Meclis'te "karar yeter sayısı" krizi

5 saat süren görüşmelerde Genel Kurul salonunda 139 milletvekilinin bulunmaması nedeniyle teklif kabul edilemedi ve yasalaşamadı. Teklif yasalaşırsa, cumhurbaşkanlığı, anayasa değişikliği, genel ve yerel seçimler dahil tüm seçimlerde, filigranlı oy pusulası ve zarf alımında ihale komisyonu kurma zorunluluğu olmaksızın doğrudan temin yapılacak.

TBMM Başkanvekili Meral Akşener, CHP'nin teklifin 1. maddesinin metinden çıkarılmasına yönelik önergesini oylamaya sundu. Bu sırada CHP Grup Başkanvekili Akif Hamzaçebi, "karar yeter sayısı" aranmasını istedi. Yapılan oylamada salonda 139 milletvekili bulunmaması dolayısıyla Akşener, "Karar yeter sayısı yoktur" diyerek birleşime 10 dakika ara verdi. Aranın ardından yapılan oylamada Başkanlık Divanı'nda oturan iki katip üye salonda önergenin kabulü veya reddi yönünde oy kullanacak 139 milletvekili bulunup bulunmadığı yönünde anlaşamadı. Bunun üzerine Akşener, iki dakika süreyle elektronik oylama yaptı. Oylama sonucunda salonda 130 milletvekilinin olduğu belirlendi.

"Toplayın adamlarınızı"

AK Parti Grup Başkanvekili Mustafa Elitaş, Akşener'e seslenerek, "Efendim, İç Tüzük 146’ya göre, bakarsanız 'Genel Kurul'da bulunanlar eğer oylamaya girilmediyse, yeter sayıya dâhil edilir' yazıyor. Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde muhalefet tarafında 20 milletvekili var. 'Karar yeter sayısına dâhil olur' diyor efendim" dedi.
AK Parti'li milletvekilleri Elitaş'ın konuşmasını alkışlarken Akşener, "Karar yeter sayısına ulaşılamadı" ifadesini kullandı. Elitaş'ın itirazını tekrarladığı sırada Akşener, "Toplayın adamlarınızı. Karar yeter sayısı yoktur" diyerek birleşime yeniden 10 dakika ara verdi.

Önerge reddedildi

Verilen aranın ardından Akşener, Genel Kurul'da karar yeter sayısı arayacağını belirterek, "Kabul edenler... Kabul etmeyenler..." diye sordu. Akşener hemen ardından, "Şimdi, bir kâtip üye '116' dedi, diğer kâtip üye '140' dedi. Gene elektronik cihazla oylama yapacağız. İki dakika süre veriyorum" dedi.
Elektronik cihazla yapılan oylamada karar yeter sayısı bulundu ve CHP'nin önergesi reddedildi.
Hamzaçebi, CHP'nin teklifin 3. maddesi üzerinde verdiği önergenin oylamasında karar yeter sayısı aranması talebinde bulundu. Akşener, karar yeter sayısı çıkmaması üzerine elektronik cihazla oylama yapılması için iki dakika süre verdi. Karar yeter sayısı çıkmaması üzerine Akşener, birleşime 5 dakika ara verdi. Aranın ardından karar yeter sayısının bulunamaması üzerine Akşener, bu kez birleşime 3 dakika ara verdi. Üç dakikanın ardından Akşener, yeniden oylama yaptı ve karar yeter sayısı bulunamalınca, "Yapılan üç oylamada da karar yeter sayısı bulunmadığından, sözlü soru önergeleriyle alınan karar gereğince, kanun tasarı ve teklifleri ile komisyonlardan gelen diğer işleri sırasıyla görüşmek için 19 Kasım 2013 Salı günü saat 15.00’te toplanmak üzere birleşimi kapatıyorum" dedi.

Karar yeter sayısı nedir?

Karar yeter sayısı, Genel Kurul'da bir konuda karar alınabilmesi için gerekli olan sayı. Genel Kurul, toplantıya katılanların salt çoğunluğu yani yarısından fazlası ile karar alıyor. Ancak karar yeter sayısı hiçbir şekilde üye tam sayısının 1/4’ünün bir fazlası olan 139’dan az olamıyor. Örneğin, 200 milletvekilinin katıldığı bir toplantıda karar alınabilmesi için en az 139 milletvekilinin kabul ya da ret yönünde oy kullanması gerekiyor. Karar yeter sayısının bulunamadığı durumda oylama tekrarlanıyor. Üst üste yapılan üç oylamada da karar yetersayısı yoksa birleşim kapatılıyor.

Doğrudan temin yapılacak

Teklifin yasalaşmasıyla cumhurbaşkanlığı, anayasa değişikliği, genel ve yerel seçimler dahil tüm seçimlerde, filigranlı oy pusulası ve zarf alımında ihale komisyonu kurma zorunluluğu olmaksızın doğrudan temin yapılacak. Yeni düzenleme, süresinde yapılan seçimlerde seçim malzemeleri alımları, filigranlı oy pusulası kağığı ve oy zarfı kağıdı alımı ile oy pusulası basım hizmeti alımı ihalelerinde sıkıntılar yaşanması dolayısıyla gerçekleştirilecek. Yasanın yürürlüğe girmesiyle bu tür sıkıntıların ortadan kalkacak. 2014'ten itibaren yapılacak tüm seçimlerde tek bir düzenleme söz konusu olacak.
Yasa uyarınca Kamu İhale Kanunu'nda, seçim dönemi bitmeden önce seçimlerin yenilenmesine, ara seçim ya da anayasa değişikliğinin halk oyuna sunulmasına karar verilen hallerde yeni düzenleme yürürlüğe girecek. YSK tarafından yapılacak filigranlı oy pusulası, oy zarfı kağıdı basımı için hizmet alımı ile yerel seçimlerde il seçim kurulları başkanlıkları tarafından oy pusulası basım hizmeti alımı doğrudan temin yoluyla gerçekleştirilecek. 2014'te yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde ikinci tura kalma ihtimalini göz önüne alındığında uygulamada yaşanması muhtemel sorunların önüne geçilebilecek.