Cenazedeki muhteşem kalabalık, gösterilen sevgi ve saygı Arafatın halkının gönlündeki yerini gösteriyordu.Arafat, belki yaşamını adadığı bağımsız Filistini göremedi ama bu yolda kat ettiği mesafe karargahının önündeki meydanda görülüyordu.Arafat, Filistin halkının gönlünde ve tarihteki yerini aldı.Şimdi gözler Arafat sonrasında...60 gün sonra Filistin halkı yeni liderini seçecek...Arafat sonrasının Filistin - İsrail barışı için bir "yeni sayfa" , bir "yeni fırsat" olacağına ilişkin görüşler var. Bu görüşler daha çok Arafatın barış olanaklarını iyi değerlendiremediği yargısına dayanıyor. Filistin liderinin, Nobel Barış Ödülü sahibi bir lider olmasına karşın, barışa çok yaklaştığı aşamalarda; barış ile halkının sempatisi arasında sıkışıp kaldığı ve hep halkın sempatisini tercih ettiği için de nihai sonuca ulaşamadığı yorumları yapılıyor. Örneğin, Şimon Peresin yaklaşımı böyle...Tabii ABD ve İsrail açısından baktığınızda ise iki ülke yönetiminin de Arafatı barışın önündeki en önemli engel olarak gördükleri biliniyor. Arafat olmasa barış kolayca sağlanırmış gibi bir söylem içindeki ABD ve İsrail yönetimleri, artık "Arafat bahanesi"ne sahip değiller.Bakalım, Arafat sonrası dönemde ABD ve İsrail, barış için, adil bir çözüm için harekete geçecekler mi? Yoksa şiddet sarmalı devam mı edecek?Bunu kısa bir süre sonra göreceğiz...Ankaranın beklentisine gelince...Türkiye, Filistinin yeni liderini demokratik yoldan saptamasını bekliyor. Yeni Filistin lideri ve yönetimi belli olduktan sonra da karşılıklı adımlarla barış masasına oturulmasını temenni ediyor. Bu arada İsrailin yeni Filistin liderini saptamaya çalışmaması gerektiği yönünde de bir uyarısı var. Filistine önerisi ise yeni lider ve yönetimin demokratik yöntemlerle belirlenmesi ve şeffaflığa özen gösterilmesi...Filistin - İsrail sorunu çözülmeden Ortadoğuda barış ve istikrarın sağlanması mümkün değil. Hele ABDnin Irakı işgalinden sonra doğan koşullarda bu hiç mümkün görünmüyor.ABD ve İsrailin bölgede askeri güce dayalı olarak bir sonuca varmalarının çok zor olduğu açık. Bu gerçek yıllardır bilindiği halde sadece zora dayalı politika ve yöntemlerle Ortadoğuyu dizayn etmeye çalışmak gerçekçi bir yaklaşım değil.Bu gerçek, ABDnin Irakı işgalinden sonra bir kez daha görüldü. Filistin -İsrail sorununa eklenen Irakın işgali ve İrana dönük vuruş hazırlıkları, Washingtonun politikalarında bir değişiklik olmayacağı izlenimi veriyor.Bu da bölge halklarında ABDye karşı direnci beslemekten başka işe yaramıyor. fbila@milliyet.com.tr Yaser Arafat, görkemli bir halk töreniyle Filistine ve Filistinlilere veda etti. Ramallahta protokol töreniyle değil, halk töreniyle uğurlandı.
