Geçen seçimdeki yüksek tansiyonu hissetmek mümkün değil. FP ve ANAP büyük olasılıkla ikişer, DSP ve DYP ise birer milletvekili çıkarır gibi görünüyor.
Melih AŞIK
Türkiye'de mevcut hemen her etnik grubun yaşadığı, kimilerinin birkaç kişiyle de olsa mutlaka temsil edildiği insan harmanı bir il Sakarya... Gürcü, Çerkez, Kürt, Afgan, Manav (Yerli Türk), Laz, Abaza vs... derken, söylendiğine göre tam 18 ayrı dil konuşuluyormuş bu bereketli topraklar üzerinde...
Bir de Anadolu'nun çeşitli illerinden göç edip buraya yerleşenler var. Bunu şehrin ana caddelerinde dolaşırken gözünüze ilişen tabelalardan anlamak mümkün: "Trabzonlular Dayanışma Derneği", "Bayburtlular Dayanışma Derneği", "Artvinliler Dayanışma Derneği..." Böyle tam 12 dernek var Sakarya'da...
Seçim havasına gelince... Sakarya'da seçim havasını koklamak mümkün... Ama yalnızca partilerin il ve ilçe binalarında... Sokaktaki vatandaş ise kendi işinde - gücünde, kendi havasında... En azından şimdilik, geçen seçimdeki yüksek tansiyonu hissetmek pek mümkün olmuyor...
Sakarya, 1995 seçimlerinde yedi milletvekili çıkarmış: RP, ANAP ve DYP'nin ikişer milletvekilliği kazandığı o seçimde, geriye kalan bir milletvekilliğini de DSP almış. Sayı bu seçimde bir eksilmiş; altıya düşmüş. Altı milletvekilliği çok büyük olasılıkla yine bu dört parti arasında, yani FP, ANAP, DYP ve DSP arasında paylaşılacak... Peki, bu paylaşım nasıl olacak? ANAP listesinin birinci sırasında yer alan Orman eski Bakanı Ersin Taranoğlu soruyu şöyle yanıtlıyor:
"Sakarya'da bir milletvekili çıkarmak için 60 bin, iki milletvekili için 80 bin, üç milletvekili için de 150 bin civarında oy gerekiyor. 1995 seçimlerinde RP 110 bin, ANAP 97 bin, DYP 76 bin, DSP 56 bin, CHP de 18 bin civarında oy almıştı. Aradan geçen dört yılda, partilerin alacakları milletvekili sayısını değiştirecek ölçüde bir oy kayması olduğunu söylemek pek mümkün değil. Dolayısıyla bu seçimlere ilişkin benim tahminim DYP dışında, 1995'teki milletvekili dağılımının esas itibariyle değişmeyeceği şeklinde. Sonuç olarak tahminim: 18 Nisan'da ANAP ve FP ikişer milletvekili çıkarır, kalan iki milletvekilini DYP ve DSP paylaşır."
Bu seçimde, büyük oy artışı sağlayacağı düşünülen DSP, bu umudunu Sakarya'da da yaşıyor. DSP İl Başkanı Bülent Kibar, Sakarya'da halen bir olan milletvekili sayılarını ikiye çıkarmalarının kesin olduğunu söylüyor. Neye mi dayanarak bu kadar iddialı konuşuyor?
"1995 seçimlerinde ilk iki sıradaki adaylarımız yabancıydı, tabii bu da bizi olumsuz etkilemişti. Şimdi ise bütün adaylarımız Sakaryalı... Üstelik de Genel Merkez'e bizim önerdiğimiz isimler... Hedefimiz, partimizin ülke genelinde yapacağı oy patlamasının da üstünde bir patlama yapabilmek... Üç çıkarırsak bu da kimseyi şaşırtmasın..."
Peki, ya öteki partilerin alacağı sonuç?.. Bülent Kibar'ın bu konudaki tahmini ise şöyle:
"Fazilet'teki küskünlük seçimlere kadar giderilemezse, geriye kalan üç milletvekilinden ikisini ANAP alır, biri FP'ye gider... Küskünlük giderilirse, bu tablo tersine döner. Yani FP iki, ANAP bir olur.
Sakarya'nın Demirel'i!
