Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Uzay konusunu açınca Hava Kuvvetleri Komutanı Orgeneral Faruk Cömert heyecanlanıyor ve önemli bir hedefi ilk kez açıklıyor. Türk Hava Kuvvetleri kuruluşunun 100. yılı olan 2011'de uzayda bir Türk astronot görmeyi hedefliyor. Org. Cömert, uzay çalışmaları ve astronot yetiştirme planlarını şöyle anlatıyor: "Başlangıçta sadece bir prestij unsuru olarak görülen ve stratejik gözlem uydularının konuşlandırıldığı uzay, bugün yalnız süper güçler için değil, ekonomik ve askeri imkânlarını artırmak isteyen tüm ülkeler için ilgi duyulan bir alan haline gelmiştir. Bu gelişim içerisinde, uzay sistemlerinin, bilimsel, ticari ve sosyoekonomik uygulama alanlarının yanında, savunma ve güvenliğe yönelik kullanımı da yaygınlaşmış, uzayda kazanılan yetenekler başarıya ve caydırıcılığa doğrudan etki etmeye başlamıştır. Bu gerçekler ışığında Türk Silahlı Kuvvetleri, ülke savunması açısından sahip olunan yetenekleri uzay boyutuna da taşımak amacıyla uzay çalışmalarını başlatmış ve Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nı TSK adına bu çalışmaları yürütmekle görevlendirmiştir. Türk Hava Kuvvetleri, kendisine tevdi edilen bu önemli görev gereği, uzayın sunduğu imkânlardan savunma amaçlı olarak istifade edebilmek amacıyla gerekli planlamaları yapmaktadır. Araştırma geliştirme çalışmalarını da kapsayan bu planlamalar ile 24 saat, tüm hava şartlarında hudutlarımızdan/kıyılarımızdan 1000 km derinliği kapsayan sahayı gözlemleyebilecek kabiliyete ulaşılması hedeflenmektedir. Bu hedef doğrultusunda yakın gelecekte keşif, gözetleme, erken ihbar, ikaz, haberleşme gibi faaliyet alanlarında uydu sistemlerine sahip olunması öngörülmektedir. İlk Türk astronot Bununla birlikte 2 Mart 2001 tarihli Bakanlar Kurulu kararı doğrultusunda, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, sahip olduğu teknolojik altyapı ve bu yöndeki kararlılığı ile ulusumuzun uzay konusundaki çalışmalarını yönetecek Türk Uzay Kurumu'nun (TUK) kurulması ve Türkiye'nin uzay alanındaki hedeflerini ortaya koyacak "Milli Uzay Politikası"nın oluşturulması çalışmalarına öncülük etmektedir. Astronot yetiştirilmesi konusu, uzay çalışmaları kapsamında belirlenmiş hedeflerimiz arasında yer almaktadır. Günümüzde kendi imkânlarıyla uzaya insanlı uçuş gerçekleştirebilen ülkelerin sayısı oldukça sınırlıdır. Bu bakımdan, başlangıçta dost ve müttefik ülkelerle birlikte onların imkânlarının kullanılması vasıtasıyla, örneğin Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nın 100'üncü kuruluş yıldönümü olan 2011'de böyle bir hedefin gerçekleştirilebilmesinin havacılık tarihimiz açısından çok anlamlı olabileceğini düşünüyorum. Diğer yandan, ülkemize bu imkânı sağlayacak teknolojilerin kazanılmasına yönelik programların oluşturulması konusunda verilen desteğin devam etmesinin önemli olduğunu değerlendiriyorum. Sonuç itibarıyla, bugün tüm dünyada "hava" ve "uzay", hava kuvvetlerinin faaliyet göstereceği tek ve kesintisiz ortam olarak algılanmakta ve uzayın başlı başına harekât icra edilecek bir ortam olacağı öngörülmektedir. Bu algılama, dünyadaki tüm modern hava kuvvetleri gibi Türk Hava Kuvvetleri'ne de yeni görev