BOP değil GODKA var

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Büyük Ortadoğu Projesi’nin (BOP) eşbaşkanı olarak yansıtılmasının doğru olmadığını belirterek, “Esasen BOP adını taşıyan bir proje bulunmamaktadır. BOP ile kastedilenin Geniş Ortadoğu ve Kuzey Afrika (GODKA) girişimi olduğu varsayılmaktadır” dedi. Davutoğlu, Türkiye’nin GODKA girişimi kapsamında eşbaşkanlık görevi bulunmadığını, girişime “demokratik ortak” sıfatıyla katıldığını belirtti. Erdoğan, Ocak 2009’da yaptığı bir konuşmada, BOP’un amaçlarının ve bu amaçlar doğrultusunda Türkiye’nin üstlendiği rolün belli olduğunu ifade etmişti.
CHP Hatay Milletvekili Refik Eryılmaz ile CHP Giresun Milletvekili Selahattin Karaahmetoğlu’nun benzer içerikli soru önergelerini yanıtlayan Davutoğlu, Türkiye’nin bugüne kadan BOP olarak adlandırılan herhangi bir projede hiçbir rol üstlenmediğini ve böyle bir proje olmadığını belirterek, “BOP ile kastedilenin GODKA girişimi olduğu varsayılmaktadır. GODKA girişimi, bölgede barış, istikrar, sürdürülebilir kalkınma ve ekonomik refahı amaçlayan bir dönüşüm projesi olarak ortaya çıkmıştır” dedi. GODKA’nın Haziran 2004’te ABD’nin Georgia eyaletindeki Sea Island kentinde düzenlenen G-8 Zirvesi sırasında başlatıldığını anımsatan Davutoğlu, GODKA ile ilgili şu bilgileri verdi:
“Sözkonusu girişimin dayandığı temel anlayış, demokrasinin ve buna ilişkin reformların bölge ülkelerine dışarıdan dayatılamayacağı ve reform dinamiğinin esasen bölgeden kaynaklanması gerektiğidir. Hedefi ise bu doğrultuda, bölge ülkelerine ihtiyaç duydukları desteği sağlayabilmek olarak belirtilmiştir. Ülkelerin sözkonusu projede yer almaları, tamamen kendi iradelerine bırakılmıştır.”

Demokrasi kuşağı
Türkiye’nin bu girişime yapılan davet üzerine katkıda bulunduğunu belirten Davutoğlu, “Ülkemiz, bölgenin en önemli demokratik ve önde gelen ülkesi vasfıyla anılan girişime demokratik ortak sıfatıyla katkıda bulunmuştur. Bu katkı tamamen kendi özgür irademizle gerçekleşmiştir” dedi. GODKA’ın eşbaşkanlığını biri G-8 dönem başkanı, diğeri de bölge ülkesi olan iki ülke tarafından üstlenildiğini kaydeden Davutoğlu, “Türkiye’nin anılan girişim kapsamında eşbaşkanlık veya herhangi bir başka rolü bulunmamaktadır. GODKA’nın eşbaşkanlığını Fransa ve Kuveyt tarafından yürütüldüğü bilinmektedir” dedi. Davutoğlu, Türkiye’nin GODKA’ya bölge ülkelerinin iç dinamikleri sonucunda demokrasi alanında yaşanacak gelişmeler ile bölgede bir “demokrasi kuşağı” oluşmasına katkı sağlamak amacıyla katıldığını ifade etti.

Esefle karşılıyoruz
Davutoğlu, “Türkiye’de belirli çevrelerin, uzun zamandır herhangi bir fonksiyonu kalmamış ve gündemden düşmüş bulunan GODKA girişimini, ısrarla ve sürekli olarak gündemde tutmaya, bu girişime farklı anlamlar yükleyerek, ülkemizi ve hükümetimizi gizli bir gündemin veya komplonun parçası olarak takdim etmeye çalışması esefle karşılanmaktadır. Hükümetin bölge ülkelerinin toprak bütünlüklerine, sınırların değişmezliği ve egemenlik ilkelerine aykırı hareket etmesi sözkonusu değildir” dedi.

Erdoğan daha önce BOP’u anlatmıştı
Başbakan Erdoğan, 13 Ocak 2009 tarihli grup toplantısında, BOP ile ilgili şu ifadeleri kullanmıştı:
“İkide bir Türkiye’de bir şeyler söyleniyor. ‘Türkiye Cumhuriyeti Başbakanı Büyük Ortadoğu Projesi’nin Eşbaşkanı’dır. Oradan çekilsin’. Bunu anlatmak istiyorum. Ve bugün baktım yine sağolsun yavru muhalefetin lideri bir şey söylüyor. Diyor ki, ‘BOP’ta bulunuyor’ diyor. Değerli arkadaşlar, Büyük Ortadoğu Projesi’nin amaçları bellidir ve o amaçların içerisinde Türkiye’nin üstlendiği görev de bellidir. Ama bunu okumamışsa, kendi partisinin içerisinde bulunan dışişleri mensupları da kendi genel başkanlarına bunu anlatmadıysa ben ne yapayım? BOP Ortadoğu barışına yönelik olarak kurulmuş ve bunun yanında ekonomik kalkınmasına yönelik olarak kurulmuş, oradaki özgürlüğe yönelik, kadın haklarına yönelik kurulmuş, eğitim özgürlüğünü daha ileri safhalara taşımak için kurulmuş ve atılmış bir adımdı, ve burada Türkiye’ye ye de bir görev verildi ve biz bu görevi üstlendik. Bunun bizi bağlayıcı hiçbir yanı yoktur. Bu konuyla ilgili olarak bizi bağlayan, Tayyip Erdoğan’ın attığı bir imza yoktur. Bu sadece insani olarak bizim üstlendiğimiz bir görevdir.”
Erdoğan 14 Şubat 2004 yılında Teke Tek programında, “Yani Diyarbakır, istiyorum ki, şu anda ABD’nin de düşündüğü BOP var ya, genişletilmiş Ortadoğu, bu proje içinde Diyarbakır bir yıldız olabilir. Geçmişte olduğu gibi...Bunu başarmamız lazım. Bunun için de bir defa Diyarbakır’ın altyapısını halletmemiz lazım ki yarın aday olarak orayı gösterebilelim. Havalanlarıyla, altyapısıyla, bütün o çevre düzenlemeleriyle bu adımları gerçekleştirmemiz lazım” diye konuşmuştu.