Bir sinema ozanı: Pier Paolo Pasolini

Ankara İtalyan Kültür Merkezi ve Ankara Sinema Kültürü Derneği (ASKD) tarafından, Tüze Grup ve Radyo ODTÜ’nün desteği, İtalyan Dışişleri Bakanlığı, Cineteca Bologna ve Pasolini Vakfı’nın işbirliği ile usta İtalyan yazar, şair ve yönetmen Pier Paolo Pasolini’nin 20’ye yakın filminden oluşan bir toplu gösterim Ankaralı sinemaseverlerle buluşuyor. 25–29 Nisan tarihleri arasında Ankara Tüze Ankapol Sineması’nda gerçekleştirilecek olan gösterimler kapsamında yer alan bütün filmler 35mm olup, Türkçe altyazılı olarak gösterilecek.

Yalnızca İtalyan sinemasının değil belki de dünya sinemasının gelmiş geçmiş en önemli, en aykırı yönetmenlerinden biri olan Pier Paolo Pasolini, muhalif ve renkli yaşamı, siyasi fikirleri, tabulara ve iktidara karşı çıkışıyla bilinen cesur sinema dili ve çarpıcı filmleriyle ölümünün üzerinden 30 yılı aşkın bir zaman geçmesine rağmen hala çok konuşulan bir yönetmen. Etkinlikte usta yönetmenin 1961 yılından başlayarak 1975 yılına kadar çektiği 22 filmden 17’si Ankaralı sinemaseverlerin karşısına çıkıyor.

Program kapsamında yönetmenin Mamma Roma, Aziz Matyas’a göre İncil, Şahinler ve Serçeler gibi ilk dönem filmlerinden, kamerasını geçmişe ve mitolojiye çevirdiği Kral Oidipus ve Medea’ya; Yaşam Üçlemesi adını verdiği son dönem filmleri Dekameron, Canterbury Öyküleri ve 1001 Gece Masalları ile son filmi Salo’ya kadar neredeyse bütün uzun filmleri yer alıyor. Ayrıca yönetmenin çarpıcı belgeselleri ve kısa filmlerinden oluşan bir seçki de seyirciyle buluşuyor.

Yönetmenin ikinci uzun filmi Mamma Roma, hayatını değiştirmeye karar veren orta yaşlı bir hayat kadınının öyküsünü anlatıyor. Aziz Matyas’a Göre İncil, İsa’nın doğumundan yeniden dirilişine kadar olan dönemi yönetmenin gözünden olabildiğince tarafsızca sunarken, bir sonraki filmi Şahinler ve Serçeler ise aydınlarla halk arasındaki uçurumu nükteli bir şekilde vurgulayan bir baba oğul hikâyesine odaklanıyor. Yönetmenin eski çağlara ve mitolojiye olan merakının ürünleri 'Kral Oidipus’ ve 'Medea’ ise, mitolojide yer etmiş ünlü hikâyeler üzerine çekilmiş en etkileyici filmlerden olmalarının yanı sıra mitolojik dönemlerle modern çağı birbirine bağlayarak, evrensel temaları ustaca aktarıyor. İtalya’da büyük tartışmalara yol açan Teorem, değişim sürecinden geçen burjuva toplumunu ciddi şekilde eleştirirken, yönetmeni de entelektüel bir sinemacı olarak uluslararası üne kavuşturuyordu. İlkel dönemde yaşayan bir yamyam ile günümüzde yaşayan ve hayata uyum sağlayamayan sorunlu bir gencin hikâyelerini paralel kurgu ile anlatan Domuz Ahırı, toplum ve birey, yalnızlık ve sosyallik arasındaki ilişkileri inceliyor.

