Yeşilçam'ın komedi kraliçesi Ayşen Gruda veda etti! Dünyaya çocuk gözlerle baktı

Türk sinemasının komedi alanındaki gelmiş geçmiş en önemli oyuncularından Yeşilçam’ın geniş kitleleri yıllar boyunca güldüren ismi Ayşen Gruda, bir süredir tedavi gördüğü hastanede dün 74 yaşında hayatını kaybetti. Gruda’nın cenazesi yarın Zincirlikuyu Mezarlığı’nda kılınacak öğle namazının ardından toprağa verilecek.

Gruda, 1945 yılında Yeşilköy’de Osmanlı zamanında karargâh olarak kullanılan Halit Ziya Uşaklıgil’in de zamanında ‘Aşk-ı Memnu’yu kaleme aldığı bir köşkte dünyaya geldi. Kendi deyişiyle ‘sanata düşkün’ bir annenin ve makinist bir babanın ortanca çocuğuydu. Çok mutlu bir çocukluk geçiren Gruda, ailesiyle sıklıkla sinemaya giderdi. Ailesinin ablası gibi tiyatrocu olmaması konusundaki ısrarına rağmen lisede Yeşilköy Halkevi’nde ilk tiyatro eğitimini aldı. Lise ikinci sınıftayken babasını kaybedince ailesine yardımcı olmak için okulu bıraktı ve ablasının yanında Tevhid Bilge Turne Tiyatrosu’nda çalışmaya başladı. ‘Kongre Eğleniyor’ adlı oyunda ilk sahne deneyimini yaşadı. 1963 yılında çalışmaya başladığı Avni Dilligil Tiyatrosu’nu Şan, Dormen tiyatroları ve Devekuşu Kabare izledi.

‘Domates güzeli’

Ayşen Gruda Ankara Meydan Sahnesi’nde tanıştığı Yılmaz Gruda ile 1965’te evlendi. Daha sonra 1976’da boşandıktan sonra da eşinin soyadını kullanmaya devam edecekti. İlk sinema rolü ise Zeki Ökten’in yönettiği ‘Hanzo’ (1975) oldu. Onu geniş kitlelere tanıtacak ve her üyesi izleyicinin kalbinde yer edinen Arzu Film’in kadrosuna Adile Naşit’in tavsiyesi sonucunda girmesi de aynı yıla tekabul ediyordu: Ertem Eğilmez’in yönettiği ‘Hababam Sınıfı’nda rol aldı. Yeşilçam’ın en sevilen filmlerinden ‘Hababam Sınıfı’nı; ‘Tosun Paşa’ (1976), ‘Süt Kardeşler’ (1976), ‘Çöpçüler Kralı’ (1977), ‘Hababam Sınıfı Tatilde’ (1977), ‘Neşeli Günler’ (1978) ve ‘Hababam Sınıfı Güle Güle’ (1981) takip etti. Arzu Film’in popüler yapımları bir yana 1977’de TRT’de yayınlanan bir skeçte Domates Güzeli Nahide Şerbet karakterini canlandırması onu geniş kitlelere tanıttı ve ‘Domates Güzeli’ lakabını getirdi. Gruda, bu ününü “Her evde bir tane ‘Domates Güzeli’ olduğundan (karakter) o kadar çok sevildi ki, bir gecede 16 yıllık tiyatro hayatımda olmadığım kadar meşhur oldum” diye anlatacaktı.

Birçok ödül almıştı

Gruda, evlenmemiş kadın rolleriyle Yeşilçam’ın en sevilen isimlerinden birine dönüşmekle sınırlı kalmadı. Kariyeri uzun yıllar boyunca devam etti. 2006 yılında rol aldığı Ezel Akay imzalı ‘Hacivat Karagöz Neden Öldürüldü’ (2005) filmiyle 11. Sadri Alışık Ödülleri’nde En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Ödülü’nü kazandı. Sinan Çetin’in yönettiği ‘Kağıt’ (2010) ise Gruda’ya 47. Antalya Altın Portakal Film Festivali’nde aynı ödülü getirdi. Gruda yakın dönemde ayrıca Cem Yılmaz’ın yönettiği ‘Pek Yakında’ ve geçen yıl gösterime giren Taner Elhan’ın imzasını taşıyan ‘Sevgili Komşum’un da aralarında olduğu birçok filmde rol aldı.

Sanatçı, bir söyleşisinde komedi alanında başarılı olmak için çocuk kalmanın öneminden bahsetmişti: “Yeteneğiniz ve arzunuz olacak ve buna yönelik emeğiniz ve çabanız. Bir de hep çocuk kalacaksınız komedyen olmak istiyorsanız. Bir komedyen hangi yaşta olursa olsun dünyaya çocuk gözleriyle bakmalı. Ben hâlâ meraklı bir çocuğum.”

Kültür Bakanı’ndan başsağlığı mesajı

Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy Gruda’nın ölüm haberi üzerine sosyal medya hesabından mesaj yayımladı. Ersoy mesajında şu ifadeleri kullandı:

“Hababam Sınıfı, Şekerpare, Çöpçüler Kralı, Neşeli Günler” gibi birçok unutulmaz filmde rol alan Türk tiyatro ve sinemasının usta sanatçısı Ayşen Gruda’nın hayatını kaybettiğini büyük bir üzüntüyle öğrenmiş bulunmaktayım. Milletimizin ve sanat camiamızın başı sağ olsun.”

ABDULLAH MALKOÇ - SENEM AYDIN

Ayşen Gruda’nın vefat haberi çok kısa bir sürede yayılırken, sanat camiası da başsağlığı dileklerini ardı ardına yayınladı. Ünlü isimler üzüntülerini şu şekilde dile getirdi:

- Gül Sunal: Haberi her kanalda takip etmeye çalıştım. Ayşen’in hayatta olmamasına inanmak istemiyorum, ama maalesef... Harika bir oyuncu, gerçek bir komedi ustası, Kemal’in çok sevgili arkadaşı... Benim de vefalı dostum...

