Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Dışişleri çevrelerine göre ilk ziyaretin Türkiye'ye yapılmış olması dahi bir mesaj niteliği taşıyor.Dışişleri kaynaklarına göre Caferi'nin Ankara ziyaretinin hem uluslararası hem Irak'ın içine dönük mesajları var. Uluslararası alanda, Irak'ın önümüzdeki süreçte Türkiye ile yakın ilişki içinde olacağı, demokratik-laik yapıyı hedefleyeceği; Irak'ın iç dengeleri açısından da Ankara faktörünün devreden çıkmayacağı bu ziyaretten diplomatların çıkardığı ilk anlamlar...Başbakan Erdoğan görüşmesi başta olmak üzere Caferi'nin Ankara ziyaretinde ele alınan konular ise üç ana başlık altında toplanıyor: Irak Başbakanı İbrahim Caferi'nin ilk yurtdışı gezisini Türkiye'ye yapması Ankara tarafından çok önemseniyor. Dışişleri kaynaklarına göre Başbakan Erdoğan'ın Irak Başbakanı Caferi'ye verdiği temel mesajların başında, Irak'ın toprak bütünlüğünün korunması, PKK ile mücadele ve Kerkük sorunları geliyor. Erdoğan, bu üç konuda Türkiye'nin yaklaşımını Caferi'ye doğrudan aktarmış durumda...Ankara'nın Irak'ın toprak bütünlüğünün önemini vurgularken, esas olarak bağımsız bir Kürt devleti kurulmasından duyacağı kaygıyı yansıttığı biliniyor. Talabani'nin, Irak Cumhurbaşkanlığı'na getirilmesi bu olasılığı konjonktürel olarak zayıflatmış olsa da özellikle Barzani'nin çıkışlarında da görüldüğü gibi tümüyle ortadan kaldırmış değil. Temel mesajlar PKK ile mücadele konusunda Caferi söz vermiş olsa da bunun Irak yönetimi açısından zorluğu biliniyor. Henüz kendi güvenliğini sağlayamayan Bağdat'ın bu konuda aktif bir tutuma girmesi gerçekçi bir beklenti değil. ABD'nin bu konudaki tutumu da belli. Bununla birlikte yeni Bağdat yönetiminin niyet belirtmesi, Ankara için en azından "kayıt" değeri taşıyor.Kerkük konusunda ise Ankara'nın Caferi'ye verdiği mesaj, sorunun yeni anayasa düzenlemesi sırasında çözülmesi. Kerkük'ün özel statü olarak anayasa güvencesine alınması Türkiye'nin isteği. Ankara'nın yeni anayasa hazırlanırken bu konunun açıklığa kavuşturulmaması ve olumsuz gelişmelere açık bırakılması halinde, ileride de iki ülke arasında problem olarak kalabileceğine vurgu yaptığını söyleyebiliriz.Görüşmenin bu temel çerçevesi içinde ele alınan diğer konuları da şu alt başlıklar halinde özetlemek mümkün:İkinci kapı: Türkiye, Habur dışında ikinci bir gümrük kapısının açılmasını istiyor. Bu konuda Caferi yönetiminin de katkıda bulunması yönündeki beklenti iletilmiş durumda.Enerji satışı: Bir diğer konu, Türkiye'nin Irak'a daha fazla enerji verebileceği önerisi. Bu konuda Türkiye'nin olanakları ve altyapısının daha fazla işbirliğine uygun olduğu Irak Başbakanı'na aktarıldı. ABD'nin tutumu belli Anayasa hazırlanması: Ankara, Irak Başbakanı'na yeni anayasanın hazırlanması sürecinde Türkiye'nin akademik katkıya hazır olduğunu da aktarmış durumda. Bağdat ihtiyaç duyarsa, Türkiye'nin bu alanda uzmanlarıyla yardıma hazır olduğu, gerekirse bu alanda Bağdat'ta, Ankara'da seminerler düzenlenebileceği de Irak Başbakanı'na sunulan bilgiler arasında.Türkmenler ve Sünniler: Ankara'nın, Sünnilerin yönetime daha ağırlıklı ve aktif katılımlarının Irak'ın bütünlüğünün sağlanması ve istikrarı için önemli katkıda bulunacağı biçimindeki tezi bir kez daha Caferi'ye de iletildi.Türkmenlerin güvenliği, temsili ve diğer sorunlarının da Ankara'nın takibinde olduğu bu ziyarette altı çizilen konulardan biri.Ankara, hem Caferi'nin ilk ziyaretini Ankara'ya yapmış olmasından hem de görüşmelerin içeriğinden memnun görünüyor. fbila@milliyet.com.tr Ankara memnun