CHP lideri Deniz Baykal ve MHP lideri Devlet Bahçeli, dün partilerinin grup toplantılarında mayınlı arazinin temizlenmesi konusuna geniş yer ayırdılar.
Baykal da Bahçeli de hükümetin Meclis’e sunduğu, Suriye sınırındaki mayınlı arazinin temizlenmesi faaliyeti ve ihalesine ilişkin yasa tasarısının geri çekilmesini istediler.
Baykal’ın ve Bahçeli’nin ortak itirazı, tasarının 176 kilometrekarelik arazinin mayından temizlenmesi ile işletilmesinin bir paket halinde ihale edilmesiydi. Mayını temizleyecek olan yabancı şirketin, elde edilecek araziyi 44 yıllığına yap-işlet-devret modeliyle alacak olmasıydı.
İki liderin itirazının temel dayanağı iki farklı faaliyetin bir “paket” haline getirilmiş olması ve birçok yönden hassas olan sınır boyunun 44 yıllığına yabancı şirketlere bırakılmasıydı.
İki ayrı iş
Baykal ve Bahçeli’nin itirazları haklı nedenlere dayanıyor. Öncelikle mayın temizleme işi ile elde edilecek verimli toprakların değerlendirilmesi farklı iki iş.
Mayın temizleme özel uzmanlık isteyen riskli bir faaliyet. Bu işin güvenlik içinde yapılması öncelik taşıyor.
Bu konuda Genelkurmay Başkanlığı da yerinde bir öneride bulundu. Genelkurmay, NATO’da mayın temizleme işi yapan NAMSA’nın devreye sokulmasını istedi.
CHP lideri Baykal’ın dünkü açıklaması bu işin neden NAMSA üzerinden yapılması gerektiğini ortaya koydu. NAMSA bugüne kadar 4.5 milyon mayın temizlemiş. Bu işi kazasız-belasız biçimde Arnavutluk’ta, Moldova’da, Sırbistan’da, Ukrayna’da, Azerbaycan‘da, Ürdün’de yapmış. Dolayısıyla Türkiye’de de sağlıklı biçimde yapabileceği ortada. Bu konu daha önce de tartışılmış, Genelkurmay yine NAMSA’yı göstermişti.
Oysa hükümet, bu önerileri dikkate almadan önce kararnameyle, kararname Danıştay’dan dönünce şimdi de yasa yoluyla “paket” ihalede ısrar ediyor.
Gül’ün uyarısı
Hükümetin bu ısrarı Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün de dikkatini çekmiş görünüyor. Gül, hükümeti kamuoyunda oluşan soru işaretlerini gidermeye, tatmin edici, aydınlatıcı bir açıklama yapmaya çağırdı. Bu çağrı Gül’ün, muhalefet liderlerince dile getirilen soruların yanıtlanması istediğini gösteriyor. Hükümet, Cumhurbaşkanı ve muhalefet liderlerinin soru ve uyarılarını dikkate almalı.
Bölge insanı için fırsat
Mayınların temizlenmesiyle elde edilecek verimli topraklar, bu bölgede yaşayan topraksız, işsiz vatandaşlarımız için bir fırsata dönüştürülemez mi?
Her fırsatta bu bölgeye ekonomik yatırımdan, istihdam olanağı yaratılmasından söz eden hükümet, bu verimli toprakları, başta mayın mağduru sınır köyleri olmak için yöre insanının yararına bir projeye bağlayamaz mı? Kooperatifleşme yoluyla ekonomik işletmeler kurulmasına öncülük edemez mi? Sınır köylerini bu kooperatiflere, işletmelere ortak yapamaz mı?
Rant yerine sosyal faydayı esas alamaz mı? Ekonomik geriliğin, işsizliğin, sosyal dengesizliğin, bu bölgedeki birçok sorunun temeli olduğu biliniyor ve bütün siyasi partilerce de paylaşılıyor. O halde, bu olanak, yöre insanının ekonomik ve sosyal faydası esas alınarak değerlendirilmeli.