Nükleer ihmal

       KUSMA ve bulantı şikayetiyle hastaneye başvuran iki hurdacının radyoaktif madde temasına maruz kaldıkları belirlendi. Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Çekmece Nükleer Araştırmalar Merkezi yetkilileri, İkitelli'deki hurda deposunun çevresinde güvenlik şeridi oluşturulduğunu bildirdi. Deponun çevresindeki bölgede yaşayan vatandaşların da, hastanelere başvurması istendi.
       Özel Güneş Hastanesi'ne önceki gün kusma ve bulantı şikayetiyle başvuran Naki Ilgaz ve İlyas Ilgaz isimli hurdacıların, yapılan ilk inceleme sonucu radyoaktif maddeye maruz kaldıkları belirlendi. Hastanenin Başhekimi Operatör Dr. Atalay İyisoy'un bildirmesi üzerine Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Çekmece Nükleer Araştırmalar Merkezi'nin yaptığı inceleme sonucunda da teşhis doğrulandı.
       Yaklaşık bir ay önce İkitelli bölgesindeki depodan iki adet kurşun blok satın aldıklarını öğrenilen Naki ve ilyas Ilgaz'ın, her biri bir ton 850 kilo ağırlığındaki kurşun blokların içini grayder kepçeleri yardımıyla açtıkları ve bu tarihten sonra sağlık sorunları yaşamaya başladıkları bildirildi. Başvurdukları çeşitli hastanelerde değişik teşhisler konulan Naki ve İlyas Ilgaz, dün gittikleri Özel Güneş Hastanesi'nde yapılan inceleme sonucu karantinaya alındı. Sanayi ve tıp sektörlerinde kullanılan kobalt madeninden kaynaklanan radyoaktif madde teması belirlenen iki hurdacının, sağlık durumlarının ciddiyetini koruduğu kaydedildi.
       Başhekim İyisoy, olayın Türkiye'deki ilk nükleer kaza olduğunu vurgulayarak, hurda deposunun yer aldığı bölgedeki vatandaşların da bir an önce hastanelere başvuruda bulunması gerektiğini ifade etti.
       Olayı doğrulayan Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi yetkilileri, İkitelli Keresteciler Sitesi'nin bitişiğinde bulunan hurdacılara ait deponun çevresinde güvenlik şeridi oluşturulduğunu ve vatandaşları depoya yaklaşmamaları konusunda uyardı.

       İKİTELLİ'de hurdacılık yapan İlyas Ilgaz (44) ve Naci Ilgaz (25), radyoaktif madde yayan bin metal kasaları sadece 10 milyon liraya İkitelli Marmara Sanayi'nde nakliyecilik yapan Burhan adlı kişiden satın aldıklarını belirtti.
       Halen hastanede tedavi gören hurdacılar, malzemeleri dükkanlarına taşıdıktan sonra, kaynakla kestiklerini ve içinden yoğun şekilde buhar püskürdüğünü bildirdi. Hurdacılar, "Bir aydan bu yana çok sayıda hastaneyi dolaştık ve bu arada korkudan kurşun kasaları İkitelli köyüne giden yol üzerindeki eski su deposunun olduğu bölgede toprağa gömdük" dediler.
       Olayın ortaya çıkmasından sonra duruma el koyan emniyet yetkilileri, hurdacıların hastalanmasına neden olan kurşun kasaların İkitelli'de altı ay önce boşaltılan bir `tıbbi malzeme deposu'ndan alındığını tespit etti. Yapılan araştırmaya göre, deponun yeni kiracıları, depoda kalan malzemeleri, ne olduğunu bilmedikleri için hurdacılara sattı.
       Türkiye Atom Enerjisi Kurumu Çekmece Nükleer Araştırmalar Merkezi Müdürü Yaşar Özel de, olayın meydana gelişini şöyle anlattı:
       "Hurdacılar bu malı aldıktan sonra oksijenle kesiyorlar, kazma kürek kırıyorlar. Böylece adım adım içerideki kaynağa ulaşıyorlar. Kaynak meydana çıktıktan sonra 15 gün meydanda duruyor. Ve bu kişiler bayağı ışınlanıyorlar.
       Bizim tespitlerimiz şu: Hurdacıda çalışan Ilgaz ailesinden 10 kişi ışınlanmış durumda. Bunların ikisi çok kötü. Bağışıklık sistemlerinin etkilendiğini sanıyoruz. Yarın (bugün) kan alarak analizlerini yapacağımız yedi sekiz kişi var. Onlar ise aldırış etmez bir halde atın ölümü arpadan olur düşüncesindeler. Ama iki kişi yatınca akılları başına gelir. Önce Çekmece Nükleer Araştırma Merkezi'nden giden arkadaşlarımızı `Biz burada iş yapıyoruz' diye kovalamışlar. Sonra bizim aletlerimiz orada ciyak ciyak ötmeye başladığı zaman, biz de onlara `Bu alet nasıl ötüyorsa sizin ciğerleriniz de, böbreğiniz de böyle ötüyor. Git o zaman orada çalış' dedik. O zaman korkup akılları başına geldi."


       Azer BORTAÇİNA

       TÜRKİYE Atom Enerjisi Kurumu Çekmece Nükleer Araştırmalar Merkezi Müdürü Yaşar Özel, radyasyon skandalıyla ilgili olarak şu bilgileri verdi:
       "Türkiye'de radyasyon içeren alet edevatın ithali, ihracı, bulundurulması, kullanılması ve nakline ilişkin her tür tasarruf Türkiye Atom Enerjisi Kurumu'nun iznine tabidir. Kaydı vardır. Herkes başıboş kaynağı getirip kullanamaz, bulunduramaz. Bizim anlamadığımız nokta, bu kadar sıkı denetim altında olan bir kaynağın ne şekilde terk edildiğidir. Bu, sorumsuzluk örneğidir. Terkedildikten sonra da orada bakılmış, anlaşılmamış. İki adet demir kütlenin beheri bin 800 kilo. Kasa, çelik sandık ve domuzda tamir ederiz biz bu kütleyi. Radyasyon kaynağını içinde muhafaza eden bir paket de diyebiliriz. Çünkü radyasyon kaynağının boyutu en fazla iki santime iki santimdir. Bilemediniz en fazlası da 1.5 santimdir. O kadar kocaman birşey değil. Etkisi büyük, cismi küçüktür. Biz buna çekirdek deriz. Bu kobalt 60 ya da sezyum 137 olabilir. Bunlar kanser hastalığında, radyoterapide ya da sanayide kullanılır. Bunun menşeini bilemiyoruz, çünkü dağılmış, kırılmış. Ama kaynak sağlamda.
       Bu hurdacılar kurşunu parçalamak için kırmışlar. Çünkü radyasyon maddesini muhafaza eden bölümde demir, kurşun falan var. Üstünde etiket olduğunu söylüyorlar. Ama etiket kaybolmuş."