ve sorumluluklar yüklemektedir. Gelişen bu durum karşısında, uzayda milli varlığımızın garanti altına alınmasına ve uzayın bize sunduğu imkânlardan etkin olarak istifade edilebilmesine yönelik yetenekleri geliştirme azim ve gayreti içerisindeyiz." Türk Uzay Kurumu Son dönemlerde başarılarıyla gündeme gelen kadın pilotları sorduğumuz Org. Cömert'ten şu bilgileri alıyoruz:"Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nda görev yapan kadın pilot sayısı 49'dur. Bunların bir kısmı tek kişilik F-16 uçaklarında başarıyla uçmaktadır. Türk kadınının üstün yeteneklerinin ve başarısının simgesi olarak gördüğüm bu durum bizlere kıvanç vermektedir." Kadın savaş pilotları Hava Kuvvetleri'nin savaş uçakları ve teknolojik düzeyleri konusunda ise komutan şu bilgiyi veriyor:"Gerçekleştirdiğimiz son modernizasyonlarla F-5 ve F-4 uçaklarımız en gelişmiş teknolojilerle donatılarak, F-5 2000 ve F-4 2020 olarak isimlendirilmiştir. Modernizasyon sonucu bu uçaklarımız da dünyanın en gelişmiş savaş uçaklarından birisi olarak kabul edilen F-16 uçaklarımızın seviyesine ulaşmıştır. Hava Kuvvetleri envanterindeki F-16 uçakları çok çeşitli görevleri yerine getirebilecek şekilde teçhiz edilmiştir. Bu uçaklarımızın sahip olduğu Gece Alçak İrtifa Uçuş ve Hedef Tespit Sistemi (Low Altitude Navigation and Targeting Infrared for Night- LANTIRN), gündüz ve gece her hava şartında harekât icra edebilmeyi mümkün kılmaktadır. Ayrıca bazı F-16'larımız, düşman hava savunma sistemlerinin hedef tespit ve atış radarlarını tespit ederek tahrip edebilecek füzeler ile donatılmıştır." F-16 modernizasyonu Bir savaş pilotu ne kadar sürede yetişmektedir? Maliyeti nedir?Org. Cömert, bu sorulara şu yanıtı veriyor:"Bir savaş pilotunu yetiştirmek son derece meşakkatli ve maliyetlidir. Türk Hava Kuvvetleri'ndeki pilot adayı subaylar, 4 yıllık lisans seviyesi eğitimlerini Hava Harp Okulu'nda almaktadır. Hava Harp Okulu'ndan mezun olan pilot adayı teğmenler 2 ile 2.5 yıl süren, uzun ve zorluklarla dolu bir eğitim süreci sonunda savaş pilotu olabilmektedirler. Hava Harp Okulu eğitimi de dahil olmak üzere savaş pilotluğu eğitiminin bir pilot için yaklaşık maliyeti 1 milyon 150 bin YTL'dir. Ayrıca bir savaş pilotunun harbe hazırlığını devam ettirebilme maliyeti de yıllık olarak 1 milyon 500 bin YTL civarındadır." Bir pilot 1 milyon YTL Hava Kuvvetleri'nin her yıl özel sektöre geçiş nedeniyle pilot kaybettiğini biliyoruz. Ekonomik olanakların yetersizliğiyle ilgili bu geçişleri sorduğumda ise Org. Cömert'in yanıtı şu oluyor:"2006'da, emeklilik ve istifa haklarını kazanan pilotlardan Hava Kuvvetleri'nden ayrılarak sivil havayollarına geçenler olmuştur. Bu sayı sivil havacılık sektöründeki gelişmelere paralel olarak her yıl değişiklik göstermekte olsa da yıldan yıla artmaktadır. Hava Kuvvetleri'nden ayrılan pilotlar gerek eğitimleri gerek tecrübeleri açısından sivil havacılık tarafından tercih edilmektedir. Türk Hava Kuvvetleri'nde 15 yıl hizmet veren bir F-16 pilotunun maliyeti yaklaşık 15 milyon dolardır. Bu yüksek maliyete sahip personelimizin bünyede daha uzun yıllar kalabilmesi için çalışmalar sürdürülmektedir." Özel sektöre geçişler BİTTİ fbila@milliyet.com.tr