Yeni tezkere hazırlıkları sürerken, Irak konusunda ABD ile Türkiye arasındaki temaslara ilişkin yeni bilgiler de gün ışığına çıkıyor. ABD'nin Türkiye'den beklentilerini üst düzeyde ilk kez Savunma Bakan Yardımcısı Wolfowitz'in 16 - 17 Temmuz 2002 tarihlerinde Ankara'ya yaptığı ziyarette gündeme getirdiği biliniyor.
Bu ziyaretin perde arkası aralandıkça, Wolfowitz'in Başbakan Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürel'le yaptığı görüşmeler sonrasında Washington'un beklentilerinin boyutları da ortaya çıkıyor.
Bu görüşmeler sonrasında Temmuz 2002 Milli Güvenlik Kurulu'nda ABD'nin taleplerinin değerlendirildiği ve bazılarının karşılandığı da anlaşılıyor.
Bu bilgiler içinde en çok dikkat çekenlerden biri de Wolfowitz'in, Irak harekâtı öncesinde Türkiye ile "gizli kanal" kurmak istediklerini iletmesi. ABD Savunma Bakan Yardımcısı Wolfowitz'in resmi kayıtlara geçen ve değerlendirmeye alınan talepleri şöyle sıralanıyor:
1Türkiye ile Irak sorununda gizli görüşme kanalları oluşturmak istiyoruz. Böylece Türkiye'nin karşılaşacağı sorunlar en aza indirilecektir.
2Kuzeyden keşif harekâtının yeni tip uçak, mühimmat ve daha fazla uçuşla güçlendirilmesine izin verilmesini istiyoruz.
3Bu talebimizin gerekçesi Merkezi Irak Yönetimi'nin Kuzey bölgesine bir askeri harekâtta bulunmaktan caydırılmasıdır.
Wolfowitz'in gizli kanal kurulması istediği Ankara tarafından olumlu karşılanıyor. Ancak bazı koşullarına bağlanıyor ve yanıt yazılı olarak veriliyor.
Türkiye'nin gizli kanalı kabul eden koşullu yazısında ise şunlar yer alıyor:
1- ABD ile Türkiye arasında gizli kanal oluşturulması, ABD'nin Saddam rejimine karşı bir siyasi/askeri katkıda bulunması veya harekâtta yer alması açısından Türkiye'ye bir yükümlülük getirmeyecektir.
2- Türkiye'nin Irak'ın geleceğine ilişkin bilinen kırmızı çizgileri olası bir harekâtta gözetilmeli ve Türkiye'nin çıkarlarının olumsuz etkilenmesi önlenmelidir.
3- Saddam sonrasında yeni bir Irak'ın yapılandırılması çabasında, Türkiye ve ABD birlikte çalışmalıdır.
4 -Bu kanalın varlığı gizli tutulmalıdır.
Bu talep ve olumlu yanıt, Wolfowitz'in ziyaretinin önemini kanıtlıyor. Wolfowitz, Ankara'nın bu yaklaşımını bildiği için Türkiye'den çok memnun ayrılıyor.
Wolfowitz'in Başbakan Ecevit ve Başbakan Yardımcısı Şükrü Sina Gürel'le yaptığı görüşmeler de Ankara'nın yaklaşımının müttefiklik çerçevesinde olacağı, ancak Türkiye'nin yaşamsal çıkarlarının da ABD tarafından dikkate alınması mesajı kendisine iletiliyor.
Söz konusu özel kanal kurulduktan sonra ABD, özel timlerin Türkiye üzerinden Kuzey Irak'a geçişinin sağlanmasını talep ediyor. Ancak, Ankara bu talebe de Türk özel timlerinin eşliğinde karşılanabileceği yanıtını veriyor. Ve öyle de oluyor...
Ecevit hükümeti, bu süreçte harekât öncesinde ABD'nin yalnız hareket etmesine izin vermiyor ve ortak çalışmayı şart koşuyor.