir hava sağlanacak.
Odalarda, klima, hava temizleme, nem alma, aydınlatma, uyarı ışıkları, haberleşme, gaz izleme sistemleri ve sığınma odasındaki diğer elektrikli ekipmanlar için en az 36 saate kadar yedek enerji kaynağı bulundurulacak.
Yaşam odası ve yerüstü arasında görsel ve/veya sesli iletişimin kurulmasına imkân sağlanacak.
Yaşam odalarında; portatif yapıda kimyasal tuvalet, oturma yerleri, yangın söndürücüler bulundurulacak.
Yaşam odasının kontrol ve bakımları en geç 6 ayda bir gerçekleştirilecek. İşveren, yaşam odalarının konumu ve kullanımına ilişkin olarak tüm çalışanları bilgilendirmekle görevli olacak.
İşveren, 1 Temmuz 2018’e kadar mevcut yaşam odalarının şartlara uygun hale getirilmekle yükümlü olacak.

Acil durum senaryosu
İşveren, yönetmelik gereği muhtemel acil durum senaryoları da belirleyecek. Acil durum senaryosu; çalışan sayısı, madenin türü, üretim yöntemi, insan naklinin gerçekleştirildiği ana ve bağlantı yollarının eğimi ve uzunluğu, yaşam odasının kapasitesi, tahliyenin güvenli bir şekilde mümkün olup olamayacağı, yangın, patlama, göçük, zehirli veya boğucu gazların açığa çıkması halinde çalışanların bulunması veya çalışanların kirli hava yolunu acil çıkış olarak kullanması durumu, acil durumlarda yeryüzüne veya sığınma odasına ulaşma süresi ölçüm sonuçları ve yaşam odasının teknik
özellikleri dikkate alınarak değerlendirilecek.