- Emel Sayın: Bir kıymetlimizi daha kaybettik. Nurlar içinde uyu Ayşen Gruda...

- Türkan Şoray: Çok üzgünüm. Her rolüyle devleşen bir karakter oyuncusuydu Ayşen Gruda. Allah rahmet eylesin.

- Hülya Koçyiğit: Türk tiyatrosu ve sinemasının değerli sanatçısı Ayşen Gruda’yı kaybetmenin üzüntüsü içindeyim. Tüm sevenlerine sabır diliyorum.

- İzzet Günay: İyi bir komedyen, çok iyi bir sanatçıydı Ayşen Gruda, çok üzüldüm. Beraber filmlerimiz de olmuştu, Ayşen Gruda gibi değerler kolay yetişmiyor.

- Fatma Girik: Sadece sinemanın değil, tüm Türkiye’nin başı sağ olsun. Ayşen Gruda başkaydı... İş aşkı da sinema disiplini de bir aradaydı. Komple bir sanatçıydı. Türk sineması ve tiyatrosu için çok önemli bir isimdi.

- Hale Soygazi: Çok üzgünüm... Ayşen Gruda’yla unutulmaz filmlerimiz olmuştu. Yeri doldurulmaz bir komedi ustasıydı. Günlük hayatta da herhangi bir konuya mizah duygusunu katarak yorumlar yapardı.

- Nilgün Belgün: Canım Ayşen’im; ne çok çalıştık birlikte, ne çok anı paylaştık. Devekuşu Kabare’de ‘Haneler’ oyunundan ayrıldığın için senin rollerini oynayarak ilk profesyonel oyunculuğa adım attığım andan itibaren arkadaşımdın benim. 1976 yılından bu yana hiç kırılmadan, sevgiyle geçen dostluk yılları. Çok üzgünüm be Ayşen’im...

- Selda Alkor: Türkiye en büyük kadın komedyenini kaybetti. Ülkemizde kadın komedyen çok zor yetişiyor. Ayşen en iyisi ve en büyüğüydü.

- Perihan Savaş: Diğerlerinin de yeri dolmadığı gibi Ayşen Gruda’nın da yeri asla dolmayacak. Üzgünüm.

- Ali Poyrazoğlu: Benim sahneye ilk beraber çıktığım oyuncuydu. O ve ablasıyla birlikte bir amatör tiyatroda oynamıştık.

- Ali Sunal: Canım acıyor... Ayşen Ablam, canım kıymetlim, hayran olduğum, benim yaramaz çocuk ablam, mekanın cennet olsun...

- Yılmaz Erdoğan: Bizim en güzel akrabamız olmayı başarmış bir usta... Memleket tarihine atılmış güler yüzlü, büyük bir imza...

- Mahsun Kırmızıgül: Çok sevdiğim bir ustayı kaybetmenin hüznünü yaşıyorum. Türk sinemasının unutulmaz efsanelerindendi...

- Cem Yılmaz: Kıymetli ustamız, Ayşen Gruda ablamızın mekanı cennet olsun. Sevenlerinin başı sağ olsun...

- Şahan Gökbakar: Ayşen Gruda, nurlar içinde yat. Senin filmlerini izleyerek büyüdük ve çok sevdik seni. Allah cennetine kabul etsin. Başımız sağ olsun.

- Tarkan: Bir yıldız daha kaydı... Her zaman sevgiyle anacağımız ve hiç unutmayacağımız Ayşen Gruda, nurlar içinde yatsın...

- Gupse Özay: Sen ne güzel, ne akıllı, ne komik, ne harika, ne cesur bir kadınsın... Tanışmış olduğum için ne mutlu bana.

- Itır Esen: Çok üzgünüm. Sonuna kadar ayakta durmayı başarabilen kadınlardandı... Seni bugün hep birden alkışlarla karşılarlar.

'BAŞROL KADAR DİKKAT ÇEKMEYİ BİLDİ'

Gruda ile birçok filmde rol alan Tarık Akan, Gruda 31. İstanbul Film Festivali’nde Onur Ödülü alırken onunla ilgili şunları dile getirmişti: “Her zaman bir başrol oyuncusu kadar dikkat çekmeyi bildi o. Bunu nasıl yapıyor, kimse çözemedi. İşte bu olay sinemanın büyüsünde gizli, fiziğiyle değil, ekrana yakışan yüzüyle ve karizmasıyla oyunculuğundan hep söz ettirdi o. Kadın komedyen deyince akla gelen ilk isimlerden biri oldu.”

‘Her zaman kara mizah yapardı’

Ayşen Guruda’nın uzun süredir tedavi gördüğü hastane tarafından sanatçının ölümüne ilişkin açıklama yapıldı. Kağıthane Derindere Hastanesi Başhekim Ergün Kasapoğlu yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Ayşen hanım bugün öğlen saatlerinde vefat etti. 20 gündür solunum cihazına bağlı yaşam mücadelesi vermekteydi. Pankreas kanserine bağlı tedavisi sonuç vermeyince vefatı gerçekleşti.” Sanatçının tiyatrocu torunu Emre Guruda ise “Anneannemi kaybettim, ailece çok üzgünüz. Kendisi toplum tarafından çok sevilen bir isimdi, Türk halkının da başı sağ olsun, filmlerde gördüğünüz gibi neşeli bir karakteri vardı. Her zaman kara mizah yapan bir yapısı vardı” dedi. UMUT ÜNVER