Kalkışma ve kalkınma

"KALKIŞMA"yı besleyen en verimli kaynağın "kalkınmamışlık" olduğu bir gerçek...
Kalkışmayı besleyen diğer faktörlerin siyasallaşmasını kolaylaştıran kaynak da yine kalkınmamışlık...
Kalkınma sorununu çözmeden kalkışmaların sonunu getirmek zor.
Doğu ve Güneydoğu'ya bu gözle bakıldığında kalkınmamışlığın Apo ve PKK için nasıl bir besin kaynağı olduğu çok net görülüyor.
Son dönemlerdeki bütün uğraşlara karşın sosyo - ekonomik göstergeler hala çarpıcı derecede çarpık...
* * *
ÖRNEĞİN, gelir dağılımı...
Devlet İstatistik Enstitüsü verilerine göre, kişi başına gelirin en düşük olduğu 10 ilimiz; Şırnak, Bayburt, Van, Hakkari, Bingöl, Kars, Ardahan, Bitlis, Muş ve Ağrı.
Kişi başına gelirin en yüksek olduğu 10 ilimiz ise Kocaeli, Yalova, İstanbul, Kırklareli, İzmir, Bilecik, Muğla, Zonguldak, Karaman ve Tekirdağ.
Kişi başına gelirin en yüksek olduğu il 7 bin 882 dolarla Kocaeli, en düşük olduğu il ise 744 dolarla Ağrı.
* * *
ÖRNEĞİN, sağlık...
Kaç kişiye bir doktor düşüyor?
Sağlık Bakanlığı verilerine göre; Marmara Bölgesi'nde 693 kişiye bir doktor düşerken, Güneydoğu Bölgesi'nde 2 bin 150 kişiye bir doktor düşüyor.
Marmara Bölgesi'nde 3 bin 77 kişiye bir diş doktoru düşerken, Güneydoğu Bölgesi'nde 20 bin 386 kişiye bir diş doktoru düşüyor.
İl bazında baktığımızda, bir doktora Ankara'da 329, İzmir'de 504, İstanbul'da 541, Antalya'da 888 kişi düşerken, Bitlis'te 2 bin 722, Mardin'de 2 bin 972, Muş'ta 3 bin 30 ve Şırnak'ta 4 bin 533 kişi düşüyor.
* * *
ÖRNEĞİN, eğitim...
Bir öğretmene kaç öğrenci düşüyor?
Mili Eğitim Bakanlığı verilerine göre; Ankara'da 28, İzmir'de 33, Adana'da 38, İstanbul'da 40 öğrenci düşerken, Diyarbakır'da 50, Van'da 52, Şanlıurfa'da 54, Siirt'te 56, Şırnak'ta 86 öğrenci düşüyor. Okul, araç - gereç, öğretmen niteliğindeki farklılılar ayrı...
* * *
ÖRNEĞİN, insani gelişme...
Gelir düzeyi, eğitim, sağlık, yaşam beklentisi gibi faktörlerin biraraya getirildiği "insani gelişme endeksi"nde en yüksek rakam "1" olarak belirleniyor.
Bu ölçüye göre, insani gelişmişlik düzeyi; Ankara, İstanbul, Eskişehir, Kocaeli, İzmir, Bursa, Kırklareli, Bilecik, Manisa, Aydın, Muğla'da 0.8, Mardin, Iğdır, Batman, Siirt, Hakkari, Van, Bingöl ve Bitlis'te 0.5, Şırnak, Ağrı ve Muş'ta 0.4.
* * *
TABLONUN son yıllardaki çabalarla iyileştirilmiş hali bu...
Bu tablo, kalkışmanın iç ve dış, ekonomik veya değil, bütün faktörlerini besleyecek kadar zengin değil mi?



Yazara E-Posta: f.bila@milliyet.com.tr