Fikret Bila

Fikret Bila

fbila@milliyet.com.tr

Tüm Yazıları
Haberin Devamı

Yön Türk solundan örnekler verelim...CHP'yi anımsatmaya bile gerek yok. Kuruluşunda olduğu gibi, ortanın solu aşamasından sonra da, demokratik sol açılımında da CHP Kemalist'tir. Bu bağlamda DSP de tartışmasız Kemalist bir partidir. 1980 öncesi, "CHP'nin dışındaki sol" veya "sosyalist sol" diye tanımlanan parti ve hareketlerin irice olanları da Kemalist karakterdedir. Örneğin ünlü Türkiye İşçi Partisi (TİP), öz itibarıyla Kemalist bir partidir. TİP'in liderleri Mehmet Ali Aybar, Behice Boran Kemalist liderlerdir. Bu Doğan Avcıoğlu ve YÖN hareketi için de geçerlidir. Hatta Avcıoğlu hareketi, "Kemalist teori"nin en iddialısıdır. Türk solu öz itibarıyla Kemalisttir. Bu saptama, soldaki yelpazede yer alan parti ve hareketlerin çoğu için geçerlidir. Bu nedenle böyle bir genelleme abartı sayılmaz. Solda yer alıp da Kemalist olmayan parti ve hareket yok mudur? Vardır. Bu hareketler marjinal kalmıştır. 68 solunun 78 türevleri içinde Kemalizme karşı tavır alanlar çıkmıştır. İsmail Beşikçi, Aybar ve Boran'ı "Kemalist" sayar ve en ağır eleştirileri bu nedenle yöneltir ve yine bu nedenle "solcu" saymaz.68 kuşağının gençlik hareketleri de Kemalist karakterlidir. Deniz Gezmiş'in liderliğindeki THKO, Mahir Çayan'ın liderliğindeki THKP-C iyi analiz edildiğinde Kemalist bir öze ulaşılır. Bu örgütlerin 78 kuşağı türevleri arasında Kemalist tezlere karşı duranlar da olmuştur. "Sosyalist devrim"in önceki aşaması olarak, "milli demokratik devrim" tezlerinin özü de Kemalizme dayanır. Türkiye'de "sosyalist sol"un oturduğu ortak payda, "tam bağımsızlık" ve "anti emperyalizm"dir ki, bu da Kemalist özdür.Bir eleştiri olarak değil ama bir saptama olarak TİP'in, Türkiye Komünist Partisi'nin (TKP), THKO, THKP-C'nin "Kemalist" oldukları Yalçın Küçük'ün tezleri arasında da vardır. TİP'teki kırılma noktalarından biri 4. Büyük Kongre'dir. Türkiye'de, "Kürt vardır" diye karar alınan bu kongrede dahi Behice Boran'ın sadece saptamayla yetinmesi ve 1961 Anayasası'na sahip çıkması, Beşikçi tarafından "Kemalizm" olarak nitelenmiş ve eleştirilmiştir.Boran ve TİP'in yaklaşımı, "üniter yapı içinde Kürt varlığının kabulü ve sorunlarının çözülmesi" gibi genel bir yaklaşımdır ve bunun Atatürkçülüğe aykırı olmadığı, aksine geliştirilmesi olduğu savına dayanır. Beşikçi, Aybar ve Boran Prof. Dr. Zafer Üskül'ün, "Anayasa'da Atatürk milliyetçiliğine, ilke ve devrimlerine yer vermeye gerek yoktur" önerisine soldan da sert tepki gelmesinin temel nedeni Türk solunun Kemalist karakterli olmasıdır.Soldan gelen eleştirilerin bir diğer nedeni de Üskül'ün, "AKP kimliği"ne girmiş olmasıdır. Bu kimliği olmasaydı belki Zafer Üskül Hoca'nın önerileri farklı bir zeminde tartışmaya açılabilirdi. Ancak bu kimlik buna engel olmuştur.Üskül'ün soldaki yerine bakarsak...Üskül Hoca, "sosyalist sol"dan geliyor. CHP'yi hatta TİP'i, 68 ve sonrası dönemde yeterince solda görmeyen bir yaklaşımı var. CHP'nin de, TİP'in de daha solunda yer almış. 1994'te SHP'den belediye başkanı adaylığı, 1999'da CHP'den milletvekili adaylığı var. Üskül'ün konumu ve önerisi Neden CHP, neden SHP?Amacının daha çok CHP veya SHP'de siyaset yaparak, parlamentoya girerek "değiştirebilir miyim?" anlayışı olduğu söyleniyor.Peki neden AKP?Bu sorunun yanıtı ise "yeni bir sivil ve demokratik Anayasa" yapımına katkı vermek olduğu biçiminde ifade ediliyor. Üskül Hoca, CHP'yi buna kapalı buluyor. CHP'yi tutucu olarak niteliyor. Teknik açıdan Anayasa'da Atatürk'e güçlü atıf yapılmasından yana, ama Kemalizme yer verilmesine karşı. Kurucuya ve kurucu ilkelere bağlı, ancak Anayasa'nın tekniği açısından bir ideolojiye yaslanmasını doğru bulmuyor.Üskül Hoca'nın görüşlerini ve gerekçelerini detaylandırması gerekiyor. Yoksa soldan da, sağdan da ağır eleştirilere muhatap olması kaçınılmaz. fbila@milliyet.com.tr Gerekçeler detaylandırılmalı