ABD'nin başvurusu üzerine NATO, 5. maddeyi işletmeye karar verdi. ABD'ye yapılan terörist saldırı karşısında NATO ülkeleri 5. madde gereğince saldırı kendilerine de yapılmış gibi ortak harekete geçecekler.
ABD'nin saldırıyı "savaş" olarak görmesi ve teröre karşı topyekün mücadele kararı alması ve buna NATO'yu ortak etmesinden sonra, son saldırıya nasıl karşılık verileceği merak ediliyor.
Türkiye açısından önemli bir nokta da NATO'nun 5. maddesi çerçevesinde Ankara'dan neyin nasıl isteneceği. Cumhurbaşkanı Sezer, Başbakan Ecevit ve Dışişleri Bakanı Cem, Türkiye'nin ABD'nin yanında olduğunu ve terörle mücadelede en deneyimli ülkelerden biri olarak elinden gelen yardımın yapılacağını açıkladılar.
Terörle mücadele ederken ABD'den destek, Avrupa'dan köstek gören Ankara, Washington'un yanında yer almak konusunda tereddüt göstermeyecektir. Böyle acı bir vesileyle de olsa, Avrupa dahil tüm dünyanın Türkiye'nin yıllardır bulunduğu ve savunduğu çizgiye yeni geldiği söylenebilir.
Ankara, NATO çerçevesinde ABD'ye nasıl yardımcı olabileceği üzerinde çalışıyor. Büyük olasılıkla Genelkurmay, bugün, 5. maddenin nasıl işleyeceğini konu alan bir açıklama yapacak. Kamuoyunu bu konuda aydınlatacak.
Türkiye'nin 20 yıla yakın süredir maruz kaldığı terörist saldırılar karşısında 5. maddenin işletilmesi kabul görmemiş olsa bile, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, teröre karşı bu maddenin işletilmesi kararı alınmasından memnun olduğu söylenebilir.
Terörle mücadele elbette sadece ABD'ye yapılan son saldırının yanıtını vermek değildir. 5. madde çerçevesinde terörle mücadele kararı bütün terör eylemlerini, teröristleri ve terör örgütlerini kapsayan ve bundan sonraki terör faaliyetlerini de hedef alan bir karardır.
Ankara'da askerin olaya böyle baktığını belirtebiliriz.
Askerin bundan sonrası için yürüttüğü mantık şudur:
NATO 5. madde uyarınca ABD'ye yapılan saldırıya karşı terörle mücadele konusunda işbirliği içinde mücadele edecektir.
Bu Türkiye'nin öteden beri savunduğu bir gelişmedir.
5. madde ABD için işlerken elbette teröre maruz kalan diğer NATO ülkeleri için de işleyecektir.
Türkiye örneğine bakarsak...
20 yıldır Türkiye'ye yöneltilen terör saldırılarını gerçekleştiren terör örgütlerinin finansal kaynaklarını Almanya'dan, siyasi destek kaynaklarını da Belçika'dan sağladıkları biliniyor. Bunlar kanıtlarıyla ortaya konulmuştur.
Bu iki ülke de NATO üyesidir. Şimdi, Almanya ve Belçika, 5. madde gereğince ABD'ye terörle mücadelede yardımcı olurken, diğer yandan Türkiye'ye yönelik terör örgütleri, onların mensupları hakkında ne yapacaktır?
Bunun bu süreçte gündeme getirilmesi zorunludur.
Almanya ve Belçika, bu çerçevede bu örgütlerin ülkelerinde barınmalarına, saklanmalarına maddi ve siyasi destek toplamalarına 5. madde çerçevesinde engel olacaklar mıdır?
Eğer 5. madde işleyecekse, başta Almanya ve Belçika olmak, bütün NATO ülkelerinin Türkiye'ye karşı faaliyet gösteren terör örgütlerini ülkelerinden temizlemeleri, yakalayacakları teröristleri Türkiye'ye vermeleri gerekir.
Ankara'da askeri çevrelerin bu yaklaşımı, ABD'ye yardım konusunda bir pazarlık sayılabilir mi?
Elbette sayılamaz. Ankara, ABD'ye son saldırı nedeniyle alınan karar çerçevesinde kayıtsız, koşulsuz yardım edecektir. Bu konuda pazarlık etmesi söz konusu değildir.
Ancak, 5. maddenin işleyişine böyle yaklaşması, başta Almanya ve Belçika olmak üzere NATO üyesi ülkelerden terör örgütlerini barındırmamalarını beklemek ve istemek en doğal hakkıdır.