Haksız sayılmaz...Atıkları usulüne göre muhafaza ve yok etmenin maliyetinden kaçınmak için insan sağlığını hiçe sayarak araziye atıp üstünü örten zihniyet elbette "paragöz" zihniyettir.Eminim bu firma ve firmaların sahipleri ve bu kararı veren yöneticileri kendileri ve çocukları için kanser riskine karşı çok duyarlıdırlar. Sağlıklı beslenme, temiz hava, temiz su, temiz çevre için kılı kırk yarıyorlardır.Ama başkaları için risk oluşturmayı para harcamaya tercih ettikleri Tuzla'da görülüyor.Paragözlülüğün ulaştığı en üst düzey bu olsa gerek... Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe, kanserojen madde içeren zehirli atıkları Tuzla'da araziye gömen firma veya firmaların "paragöz sorumsuzlar" olarak tanımladı. Maalesef Tuzla'da ortaya çıkan skandal, insanımızda hâkim anlayışın bir yansıması... Bir taraftan sorumsuzluk, denetimsizlik, bir taraftan da "Bir şey olmaz" zihniyeti...Türkiye, bir atık cenneti, bir çöplük gibi görülmüyor mu? Gemiler atıklarını Türk sularından geçerken bırakmayı tercih etmiyorlar mı? Hiçbir ülkenin kabul etmediği atık yüklü gemiler bizim limanlarımızda sulara gömülmüyor mu?Maalesef öyle...Türkiye'de insanlar bir kuralla karşılaştıklarında ona uymak yerine bir yolunu bulup onu dolanmaya çalışmıyorlar mı? Rüşvet mekanizması bu gibi hallerde devreye girmiyor mu? Hâkim anlayış Bu tür skandallarla sık sık karşı karşıya kalmamızın nedenlerinden biri, kuşkusuz caydırıcı bir hukuk sisteminden yoksun oluşumuz...Kanserojen madde içeren zehirli varilleri Tuzla'da araziye gömen bu sorumsuzların yakalandıklarında verecekleri ceza komik.Çevre ve Orman Bakanı Osman Pepe'nin verdiği bilgiye göre bu ceza 7 bin 850 Yeni Türk lirası...Bu ceza nasıl caydırıcı olsun ki...İnsanları kanser, zehir riskiyle karşı karşıya bırakacak kadar sorumsuz olanlar 7 bin 850 YTL ile nasıl caydırılacak?Aralarına katılmaya çalıştığımız Avrupa ülkelerine baktığımızda ise caydırıcı cezai hükümleri görüyoruz...NTV'nin yaptığı araştırmaya göre Tuzla'daki olay İtalya'da olsa verilecek ceza:Sebep olunan zararın tazmini ve 2 aydan 2 yıla kadar hapis talebiyle yargılanma...İsveç'te olsa 6 yıla kadar ağır hapisle yargılanma ve kamu ihalelerine katılmaktan men... Caydırıcılık Yeni Çevre Yasa düzenlemesi de 11 yıldır TBMM'de bekliyor. Tuzla skandalı vesilesiyle yeniden gündeme geldi. Yeni düzenleme caydırıcı hükümler içeriyor. 100 bin YTL'den 1 milyon YTL'ye varan para cezaları öngörüyor.Ancak yasa tasarısı 11 yıldır TBMM'de bekleme odasında, yatıyor.AB'ye girmeye çalışıyoruz...AB'nin en hacimli müktesebatı çevre konusunda. Sanayi kuruluşlarının ağır sorumlulukları var. Ama biz daha zehirli atık sorumluluğunu taşıyacak olgunlukta değiliz ki, Tuzla'da patates çıkarır gibi zehirli variller çıkarıyoruz. fbila@milliyet.com.tr 11 yıllık bekleme
