Başbakan Bülent Ecevit'in, ABD Başkanı George W. Bush ile gerçekleştirdiği görüşme, Ankara'nın bütün beklentilerini karşılar nitelikte görünüyor. Başkan Bush'un görüşmenin başlangıcında gazetecilerin önünde Ecevit ve hükümetiyle ilgili olarak sarfettiği takdir ve destek sözleri, Washington ile Ankara arasında "tam örtüşme" olarak değerlendirildi.
Bush'un Ecevit'e, "siyasi ve ekonomik alandaki liderliğinizi destekliyoruz" demesi, Washington'un başbakana ve hükümete, dış politika ve ekonomik reformlar alanında tam desteği bulunduğu biçiminde yorumlandı.
Başbakan Ecevit'le, Bush görüşmesi sonrasında, kaldığı otelde kısa bir sohbet olanağı bulduk. Ecevit, gazetecilerin sorularını yanıtlarken, görüşmeden çok memnun olduğunu ve beklediği gibi Türk - Amerikan ilişkilerinin ekonomik alanda da stratejik boyuta yükseldiğini vurguladı. Ecevit, Irak ve Saddam'la ilgili soruları yanıtlarken de,
Başkan Bush'un Irak'la ilgili bir girişimde bulunurken, Türkiye'nin görüşünü mutlaka alacağı ve Türkiye ile çelişmeyen bir tutum içinde bulunacağı izlenimi aldığını söyledi.
Bush'un Saddamı'ı istemediğinin belli olduğunu söyleyen Ecevit, bu görüşmede Türkiye'nin kaygılarının giderildiğini ve şimdilik Irak'a müdahalenin söz konusu olmadığını da belirtti.
Bush - Ecevit görüşmesi, 11 Eylül sonrasında "artık hiçbir şeyin eskisi gibi olmayacağı"nın da işareti. Ankara'nın beklediği gibi 11 Eylül sonrasında ABD ile Türkiye arasındaki işbirliği stratejik niteliğe dönüşmüş durumda. Bundan sonraki süreçte de bu işbirliğinin güçlenerek süreceği izlenimi hakim görünüyor.
Ecevit'in çok önem verdiği Irak konusunda Bush'un, "Türkiye ile birlikte hareket edileceği" mesajı vermesi de Ankara'yı rahatlatan bir gelişme olarak görülüyor.
Bush'un, zamanı gelince Saddam yönetimine yönelik olarak harekete geçileceği mesajını veren açıklamaları arasında, "bu konuda Türkiye'nin duyarlılığını anlıyoruz. Irak konusunda da yakın işbirliğimiz sürecektir" ifadelerinin yer alması Ecevit'in gezi öncesinde gündeme getirdiği kaygıların dikkate alınacağını gösterdi.
Ayrıca, Irak konusunda Bush'un, "yakın istişare"de bulunacağını vurgulaması ABD'nin, Irak'la ilgili kararlarda Ankara'ya danışacağının ifadesi olarak değerlendirildi.
Irak konusunda görüşmeden çıkan sonuç, Bush yönetiminin, "Saddam gitmeli. Irak rejimi değişmeli" yaklaşımında olduğu ve bu konudaki kararlılığından vazgeçmediği anlamına geliyor. Ancak, bunun zamanlamasının Afganistan operasyonu sonrasına kalacağının sinyalini veriyor.
Bush - Ecevit görüşmesinin, iki lider arasında geniş bir ufuk turu niteliği taşıdığı söylenebilir. Afganistan, Irak, Kafkasya, Orta Asya, İsrail - Filistin, Kıbrıs, Ege, Avrupa Birliği ve ikili ekonomik ilişkiler konularının birlikte gözden geçirildiği görüşmede Ecevit, ekonomi ve ticaret alanında da beklediği sıcak yaklaşımı görmüş durumda.
Bush'un, Türkiye'nin ekonomi alanındaki reform hareketleri ve Meclis'ten çıkan yasalardan övgüyle söz etmesi ve bu konuda ABD'nin yardımcı olacağı mesajını vermesi Ankara'nın beklediği, askeri ve siyasi alandaki stratejik işbirliğinin ekonomik ilişkilere de taşınması konusunda bir köprü kurulduğu anlamında yorumlanıyor.
Bush - Ecevit görüşmesinde altı çizilmesi gereken bir nokta da Afganistan olayından sonra İslam dünyasında Türkiye'nin model olarak görülmesi. Türkiye'nin model oluşturduğu saptamasının Bush tarafından da dile getirilmesi ABD'nin hem coğrafik hem de kültürel olarak Orta Doğu ve Orta Asya'da Türkiye'yi örnek ülke gördüğü biçiminde yorumlanıyor.
Ecevit'in Bush ile yaptığı görüşmenin, ilk günkü temaslardaki olumluluğu doruğa çıkardığı ve beklentileri tatmin ettiği söylenebilir.
Bush - Ecevit görüşmesinin çok samimi bir havada geçtiği de görüşmeye katılanların bir diğer gözlemi.
Bush'un Ecevit'e gösterdiği samimi ve sıcak ilgi Bayan Bush tarafından da Rahşan Ecevit'e gösterilmiş durumda. Bush ve Ecevit görüşürken, aynı saatlerde Bayan Bush da Bayan Ecevit'e Beyaz Saray'ı gezdirdi ve Türkiye'nin 11 Eylül'den sonra takındığı tutum nedeniyle Bayan Ecevit'e teşekkür etti.
Rahşan Ecevit, Beyaz Saray'ı ziyareti sonrasında otele dönüşünde yaptığı değerlendirmede, Laura Bush'tan çok yakın ve sıcak ilgi gördüğünü belirtti. Bayan Bush'u Türkiye'ye davet ettiğini açıkladı.
Görüşme sonrasında Türk heyeti Beyaz Saray'dan ayrılırken, Ecevit ile bakanların çok moralli oldukları gözleniyordu.
