ABD’nin etkin gazetelerinden Washington Post hafta sonu "Muhtemel bir AKP iktidarı" üzerine ilginç bir tahmin yayımladı.
Gazetede Grenville Byford imzasıyla yayımlanan habere göre "Tayyip Erdoğan’ın iktidara gelme olasılığı laik güçler ve askerler tarafından bir tehdit olarak algılanıyor".
Byford, Erdoğan’ın başbakan olması halinde generallerin öfkeleneceğini tahmin ediyor ve "AKP ile askerler arasındaki bu gerginlik, bir askeri müdahale ile sonuçlanabilir" diyor.
***
İddialı bir yorum.
Tesadüf, yorumun çıktığı gün ben de 6 Kasım 1983 seçimleri konusunda hazırladığımız belgesel için Marmaris’te 7. Cumhurbaşkanı Kenan Evren’le görüşüyordum.
Evren, askeri bir müdahalenin ardından demokrasiye dönüldüğü seçimleri bütün ayrıntısıyla anlattı. Nerelerde doğru, nerelerde yanlış yaptıklarını, nelerden pişman olduğunu büyük samimiyetle ifade etti.
Sonra laf önümüzdeki seçimlere geldi.
"Nasıl görüyorsunuz" diye sordum.
"Muamma" dedi; "Sonu meçhul bir seçim. Son birkaç hafta sürprizler olabilir".
***
Seçimin muhtemel sonuçlarının Ankara’da kimi çevreleri kaygılandırdığından söz ettim.
Bu kaygılar Washington Post sütunlarına dek yansıyıp güncelleştiği için Evren’in sürpriz sayılabilecek görüşlerini aktarmak istiyorum.
"Kenan Paşa" iki konuda iyimser:
Birincisi seçim sonucunda 2 - 3, en çok 4 partinin kalacağını düşünüyor. "Bu da Amerika’da, İngiltere’de olduğu gibi vatandaşları fazla parti yerine 2 partide birleşmeye zorlayacak" diyor.
İkincisi AKP’yle ilgili.
Evren, ilk çok partili seçim denemesinden beri Türkiye’de irtica tehdidi olduğuna inanıyor. Tayyip Erdoğan’ın, bantları yayımlanan eski miting konuşmalarını da "korkunç" diye değerlendiriyor:
"Ben Erdoğan’ı belediye başkanlığından tanırım. Hatta o, Mehmet Ağar’ın kızının nikahını kıyarken ben de şahittim. Gayet iyi sohbet ettik. O konuşmaları yaptığını daha önceden bilseydim, orada ona söylerdim" diyor.
***
AKP, rejim için sıkıntı yaratır mı?
Evren, bu konuda Amerikalılardan farklı düşünüyor:
"İçlerinde normal, dinine bağlı kişiler de var, aşırı olanlar da... Ama ben Silahlı Kuvvetler oldukça, Türkiye’yi geriye götürmek isteyenlerin bunu başarabileceğine inanmıyorum. Kaç defa başlarını kayaya çarptılar. Bir daha çarpmamak için dikkatli olacaklarını tahmin ediyorum."
Ya Erdoğan? Değişti mi?
"Akıllanmış olabilir" diyor Evren, "O konuşmaları yaptı diye, hala o yoldadır demek doğru değil. Komünistken zengin olup komünizmin karşısına geçmiş birçok insan biliyoruz. Olabilir. İnsan değişebilir. İnşallah değişmiştir".
Erdoğan’ın "O konuşmaları yaptığım zamanın koşulları onu gerektiriyordu" şeklindeki savunmasını da inandırıcı buluyor Evren:
"Olabilir. Bir olayı, o olayın olduğu dönem içinde değerlendirmek lazım. İstiklal mahkemelerini de, 12 Eylül döneminde verilen idam cezalarını da..."
Laf bir ara Merve Kavakçı’dan açılınca da "İzinsiz, ABD yurttaşı oldu diye onu vatandaşlıktan çıkardılar. O yasa başkalarına niye uygulanmıyor" diye soruyor.
Washington’da White House ne düşünür bilmem, ama Armutalan’da "Beyaz Evöden 3 Kasım’ın görünüşü böyle...
