Solda yeniden DSP mi?

CHP kanadından, DSP’ye yönelik “oyları bölüyor” eleştirisi, DSP’nin de kendisine iktidar yerine “ana muhalefet” hedefi koyarak, CHP’yi sert açıklamalarla hedef alması tartışmaları büyüttü. DSP eksenindeki, “bölen parti” tartışmaları Bülent Ecevit dönemine kadar uzanıyor.

Ecevit’li dönem

Yerel seçimlere, muhalefet kesimlerinin birlikteliğini sağlamaya çalışarak giden CHP, hiç beklemediği bir taraftan, muhalefetten bir partiye oy kaybı yaşama tehlikesiyle karşı karşıya kaldı. 2002’den bu yana tüm seçimlerde geri planda kalan, hatta 2007 ve 2018 seçimlerine katılma yeterliliğini dahi elde edemeyen DSP, son dönemde CHP’den geçişlerin etkisiyle adından söz ettirmeye başladı. Böylece sol-sosyal demokrat kanatta, Ecevit’in de maruz kaldığı, “DSP oyları bölüyor” tartışması yeniden gündeme geldi. DSP 1985’te Ecevit’in eşi Rahşan Ecevit tarafından kuruldu. Bülent Ecevit, siyasi yasağının kalmasıyla 1987’de partinin başına geçti. DSP, 1987, 1989 ve 1991 seçimlerinde siyasi çizgisi kendisine en yakın olarak değerlendirilen SHP ile de yarıştı. Bu dönemde de DSP ile SHP’nin birleşmesi önerildi ve DSP, SHP oylarını bölmekle eleştirildi. CHP’nin yeniden kurulmasıyla kendisini ‘sol’da tanımlayan SHP, CHP ve DSP 1994, 1995 seçimlerinde ayrı ayrı yarıştı. 1995’te SHP ve CHP birleşirken, tek başına yarışmayı sürdüren DSP, 1999’da yüzde 22.1 oranında oy alarak birinci parti oldu. DSP, özellikle 1994 ve 1999 yerel seçimlerinde ‘sol’un oylarını böldüğü eleştirisiyle karşı karşıya kaldı. CHP kanadı, DSP adayları nedeniyle Ankara ve İstanbul seçimlerinin kaybedildiğini savundu. DSP, 2002’de seçim barajını aşamadı.

Oylar eridi

2004’te yüzde 2 oy alarak, Bartın, Eskişehir ve Ordu belediyelerini kazanan DSP 2007 seçimlerine katılamadı. 2009 yerel seçiminde ise, Ordu ve Eskişehir’i yeniden kazandı. 2011 genel seçimlerinde 0.25 oy oranında kalan DSP, 2014 yerel seçimlerinde sadece Ardahan’ın Çıldır ilçesinde seçimi kazandı. Çıldır’daki belediye başkanı da daha sonra AK Parti’ye geçti.

31 Mart’a giderken DSP, CHP’den istifa edenlerin yeni durağı haline geldi. Muğla’nın Marmaris, İzmir’in Tire, İstanbul’un Avcılar belediye başkanları DSP adayı oldu. Eski CHP’lilerden Mustafa Sarıgül Şişli’den, Haydar Yılmaz da Ankara’dan, Yıldıray Sapan Antalya Muratpaşa’dan, Naif Alibeyoğlu Kars’tan aday gösterildi. Daha önce CHP’de siyaset yapmış çok sayıda isim de DSP adayı oldu.

Bu gelişmelerin ardından DSP, yine, “oyları böldüğü” eleştiriyle karşı karşıya kaldı. CHP yönetiminden isimler eleştirilerini, “DSP’nin yerel seçime katılmasının bir proje olduğu” üzerinden yükseltti. DSP lideri Önder Aksakal’ın kendisine, “ana muhalefet” hedefi koyması ve CHP’yi hedef alan eleştirileri tartışmayı büyüttü. DSP’nin, CHP’ye tepkisinin çıkış noktasının özellikle Millet İttifakı kurulurken, “yok sayılmak” olduğu biliniyor. Aksakal, Milliyet’e verdiği röportajında, Kılıçdaroğlu’nun, “DSP’ye gerek yok. Kapatsınlar gelsinler” anlayışında olduğunu da söylemişti. DSP ayrıca, amaçlarının muhalefetinin oylarını bölmek değil, her siyasi parti gibi seçimlerde başarı sağlamak olduğunu savunuyor.

Nasıl etkiler?

Gelinen noktada, DSP yeni bir çıkış ararken, CHP, seçmenin DSP’yi tercih etmeyeceğini savunuyor. CHP, bu görüşünü ise, “DSP’nin CHP’li adaylarla seçime girmesinin Cumhur İttifakı’na yarayacağını, bunun seçmen tarafından görüleceği” tezi üzerinden şekillendiriyor. Ancak kulislerde, DSP’nin bazı ilçeleri kazanabileceği, bazı belediyelerde de kazanamasa bile CHP’ye kaybettirebileceği konuşuluyor. DSP’nin faktörünün seçimleri nasıl etkileyeceği, CHP’nin öngörülerinin karşılık bulup bulmayacağı 31 Mart gecesi netleşmiş olacak.