Bu savaşın taraflarını kimler oluşturuyor?Bir tarafta İsrail, ABD, bu ikiliyi pasif biçimde destekleyen AB, Hizbullah'ı sorumlu ilan eden Suudi Arabistan, Mısır gibi Arap ülkeleri var.Diğer tarafta ise Hizbullah, Hamas, Suriye ve İran sayılabilir. Ortadoğu yeniden ateş çemberine döndü. İsrail-Hamas çatışması sürerken, Lübnan'da ikinci bir cephe açıldı. İsrail, Hizbullah'la savaşa tutuştu. Güney Lübnan'a girdi. Savaşta tarafların hedeflerine geçmeden önce bu saptamayı yinelemekte fayda var:İsrail-Hizbullah, İsrail-Hamas çatışmaları bir kez daha gösterdi ki, Birleşmiş Milletler (BM) işlevini yitirmiş bir kurum konumunda. BM, ancak "diş geçirebilen" ülkeler karşısında varlık gösterebiliyor.Buna karşın ABD ve onun desteğinde hareket eden ülkeler konu olduğunda, BM diye bir örgütün varlığından söz etmek bile mümkün olmuyor. ABD ve İsrail, fiilen böyle bir örgüt tanımıyorlar.Asıl işlevi savaşları önlemek olan BM, ABD'nin altında bir aktör pozisyonunda, etkisiz varlığını sürdürüyor. Bu hallerde, daha önce ABD Başkanı Bush'un da ifade ettiği gibi, "gereksiz" bir kuruluş konumuna düşüyor.ABD ile İsrail işlerini bitirdikten sonra eğer gereksinim duyarlarsa, politikalarına uluslararası meşruiyet kazandırmak için BM'yi devreye sokmuş gibi yapabiliyorlar. BM'nin işlevi İsrail, Filistin'de iktidara gelen Hamas'a yüklenirken, diğer yandan Hizbullah cephesi de açıldı.Lübnan'a giren İsrail'in kısa vadedeki hedefi nedir?TOBB'a bağlı Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV) uzmanlarından Dr. Nihat Ali Özcan, bu soruya şu yanıtı veriyor:"İsrail'in kısa vadeli hedefi Lübnan'ın güneyinde belli bir şeridi işgal etmek gibi görünüyor. Bunun nedeni, Hizbullah'ın fırlattığı füzelere karşı bir güvenlik şeridi oluşturmak. İsrail topraklarını füze menzilinden uzaklaştırmak. Bu amaçla, Lübnan'ın güneyinde belli bir şeridi işgal altında tutabilir. Sonradan oraya BM gücü getirilse bile Hizbullah'ı İsrail'e füze gönderebileceği menzilden çıkarmış olur."Dr. Özcan, orta ve uzun vadede bakıldığında ise şu yorumda bulunuyor:"Her ne kadar şu anda İsrail-Hizbullah, İsrail-Hamas savaşıyorsa da orta ve uzun vadede asıl hedefin Suriye ve İran olduğu söylenebilir. İsrail, Hizbullah'ı ve Lübnan'ın altyapısını yok ederek, İran ve Suriye'nin etkinliğini kırmayı hedefliyor."Dr. Özcan'a göre Hizbullah ile Hamas, iki cepheden yıpratma savaşıyla İsrail'i sıkıştırmayı amaçlıyorlar. Nitekim, İsrail Hamas'a yüklenirken, Hizbullah'ın kuzeyden devreye girmesi de bunu gösteriyor. Tarafların hedefleri Ortadoğu'da ateş büyürken Türkiye'nin konumu ise Dr. Özcan'a göre şöyle:"Türkiye bir yandan PKK konusunda ses veriyor, ABD ve Irak'a baskı yapıyor, diğer yandan hem İsrail'in orantısız güç kullanımına karşı duruş alıyor, bir yandan da emsal gösteriyor. İsrail'e destek verilirken Türkiye'ye karşı durulması, Ankara'yı iki arada bir derede bırakıyor."Ateşin bütün Ortadoğu'yu sarması riski az değil.Taraflardan birinin hesapsız bir saldırısı, bütün bölgeyi savaş alanına çevirebilir. fbila@milliyet.com.tr Türkiye'nin konumu
