Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Bu sorulardan biri de, imtiyazlı şirketlerden enerji fonu için yüzde 10 oranında kesilen katkı payının yüzde 1e neden düşürüldüğüyle ilgiliydi. Bu uygulamayla, sektörde tek imtiyazlı şirket olarak kalan Kayseri ve Civarı Elektrik T.A.Şye 20 trilyonluk kaynak sağlandığı öne sürülmüştü.Elektrik sektöründe özel statülü dört şirket bulunduğu, bunlardan ÇEAŞ, KEPEZ ve AKTAŞa devlet tarafından el konulduğu, Kayseri Elektrikin tek kaldığı ve karardan özel sektörde sadece bu şirketin yararlandığı gelen bilgiler arasındaydı. Enerji Bakanlığında yürütülen soruşturma vesilesiyle, bakanlığın faaliyetleriyle ilgili bazı soruları yansıtmıştık. Kayseri ve Civarı Elektrik T.A.Ş.nin eski genel müdürü ve AKP Kayseri Milletvekili Taner Yıldız ile halefi, şirketin şimdiki genel müdürü Şadi Büyükkeçeci, dün konuğumuz oldular ve "20 trilyon liralık soru"yu yanıtladılar.Fonun yüzde 10dan yüzde 1e indirilmesi kararı 6.8.2003 tarih ve 12682 sayılı yazıyla Enerji Bakanı adına Genel Müdür Budak Dilli tarafından Kayseri Elektrike bildirilmiş. Bildirimin dayanağını, Enerji Bakanının 15.12.1993 tarih ve 2784 sayılı yüzde 10luk kesinti öngören bakanlık olurunun yürürlükten kaldırıldığına ve fonun yüzde 1e indirildiğine ilişkin 31.7.2003 tarih ve 2563 sayılı yeni kararı oluşturuyor.Bildirimde, şöyle deniliyor:"Bilindiği üzere 4628 sayılı kanun gereğince Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu, ilgili şirketin sözleşmesinin revizyonu hakkında görüşlerini bakanlığımıza göndermiş olup, revizyon çalışmaları devam etmektedir. Şirketin lisans almasını müteakip satış tarifelerinin Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından onaylanması söz konusu olacak, tarifenin belirlenmesi sırasında fon katkı payının tarifedeki yeri kurum tarafından değerlendirilecektir. Ancak ulusal tarife uygulaması sürdürüldüğü sürece gerek mahsuplaşma açısından gerekse Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından tarifenin belirlenmesine kadar geçen süre içerisinde katkı payındaki indirimin şirket gelir-gider dengesine etkisi, mevcut ESA kapsamında tarafınızdan değerlendirilecektir." Hukuki dayanak Yıldız ve Büyükkeçeci, Kayseri Elektrikin başarılı olduğu için ayakta kaldığını, diğer üç özel imtiyazlı şirkete devletin neden el koyulduğunun zaten bilindiğini ifade ederek, şu değerlendirmeyi yaptılar:"Fon katkı payının yüzde 10dan yüzde 1e indirilmesi, Kayseri Elektrik açısından 80 ilde yapılan uygulamanın 81. ilde de yapılması anlamındadır. Diğer imtiyazlı şirketlere el konulurken Kayseri Elektrikin ayakta kalması iyi yönetilmesinden kaynaklanmaktadır. Şirket nevi şahsına münhasır bir statüye sahiptir. 1926 yılında Atatürkün imzasıyla kurulmuş bir şirkettir. Büyük ortağı Kayseri Belediyesidir. Fonun yüzde 1e indirilmesi Kayseri Elektrikin kamu sektörüyle eşitlenmesini sağlamıştır ki, bu eşitsizliğin giderilmesi bir ihtiyaçtır. Sonuç olarak şirket esasen bir kiracı konumundadır ve bakanlıkla mahsuplaşmaya gitmektedir. Kendi kararını kendi veren bir şirket değildir. Alış fiyatını da satış fiyatını da kendi belirlememektedir. Kararı devlet vermektedir. O kadar ki, şirketin repo gelirlerine de devlet el koymaktadır. Enflasyonun yüksek olduğu dönemde şirketin repo gelirleri diğer faaliyet gelirlerinden fazla olmuştur. Ancak bunları dahi kendi kararıyla kullanamamıştır." Başarılı olduğumuz için "74 trilyon liralık dava devam etmektedir. Bu dava on sene önce şirkete karşı (kayıp kaçak oranınız niye yüzde 6.5 değil de yüzde 8.5) diye açılmıştır. Oysa yüzde 8.5 kayıp-kaçak oranı bir başarıdır. Türkiye ortalaması yüzde 30lardadır. Durum böyleyken, Kayseri Elektrik yüzde 8.5 kayıp-kaçak oranıyla takdir edilecek yerde, mahkemeye verilmiş ve dava konusu tutar yıllar içinde 74 trilyon liraya varmıştır. Dava devam etmektedir." fbila@milliyet.com.tr 74 trilyonluk dava