Didem Özel Tümer

Didem Özel Tümer

didem.tumer@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, İsrail’in Lübnan’da Salih Auri’ye suikast düzenlemesiyle ilgili “İsraillilerin Lübnan’la savaşa girmemek için kendilerini zor tuttuğunu düşünüyorum. Öyle bir şey olursa bu savaş tabii ki bitmez. İsrail, Lübnan’a mesaj veriyor” dedi

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan basın kuruluşlarının Ankara Temsilcileri ile yeni yıl değerlendirme toplantısında buluştu. Fidan özetle şunları söyledi: 

SİLAHLANMA VE GÜÇ YARIŞINA GİRİLEBİLİR: (Gazze’deki durum) Uluslararası toplumun bu süreci engelleme yolunda herhangi bir çaba göstermemesi, sistem için ciddi bir kırılma anı olmuştur. İttifakların o kadar işe yaramadığını, yarın bir gün aynısı kendilerinin başına gelirse hiç kimsenin bir şey yapmayacağını düşünenler olacaktır. Bölgedeki güç dengeleri değişmeye başladıkça, politik tavırların da değişeceğine inanıyorum. Şu anda alınan tavırlar, dostluktan ya da düşmanlıktan alınmıyor, çaresizlikten alınıyor. ABD’nin İsrail adına savaşmakta olduğu bir denklemde, bölge ülkeleri karşı gücü geliştirmek isteyecektir. Gazze’deki türden katliamların bir daha olmasını istemeyenler, bundan sonra çok büyük bir silahlanma ve güç arayışına girebilirler diye düşünüyorum. 

Haberin Devamı

‘İsrail Lübnan’a mesaj veriyor’

BAŞKA DENKLEMLER: (Kızıldeniz yeni çatışma alanı olabilir mi?) Yemen’de ikmal yollarına yönelik saldırılar da bir denklem. Bölgede Filistin sorunu olsun olmasın çeşitli ülkelerin farklı meseleleri var Amerika’yla ve Batı’yla. Bu çok boyutlu bir yaptırım savaşı, zaman zaman istihbarat savaşı, zaman zaman da fiili askeri çatışmaya ve eyleme doğru evriliyor. Bütün alanlarda devam eden bir çatışma süreci bu. Amerika’nın ‘bunu kontrol altına almak istiyoruz’ diye Batıyla bir ittifak oluşturma çabası bölgesel yayılmayı içeren bir konu. Başka denklemlerin de hesapta olduğunu ortaya koyuyor. 

LİDER TERCÜMAN OLMAK ZORUNDA: Bazen, işte ‘niye Türkiye bu kadar sert tavır koyuyor?’ Diyorum ki Türkiye’de seçilmiş bir lider var. O, toplumun duygularına tercüman olmak zorunda. Millet, devletin ve siyasetin kendi düşüncelerini yansıttığını görmek istiyor. Bazı ülkelerde, bu tür net tavırlar konulmadığı için oralarda örgütlerin kendilerine zemin bulabildiklerini görüyoruz. 

Haberin Devamı

İSRAİL’DEN MESAJ: (İsrail’in Lübnan’da Salih Auri’ye suikasti) İsraillilerin Lübnan’la savaşa girmemek için kendilerini zor tuttuğunu düşünüyorum. Öyle bir şey olursa bu savaş tabii ki bitmez. Meselenin çözülmesi isteniyorsa, barış ve iki devletli çözüme odaklanmak lazım. (İsrail) Bir Hizbullah hedefini, Hizbullah yöneticisini vurmuyor ama Lübnan’a ‘ben senin üstünde uçuyorum, takip ediyorum’ mesajını veriyor. Hizbullah buna nasıl aksiyon gösterecek? Tamamıyla savaşa girerek mi reaksiyon gösterecek yoksa misilleme yaparak mı? Bugün gelen raporda ‘3 askeri hedefe saldırdık’ diyorlar. Savaşın ilk gününden beri ortaya koyduğu tavrın bir devamı. 

PKK VE KYB ORTAKLIĞININ ETKİNLİK DENKLEMİ OLMAMALI: (Türkiye’nin artan operasyonlarına Bağdat ve Erbil’in yaklaşımı ve seçimler) Terörle mücadelede Erbil’le tam bir iş birliğimiz var. PKK konusunda hassasiyetlerimizi paylaşıyorlar. PKK aynı zamanda Erbil yönetimini de hedef alır bir durumda. PKK’nın Süleymaniye ile geliştirdiği bir ittifak var, KYB ile. Bağdat’taki belediye seçimleri, bölgede çeşitli sonuçlar çıkarttı. Bunlara da yakından bakıyoruz. Beklenmedik şekilde KYB’nin oylarını artırdığı görünüyor. Bizim istediğimiz önceden geliştirilen kuralın devam ettirilmesi, yani taraflar arasından yine münavebeli bir valilik sisteminin devam etmesi önemli. PKK ve KYB ortaklığının bölgede etkinlik kuracağı bir denklemin olmaması için çalışmaya devam ediyoruz. 

Haberin Devamı

PKK IRAK’IN EGEMENLİĞİ İÇİN TEHDİT: Bağdat’taki PKK farkındalığı son 3- 4 yılda ortaya çıkartabildiğimiz bir şey. (PKK) Türkiye’de bir metrekare toprak bile kontrol etmiyor. Ama Irak’ta büyük toprak alanlarını kontrol eder noktaya gelmişler. Sincar, Mahmur’u şimdi dağıtıyorlar, Süleymaniye, Zaho, Kandil vesaire buralarda PKK varlığı var. Alanı, köyleri kontrol ediyor. ‘Bu bizim için bir tehdit değil. Sizin için, sizin egemenliğiniz için bir tehdit’

‘Türkiye’nin tehditlerini iyi anlamak önemli’

KENDİNİZİ DÜŞMANIN YERİNE KOYMANIZ GEREKİYOR: (İsrail’in Türkiye’de suikast girişimi, casusluk faaliyetleri) Milli İstihbarat Teşkilatı’nda çok ciddi reformlar yapıldı. Suriye, Irak’ta bilinen yerler, dost unsurlarla yürütülen ve bize askeri maliyeti çok az olan çok önemli operasyonlar var. Bunların hepsi basına yansımıyor, yansıyan kısmı belli yeteneklerin nasıl geliştiğini gösteriyor. Teknoloji ayağına, insan ayağına ciddi yatırım yapmak, yeni metotların geliştirilmesi gerekiyor. Türkiye bu alanda çok ilerleme kaydetti. İbrahim (Kalın) Bey de iyi çalışıyor, sistem devam ediyor. Terör şebekelerinin vurulduğunu ve casus servislerin yakalandığını görüyoruz. Burada bir hedefin olması önemli. Türkiye’nin tehditlerini iyi anlamak önemli. Kendinizi sürekli düşmanın yerine koymanız gerekiyor. 

‘Blinken benim misafirim olacak’

BLINKEN’IN ZİYARETİ: (ABD Dışişleri Bakanı’nın ziyareti, Cumhurbaşakanı ile görüşüp görüşmeyeceği) Blinken’ın cumartesi benim misafirim olarak Türkiye gelecek. Cumhurbaşkanımızın şu anda planlanan bir (ABD) seyahati yok.