Yaşam Üçlemesi adını verdiği son dönem filmlerinden ilki olan Dekameron’da Boccacio’nun ortaçağ dönemine ait ilginç öykülerini kendine has yorumuyla anlatırken, yönetmen hayatın ve aşkın özgür hallerinin arayışına çıkıyor. Üçlemenin ikinci filmi olan Canterbury Öyküleri bir grup hacının yaşadıkları maceralar ve eğlenmek için birbirlerine anlattıkları açık seçik öykülerden oluşuyor. Üçlemenin son ve belki de en başarılı filmi 1001 Gece Masalları, masum cinselliğe, çıplaklığa ve içten cinsel arzulara adanmış bir şükran türküsü. Pasolini için düş içinde bir düşten ibaret olan bu üçleme, yönetmenin ne yazık ki sistemin düş kurmaya bile izin vermediğini fark etmesiyle tam bir hayal kırıklığına dönüşür. Bunun üzerine söylemini iyice sertleştiren yönetmen vasiyeti olarak görülen Salò’yu çeker. Bu filmi cennetten cehenneme bir dönüştür. Yaşam Üçlemesi’nin neşeli cinselliği Salò’da bir şiddet ve işkence aracına dönüşür.

Programda yönetmenin kısa filmlerinden oluşan bir seçki de sinemaseverlerle buluşuyor. Dört ünlü yönetmenin kısa filmlerinden oluşan 'Rogopag’ adlı filmin Pasolini tarafından çekilmiş bölümü olan 'Krem Peynir’, beş farklı yönetmenin kısa filmlerinden oluşan 'Cadılar’ adlı filmin Pasolini’ye ait bölümü olan Ay’dan Görünen Dünya’ ve yine beş ünlü yönetmen tarafından çekilen kısa filmlerden oluşan 'Aşk ve Öfke’ isimli filmin Pasolini’nin çektiği bölümü olan 'Kâğıttan Çiçek Bölümü’ yönetmenin programda yer alan kısa filmleri.

Pasolini’nin belgesel tarzına kendi üslubu ile yaklaştığı ve filmleri ile örtüşen konular içeren belgeselleri de programın ağır toplarından. Toplumun değişik kesimlerinden insanlarla cinsellik üzerine yapılan bu röportajlardan oluşan 'Aşk Buluşmaları’, yönetmenin, burjuvaziye, hoşgörüsüzlüğe, toplumda yaygın olan önyargılara başkaldırısı 'Öfke’ ve Yemen’in değişim ve yıkım tehlikesi altında bulunan eşsiz güzellikteki antik başkenti Sanaa için bir yardım çığlığı olan 'Sanaa’nın Duvarları’ programda öne çıkan belgeseller.

PROGRAM:

25 Nisan Çarşamba
17.00 Kısa Filmler
19.00 Binbir Gece Masalları Il Fiore delle Mille e Una Notte 

26 Nisan Perşembe
17.00 Belgesel Filmler
19.00 Şahinler ve Serçeler Uccellacci Uccellini
21.00 Kral Oidipus Edipo Re

27 Nisan Cuma
17.00 Salo ya da Sodom’un 120 Günü Salo o le 120 Giornate di Sodoma
19.00 Mamma Roma
21.00 Aziz Matyas’a Göre İncil  Il Vangelo Secondo Matteo

28 Nisan Cumartesi
12.00 Kısa Filmler
14.30 Binbir Gece Masalları Il Fiore delle Mille e Una Notte 
17.00 Teorem Teorema 
19.00 Dekameron Il Decamerone
21.00 Medea

29 Nisan Pazar
12.00 Belgesel Filmler
14.30 Canterbury Öyküleri I Racconti di Canterbury
17.00 Aşk Buluşmaları Comizi d'Amore
19.00 Domuz Ahırı Porcile
21.00 Salo ya da Sodom’un 120 Günü Salo o le 120 Giornate di Sodoma

Kısa Filmler, 80'
Krem Peynir / La Ricotta, 36'
Ay’dan Görünen Dünya / La Terra Vista dalla Luna, 30'
Kâğıttan Çiçek Bölümü / La Sequenza del Fiore di Carta, 14'

Belgesel Filmler, 71'
Öfke / La Rabbia, 53'
Sina'nın Duvarları / Le Mura di Sana'a, 18'

Tüm filmler Türkçe ve İngilizce altyazılıdır.

AYRINTILI BİLGİ İÇİN:

Özgül Temizsütlü
Ankara Sinema Kültürü Derneği
T: 0312 467 2002
F: 0312 466 4824