Ben Sakarya'nın Demirel'iyim. Süleyman Bey, "Ben altı defa gittim, yedi defa geldim" diye söyler durur ya... Ben de üç defa gittim, 18 Nisan'da dördüncü defa geleceğim...
Bu seçimde yeniden Adapazarı Belediye Başkanlığı'na aday olan, CHP'nin ve Sakarya siyasetinin ağır topu Ünal Ozan kendini böyle tanımlıyor. Geçen seçimde partisiyle yaşadığı soğukluk sona ermiş, şimdi yeniden kolları sıvamış. Belediye başkanlığının yanı sıra, en az bir milletvekili adayı kadar da genel seçim için çalışıyor... Geçen milletvekili seçimlerinde 17 bin 800 oy alan CHP, bu seçimde oyunu 60 binlere taşır da bir milletvekili çıkarabilir mi?.. Yılların politikacısı Ünal Ozan, bu soruya hiç "politika" yapmadan yanıt veriyor:
"Herşey Genel Merkez'in yaratacağı rüzgara bağlı..."
Fazilet'te deprem var
1995 seçimlerinde, Türkiye'nin ve Sakarya'nın birinci partisi RP'den ve dolayısıyla Fazilet'ten şu ana kadar niçin söz etmediğimize gelince... Efendim bu parti, Richter ölçeğinde ne derecede bilemeyiz ama
siyaset ölçeğinde büyük bir deprem yaşıyor Sakarya'da... Recep Tayyip Erdoğan'a yakın adaylar tırpanlanınca, bu grup partiye gelip gitmez, daha önemlisi çalışmaz olmuş. Örnek mi? Eski İl Başkanı Fahrettin Bay, Erenler'den belediye başkan adayı olmak istemiş. Kabul edilmeyince küsmüş, ortalıktan kaybolmuş. Sonraki İl Başkanı Hasan Ali Çelik, milletvekili adayı olmak için bu görevinden istifa etmiş. Ama listeler açıklanıp alt sıralara konduğunu görünce, o da pırrr... Koskoca partinin il binasının kapısına adeta kilit vurulmuş...
Peki bu "büyük küskünlük" seçimlerde Fazilet'e darbe vurur mu? Sakarya'daki diğer partilerin yöneticileri bu soruya ağız birliği etmişçesine aynı yanıtı veriyor.
"Onlardaki deprem bizde olsaydı partilerimiz resmen çökerdi. Ama bu adamlar başka... Yarın bir emir gelir, hepsi koşa koşa sandığa gider. O yüzden yine geçen seçimdeki gibi iki milletvekilini rahat çıkarırlar."
Artık sadede gelip noktayı koyalım isterseniz... Bir ay öncesinden, 18 Nisan seçimlerine ilişkin görünen manzara şöyle: FP ve ANAP büyük olasılıkla ikişer milletvekili... Geriye kalan ikinin biri DSP'nin, diğeri DYP'nin...
SAKARYA
İlçeleri: Merkez, Akyazı, Ferizli, Geyve, Hendek, Karapürçek, Karasu, Kaynarca, Kocaali, Pamukova, Sapanca, Söğütlü, Tabaklı.
Nüfusu: 731.800
Milli Gelirden Aldığı Pay: 2719 USD
1995 ve 1999 Seçmen Sayısı: 456.343 - 487.791
1995'te Seçime Katılma Oranı: %87.32
1995'te Partilerin Aldığı Oy Sayısı ve Oranı: RP 110.867 (%28.2), ANAP 97.195 (%24.8), DYP 76.604 (%19.5), DSP 54.301 (%13.8), MHP 23.909 (%6.1), CHP 17.918 (%4.6), HADEP 4.852 (%1.2), MP 2.432 (%0.6), YDH 1.883 (%0.5), YDP 1.340 (%0.3), İP 631 (%0.2), YP 590 (%0.2).
1995'te Seçilen Milletvekilleri ve Partileri: Nevzat Ercan (DYP), Ertuğrul Eryılmaz (DYP), Ersin Taranoğlu (ANAP), Ahmet Nedim (ANAP), Teoman Akgür (DSP), Cevat Ayhan (RP), Nezir Aydın (RP).
18 Nisan'da Çıkaracağı Milletvekili Sayısı: 6