Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

ABD ile yürütülen müzakerelerde tüm detaylar belirlendi... BD ile yürütülen askeri konulardaki müzakerelerin uzlaşmayla sonuçlanması üzerine askeri mutabakat metni hazırlandı ve imzaya hazır hale getirildi. TBMMden asker gönderme ve asker bulundurma izni çıkması halinde, genel mutabakat zaptına bağlanacak olan askeri mutabakat metni imzalanacak. Türk ve ABDli askeri yetkililerin üzerinde uzlaşmaya vardıkları askeri mutabakat şöyle özetlenebilir: EMİR-KOMUTA ZİNCİRİ YOK (Türk birliklerinin ABDli komutana bağlı olması önerisinin resmi olarak masaya getirilmediği, sadece basına demeç olarak verildiği ve Türk tarafının tepkisi üzerine, bu önerinin resmiyet kazanmadığı; ayrıca Türk Silahlı Kuvvetleri ile ABDli kuvvetlerin görev yerlerinin farklı olması nedeniyle iki ülke askerleri arasında emir - komuta zinciri kurulmasına ihtiyaç olmadığı saptaması yapıldığı öğrenildi.) 1. MİLLİ KOMUTANLIK: Operasyonda milli komutanlık esası uygulanacak. Kuzey Irakta görev alacak Türk birlikleri, Türk komutan, Kuzey Iraktan girecek ABD birliklerine ABDli komutan komuta edecek. Türk ve ABD askerleri arasında emir - komuta zinciri kurulmayacak. KATARA İRTİBAT TİMİ (Operasyon sürecinde ABD birliklerinin Kuzey Irak veya Türkiyede kuracakları bütün karargâhlarda Türk irtibat subayları, Türk Silahlı Kuvvetlerinin Kuzey Irakta kuracakları karargâhlar ile Türkiyede operasyonla ilgili karargâhlarında ABDli irtibat subayları olacak. Ayrıca operasyonun merkez karargâhı işlevi görecek olan Katardaki karargâha da Türk irtibat timi gönderilecek. Katara irtibat timi, TBMMden asker gönderme tezkeresi çıktıktan sonra gidecek.)3. HUKUK: ABD askerlerinin deniz, kara, demiryolu ve hava yoluyla intikalleri ve Türk topraklarında kaldıkları süre ile Türk topraklarında görev yapacak olan ABD personelinin kendi aralarındaki ihtilaflarda ABD hukuku, Türk tarafıyla ihtilaflarda ise Türk hukuku uygulanacak. İhtilafın veya suçun niteliğine göre Türk tarafıyla olan anlaşmazlıklara sivil veya askeri Türk mahkemeleri bakacak. 2. İRTİBAT PERSONELİ VEYA TİMİ: Türk ve ABD silahlı kuvvetlerinin karargâhlarında birliğin büyüklüğüne göre, karşılıklı olarak irtibat personeli veya timi bulundurulacak. Bu personel veya timler karşılıklı olarak birliklerin hareket koordinasyonunu sağlayacak. SİLAH DÖKÜMÜ ALINACAK 5. MUSUL VE KERKÜK: Türk Silahlı Kuvvetleri, Musul ve Kerküke girmeyecek. Ancak ABD dışında başkaca silahlı gücün bu kentlere girmesine de izin verilmeyecek. (Kürt grupların bu kentlere silahlı güçle girmesine engel olunacak.) 4. GEÇİŞ DÜZENİ VE GÜVENLİĞİ: ABD askerleri ve silahlarının Türkiyeden geçişlerinde, bu birliklerin güvenliği Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından sağlanacak. Geçiş, Türk makamlarının belirlediği biçimde ve saatlerde, sivil halkı tedirgin etmeyecek ve tehdit duygusu yaratmayacak bir düzende gerçekleştirilecek. Silahların namluları kapalı olacak ve yönleri sivilleri tedirgin etmeyecek şekilde tutulacak. Geçecek personel, silah ve teçhizatın dökümü Türk makamlarına verilecek. En fazla 50 bin ABDli gelecek ABDyle yürütülen görüşmelerde ilk mutabakat askeri alanda sağlanmış oldu. Eğer, ekonomik alanda da mutabakat sağlanır ve TBMMden asker gönderme ve bulundurma tezkereleri geçerse, ABD birliklerinin indirilmesi ve geçişinin 15 günde tamamlanacağı da gelen bilgiler arasında. Türk Silahlı Kuvvetlerinin ise daha kısa süre içinde Kuzey Iraktaki görev yerlerine konuşlanabilecekleri kaydediliyor. Türk ve ABD askeri yetkilileri, siyasi kararları bekleme aşamasına gelmiş durumdalar. fbila@milliyet.com.tr Askeri mutabakat metninde asker sayısı belirtilmiyor. Ancak yapılan askeri ve siyasi müzakereler sonucunda TBMM ve hükümetin vereceği karara bağlı olarak seçenekleri hazırlamış durumda. Müzakerelere dayanılarak yapılan tahmin ise gelecek ABD askeri sayısının 50 bini geçmeyeceği yönünde. Kuzey Irakta görev yapacak Türk askeri sayısı ise, takviye edilmiş kolordu büyüklüğünde olabilecek. Takviye edilmiş kolordunun da 60 bin askerden oluşacağı tahmin ediliyor.