Mayın temizliği için 5 yıl gerekli

Türkiye-Suriye sınırında yer alan mayınların temizlenmesiyle ilgili tartışmalar gündemde ön sıralarda yer alırken, bu sınırda ilk mayın temizleme çalışması 2 yıl önce Türk Silahlı Kuvvetleri’nce Şanlıurfa’nın Akçakale ilçesinde gerçekleştirildi.
Geçen yıl da Mardin Nusaybin ile Suriye’nin Kamışlı ilçeleri arasında açılacak yeni sınır kapısı için 200 dönümlük arazi mayından temizlendi. Çalışmayı üstlenen TÜSAN AŞ’nin Alman ortağı TAUBER’in Türkiye Genel Müdürü Sıddık Özdemir, Mohris Tepesi ile 2. Hudut Taburu’na bağlı Demirtepe Karakolu arasındaki 200 dönümlük mayınlı bölgeyi 26 günde temizlediklerini, çalışmada 310 antipersonel, 35 antitank mayını ile 1 el bombası çıkarıldığını söyledi. 

‘NATO’dan yetkimiz var’
6 kişilik teknik ekibin “Mayın Faresi” olarak tanımladıkları mayın tarama aracıyla çalışma yaptıklarını kaydeden Özdemir şu bilgileri verdi:
“4 tekerli, 2 personelin kullandığı ‘Mayın Faresi’nin değeri yaklaşık 1.2 milyon euro. Araç, eklentileriyle 25 metre kadar uzayarak mayınlı araziyi tarıyor, yer altında 50 santimetreye kadar metal olan her türlü cismi tespit ediyor. Biz de NATO İkmal ve Bakım Teşkilatı’ndan (NAMSA) yetki belgesi almış bir firmayız. Nusaybin’deki işi 26 günde tamamladık. Suriye sınırındaki mayınların tamamı 5 yılda temizlenebilir. Bu alanı mayından arındırabilecek ka-pasiteye sahibiz. Sınırın tamamının temizlenmesinde görev alırsak farklı yöntemler kullanırız. Mayın normalde toprağın 20 - 30 santimetre altında bulunuyor. Mayınların tespiti için uydudan ve helikopterden çekilen fotoğraflarla mayınlar tespit edilebiliyor. Erozyon nedeniyle de mayınların bir bölümü toprak üstüne çıkmış.”

Yasa dün de çıkarılamadı
Üç haftadır TBMM’de görüşülen Suriye sınırındaki mayınlı arazilerin temizlenmesini düzenleyen yasa tasarısı dün de kabul edilemedi. Yaşanan usul tartışmaları, başkanın tutumu hakkında lehte ve aleyhte konuşmalar yapılması ve sık sık istenen yoklamaların yanı sıra AKP’nin çalışma süresini uzatan önerisinin oylanamaması nedeniyle çalışmalara saat 19.00’da son verildi.

Mağdur köylüler memnun 
Suriye sınırındaki mayınlı arazide yaşanan patlamalar sonucu sakat kalanlar, şimdi mayınların temizleneceği yönündeki haberlerden memnun.
Şanlıurfa Suruç’a bağlı Alanyurt köyünde oturan Mehmet Demir, kaçak yollarla Suriye’ye gidip geldiğini, 1963’te mayına bastığını ve sağ ayağının bir bölümünü kaybettiğini belirtirken, mayınların temizlenecek olmasının da kendisini sevindirdiğini söylüyor. Çerçili muhtarı Mehmet Atmaca da, köy arazisinin engebeli olması nedeniyle sel sularının bazı mayınları tarlalara sürüklediğini, bu nedenle bir kişinin tarlasında çalışırken mayın kurbanı olduğunu kaydediyor. Mustafa Yıldırım ise Suriye’deki akrabalarını ziyaret etmek için mayınlı araziden geçmeye çalışırken  bir ayağını kaybettiğini belirtiyor.

Birinci sınıf  tarım arazisi
Suriye sınırında mayınlardan temizlenecek arazilerin 50 yılı aşkın süredir ekim yapılmadığı için tarıma çok elverişli olduğu bildirildi. Şanlıurfa Ziraat Odası Başkanı Halil Dolap, mayınlardan temizlenecek arazilerden yöre halkının faydalandırılması gerektiğini belirterek, “Yabancı firmaya karşı değilim. Ancak işletmeyi alan firmaya bölge insanını çalıştırma zorunluluğu getirilmeli. Bu araziler birinci sınıf tarım arazisidir. Bölgenin iklimi her türlü ürünü yetiştirmeye elverişli” dedi.
Mardin Kızıltepe İlçe Ziraat Odası Başkanı Bedirhan Dinler ile Kilis Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Özçiloğlu arazinin organik tarım için çok uygun olduğuna dikkati çekerken, Kilis Ziraat Odası Başkanı Abdullah Çelik “Alana gübre ve benzeri hiçbir kimyasal atılmadığı için toprak organik tarım için ideal” diye konuştu.

Asker 7 dekar alanı temizledi
Suriye sınırındaki Hatay, Kilis, Şanlıurfa, Şırnak, Mardin ve Gaziantep’te mayınlı bölgenin 189 bin dekarı Hazine’ye, 12 bin 979 dekarı şahıs mülkiyetine, 7 bin 96 dekarı TİGEM’e ve 5 bin 646 dekarı da Devlet Demiryollarına ait. Bu sınırdaki ilk mayın temizleme çalışması Türk Silahlı Kuvvetleri Mayın Temizleme Bölüğü tarafından 2 yıl önce Şanlıurfa’nın Akçakale ilçesinde 7 dekarlık alanda yapıldı. Bölükte görevli uzman ekip 3 aylık çalışmayla mayınları topraktan çıkardı.

Türkiye’de 3 milyon mayın stokta 
Kara mayınlarının imhası için çaba gösteren sivil toplum kuruluşu “Mayınsız Bir Türkiye Girişimi”nin raporunda, Türkiye’nin stoklarında halen yaklaşık 3 milyon mayın bulunduğu, eğitim amacıyla elde tutulan mayın miktarının da 16 bin olduğu ifade edildi.Rapora göre:
-  Suriye sınırındaki 510 kilometre uzunluğundaki mayın tarlasında 615 bin 149 adet mayın var.
-  Irak sınırındaki 42 kilometre uzunluğundaki bölgede 75 bin 115 adet mayın bulunuyor.
-  İran sınırında 109 kilometre uzunluğundaki alanda 191 bin 428 adet mayın var.
-  Türkiye-Ermenistan sınırındaki 17 kilometre uzunluğundaki bölgede bulunan mayın sayısı 21 bin 984.
EKONOMİ SERVİSİ