Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Dışişleri Bakanı Abdullah Gül ve Genelkurmay İkinci Başkanı Orgeneral İlker Başbuğ'un -Irak gerekeni yapmazsa- "Türkiye'nin sınır ötesi harekât- sıcak takip hakkı'nın doğacağı"na ilişkin açıklamaları Bağdat'ta soğuk karşılandı. Irak Dışişleri Bakanı Hoşyar Zebari, Türk askerinin Kuzey Irak'a girmesinin istikrarsızlığa neden olacağını, buna onay vermeyeceklerini vurguladı.Zebari'nin tepkisi, Ankara'nın Bağdat'tan beklediği kararların çıkmayacağını gösterdi.Türkiye bu koşullarda ne yapacak? PKK terörünün tırmanışa geçmesiyle gündeme gelen 'sınır ötesi operasyon' tartışmaları, Irak hükümeti tarafından tepkiyle karşılandı. CHP lideri Deniz Baykal, dünkü görüşmemizde, "Türkiye'nin ne yapacağını" belirlemek üzere, Erdoğan'a bir çağrıda bulundu. Baykal, Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in veya Erdoğan'ın girişimiyle bir "terör zirvesi" toplanmasını önerdi. Bu zirvede, terörün ulaştığı yeni aşamanın detaylı biçimde analiz edilmesi ve alınacak önlemlerin bir ulusal politika şeklinde belirlenmesi gerektiğini savunuyor. Terörle mücadelenin bir iç politika malzemesi olmaması gerektiğine vurgu yapıyor ve Türkiye'nin ulusal güvenliği ve geleceğiyle ilgili gereken önlemleri alması için harekete geçmesinin yaşamsal önem taşıdığını belirtiyor. Baykal'ın çağrısı Baykal, bu koşullarda Türkiye'nin acilen Irak sınırındaki kontrolü zor dağ silsilesinin arkasında, Kuzey Irak tarafındaki düzlük alanda bir "güvenlik şeridi, tampon bölge" oluşturulmasını öneriyor. Baykal, bu öneriyi henüz ABD Irak'a müdahale etmeden önce Aralık 2002'de gündeme getirdiğini ancak hükümetin bunu dikkate almadığını anımsatıyor. O gün bu önlem alınmadığı için bugünkü sorunlarla karşılaşıldığını vurguluyor. PKK'nın coğrafyanın zorluğundan yararlanarak, Kuzey Irak'tan Türkiye'ye C-4'leri, silahları ve teröristleri sokabildiğine işaret ediyor. 'Güvenlik şeridi kurulmalı' Baykal, "ABD ve Bağdat yönetimine rağmen Türkiye bu önlemi alabilir mi?" yönündeki sorumu yanıtlarken de şu değerlendirmeyi yapıyor:"Türkiye, güç dengesini, uluslararası hukuku ve teröre karşı meşru mücadele hakkını iyi kullanırsa bu önlemi alabilir. Hükümet bu önlemi almak zorundadır. Bunun ABD ile çatışarak yapılması şart değildir. Diplomasi yoluyla ve güç dengesi kullanılarak anlaşmayla da yapılabilir. Bunun için ciddi ve yoğun bir diplomatik çaba gerekir. Ulusal bir kararlılık ve bu kararlığının gösterilmesi gereklidir." Önlem nasıl alınacak? Baykal'a göre Türkiye'nin bugün karşılaştığı terör sorunu ve Kuzey Irak'taki gelişmeler dış politikada yapılan hatalardan kaynaklanıyor. Baykal, "Eğer hükümet bizi Aralık 2002'de dinlese ve bu önlemi alsaydı -ki o zaman çok daha rahat biçimde tampon bölge yaratabilirdi- bugün karşılaştığı risklerle karşılaşmazdı" diyor ve şöyle devam ediyor:"ABD müdahale etmeden Türkiye askeri önlemini almalıydı. Bu yapılmadığı gibi 1 milyar nakit için Dubai de Kuzey Irak'a girmeme koşulunu bile bu hükümet kabul etti. Siz böyle davranır, peşinen dayatmaları kabul ederseniz, bugün terör tırmanır, aynı coğrafyayı size karşı kullanır ve siz ricacı durumdan öteye geçemezsiniz. Bütün bunlar hükümetin dış politika hatalarının sonucudur." "Dış politika hatası" CHP lideri, terördeki tırmanmayla Irak'taki koşulları birlikte değerlendirilmesi gerektiğine işaret etti:"ABD, 1991'deki Körfez Savaşı'ndan beri Kuzey Irak'ta bilinçli olarak bir otorite boşluğu yarattı. Bu boşluğun nasıl dolacağını biliyordu. Bu yönde çaba gösterdi. Irak'a ikinci müdahalesinden sonra ise Kuzey Irak'ta bir etnik özerk bölge, bir peşmerge devleti oluştu. Irak parçalanıyor. Bu açıkça görülüyor. Irak etnik temelde parçalanmasından öncelikle etkilenecek olan Türkiye'den. Bu etnik bölünmenin Türkiye'ye sıçrama riski küçümsenmeyecek bir risktir. Hükümet bu gerçeği görerek hareket etmek zorundadır. Bu gelişmeler ABD'nin yeni Ortadoğu politikasının sonucudur. ABD belki Türkiye'ye yönelik özel bir amaçla hareket etmiyor ama sonucu Türkiye'yi riske sokuyor. ABD, Ortadoğu'da daha çok devletli, çok faktörlü, çok piyonlu bir yapı istiyor ve oluşturuyor. Kuzey Irak'ta ikinci bir İsrail oluşturuyor. Biz buna dikkat çekmiş, Irak'a müdahalenin pandoranın kutusunun açılması anlamına geleceğini belirtmiştik. Bunun sonuçlarının iyi hesaplanması gerekir. Türkiye, savunma konseptiyle önlemini almak zorundadır." fbila@milliyet.com.tr 'Terör yeni bir aşamada'