Memur bunun neresinde?

Türk maliyesi, artık şu gerçeği kabul etmeli ki; memur, enflasyonun nedeni değil, "sonucudur."
"Memurun hali" enflasyonu değil, enflasyon, memurun halini belirliyor.
Neden?
Deniliyor ki, "aman enflasyonla mücadele halindeyiz", memur maaşlarını artıramayız.
Bu düşünceyle de her yıl bütçe yapılırken, memur, enflasyonun "tek suçlusu" gibi görülüyor. Maliyet sadece kamu çalışanlarına kesiliyor.
Oysa gerçek böyle değil...
* * *
HERKES biliyor ki, Türkiye'de enflasyonun beslendiği en büyük kaynak faiz.
Faizin beslendiği en büyük kaynak da devlet.
Belki de Türkiye artık "enflasyonla mücadele programı" yerine, "faizle mücadele programı" yapmalı.
Duruma birlikte bakalım...
1999 yılında faiz oranı ortalama yüzde 90'larda seyrederken, enflasyon yüzde 50'lerde seyretti.
Bu durumun ortaya koyduğu üç sonuç var:
1- Devlet, vergi yerine, sınırsız ve pahalı borçlanmayla çarkını döndürüyor.
2- Bu çark, devlete para satanlara enflasyondan arındırılmış haliyle, net yüzde 40 - 50 gelir sağlıyor.
3- Faiz, enflasyonun çok üzerindeki bu düzeyiyle, enflasyonu yukarı çeken en önemli faktör niteliği taşıyor.
Faiz yükü ayrı bir bütçeyle izlenmeyi gerektirecek bir büyüklüğe ulaştığına göre, enflasyonla mücadele ve istikrar programının da memur maaşlarını değil, faizi esas alarak yapılması gerekir.
Bunun da ilk koşulu, "maliyet"in faktörler arasında en azından eşit dağılmasını sağlamaktır.
Gerçek böyle olduğu halde...
Hiçbir reel üretimde bulunmadan yüzde 50'ler düzeyinde reel kazanç elde eden rantiye kesimini hem mali, hem sosyal politika gereği, vergi baskısı altına almak yerine, aksine tümüyle vergi dışına çıkarmak, enflasyonla mücadelede başından ıskalamak anlamına gelir.
Enflasyonun gerçek "suçlu"sunun elini kolunu iyice serbest bırakıp memuru yakalamak, hukuk diliyle "şahısta hata"dır.
Sorun, devletin hiç vergilendirmediği alana akıttığı faizin en büyük maliyet kalemi haline gelmiş olmasıdır.
Devlet, gerçek gelirlerle bu deliğini tıkamadan, ücret baskılamasıyla mali denge sağlayamayacağı gibi sosyal uçurumu daha da büyütür.


Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr