Söylemesi de zor...
Yazması da...
Allianoi.
Oysa binlerce yıl öncesinin önemli ılıcasıymış.
Sağlık Tanrısı Asklepios’a adanmış sağlık merkezlerinden birisiymiş.
2000 yıl önce insanoğlu zekasını kullanarak bu kaynaktan faydalanmış.
Bir tedavi merkezi kurmuş.
Söz gelimi, Balıkesir ve çevresinde geniş arazileri bulunan, zengin ve soylu Aelius Aristides, şifa bulmak Allianoi’ye gidermiş.
Ünlü bilgin Bergamalı Galenos’un tıp eğitimi aldığı bir bölgede kurulmuş olan Allianoi binlerce yıl, insanoğluna bahşedilen tabii şifa kaynaklarından biri olmuş..
9 bin 700 metrekarelik alana kurulu şifa merkezinin dışında, yapılan kazılarda, Roma çağına ait köprüler, dükkanlar, geçiş yapıları, çeşmeler, Bizans çağına ait kilise, şapeller, konutlar, nekropoller (mezarlık), seramik ve cam fırınları, Selçuklu ve Osmanlı dönemlerinde de kullanılmış ılıcalar, tıbbi aletler tespit edilmiş.
* * *
Bulunanlardan biri de Nymphe’nin heykeli...
Kucağında büyük bir midye kabuğu bulunan ve göbeğinden su akan Tabiat Tanrıçası Nymphe’nin heykelinin, bölgenin su kaynağı olduğunu belirtmek ve burayı koruması amacıyla dikildiği tahmin ediliyor.
Ancak Allianoi’yi ne Nymphe koruyabildi ne de binlerce yıl buradan şifa bulmuşların duaları...
Malum acı sona gelindi.
Tartışmalara, imzalara, davalara rağmen, Yortanlı Barajı’nın kapakları kapatıldı.
Dünyanın sayılı kültür miraslarından birine ev sahipliği yapan Türkiye, onu kendi elleriyle geri dönüşü olmayacak biçimde sulara terk etti.
Binlerce yıllık şifa kenti sulara gömülürken, açıklamalarıyla Allianoi’yi destekleyen grupların tepkisini çeken Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay da İzmir’den aday gösterildi.
“Allianoi konusunda abartılı bir kamuoyu duyarlılığı geliştirildi. Atılan her adıma çevreden, yargıdan müdahale isteniyor” sözleri tartışma konusu olan Günay, gönül isterdi ki Bergama’ya daha çok turist çekmek yönünde açıklama yaparken Allianoi’ye de destek olsaydı.
Allianoi kazısı adına konuştuğum İffet Güler, Günay’ın İzmir’den aday gösterilmesine bakın neler diyor:
“Bakan Günay, kitap fuarında gençlerin YGS ile ilgili öğrencilerin tepkilerine ‘Ben Kültür Bakanıyım. Benim hizmetlerimden herkes memnun’ dedi. Hasankeyf, Allianoi, Munzur? Hangisinden memnun olundu ki? Yaptığı her şeyi unutuyor. Geçmişte yaptıklarınızı unutursanız, ayakları sağlam, geleceğe yönelik iş yapamazsınız. Tarih sahnesi ve hukuk sizi yargılayacaktır. Kendisi bizim aklımızda zaten mahkum olmuştur. Herkes, dışarıdaki kendi hapishanesini yaratmakta serbesttir. Biz de bu konuda Sayın Günay’a saygı gösteriyoruz. İzmir’de seçileceği garanti olan sıraya yerleştirilmesi başarılı olduğu anlamına gelmez. Hukuki süreç devam ediyor. Türkiye ve AİHM’de... Şu an deneme amaçlı su tutuluyor. Orada yapılan tüm işlemi geriye döndürmek zorunda kalacaklar. Hukuk kazanacak. Ve geçmişle beraber gelecek de kazanacak. Yaptıkları işlerin ne kadar yanlış olduğunun farkına varacaklar.”
