Uzlaşma

Partilerarası komisyonda kabul edilen paket, Erbakan'ın yasağının kaldırılmasından çok Fazilet Partisi'nin kapatılması davasını etkileyecek nitelikte...
Önce Erbakan konusu...
Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'ni kapatırken, Erbakan'ı Anayasa'nın 69. maddesine göre beş yıl yasakladı.
Anayasa'nın bu maddesi 1995 değişikliğiyle 5 yıllık yasak getirirken, Siyasi Partiler Yasası'nın 95. maddesi 10 yıllık yasak ve milletvekili adayı olamama yasağını koruyordu. Halen de koruyor. Bu maddenin "uyum yasaları" çerçevesinde Anayasa'yla uyumlaştırılması gerekiyordu.
Şimdi partiler arası komisyonda kabul edilen bu uyumun sağlanmasıdır.
Anayasa 69. maddesinde, partinin kapatılmasına neden olanların "5 yıl süreyle bir başka partinin kurucusu, üyesi, yöneticisi ve denetçisi olamazlar" biçimindeki yasağı Siyasi Pantiler Yasası'na taşınacak.
Böylece, Siyasi Partiler Yasası'nın 95. maddesindeki "10 yıllık yasak ve milletvekili olamama" hükmü kalkacak.
İşte Erbakan Hoca için umut ışığı bu.
Ancak kararı Yüksek Seçim Kurulu verecek.
* * *
UZLAŞMA paketinde yer alan Siyasi Partiler Yasası'na "odak" olmanın koşullarını belirleyen hüküm konulması ise Fazilet Partisi'nin devam eden kapatılma davası açısından çok önemli.
Anayasa Mahkemesi, Refah Partisi'ni kapatırken, Siyasi Partiler Yasası'nın "odak olma" halinin koşullarını sayan 103. maddesinin 2. fıkrasını Anayasa'ya aykırı bulup, iptal etmiş, sonra Anayasa'nın 68 - 69. maddelerine göre kapatmıştı.
Bu maddelere göre partinin Cumhuriyet'in temel ilkelerine karşı odak haline gelip gelmediğinin Anayasa Mahkemesi'nce tesbiti yetkisini kullanmıştı.
İptal edilen Siyasi Partiler Yasası'nın 103/2 hükmü ise uyarılma, suç işleyen parti üyesinin kesin hüküm giymesi, partiden atılmasının savcılıkça istenmesi, buna genel merkezin karşı koyması ve ısrar etmesi gibi somut koşullar sayıyordu.
Şimdi gündeme gelen uzlaşma paketinde iptal edilen bu hüküm yerine odak olma halini tanımlayan yeni bir hüküm konuluyor.
Bu hüküm devam etmekte olan Fazilet Partisi'nin kapatılma davasını etkileyecek nitelikti.
Yeni hüküm, bir partinin Anayasa'nın 68. maddesinin 4. fıkrasında belirtilen Cumhuriyet'in temel niteliklerine karşı odak haline gelmesini, "bu tür eylemlerde yoğunluk ve kararlılık hali ile bu halin parti tarafından zımnen veya açıkça benimsenmiş olması" koşullarına bağlıyor.
Bu hüküm yasalaşırsa Anayasa Mahkemesi görmekte olduğu Fazilet Partisi davasında yeni hükmü dikkate alacak.
Tayyip Erdoğan'ın yasağına kaynaklık eden TCK'nın 312. maddesi ise uzlaşma paketinde yok.
Bu durumda uzlaşma sonuçlarına göre:
1 - Fazilet Partisi'nin kapatılmasını Refah Partisi'ne oranla zorlaştırıyor,
2 - Erbakan Hoca'nın bağımsız adaylığını açıkça engelleyen hükmü Anayasa'yla uyumlu halde kaldırmakla birlikte, sonucu YSK'nın yorumuna bırakıyor.
3 - Tayyip Erdoğan'ın yasağı ise etkilenmiyor.
* * *
HÜKÜMETİN uzlaşma sonrasında bir beklentisi de Gümrükler Yasası...
200'ü aşan maddeye sahip bu yasa uzlaşma paketinde yok.
İktidarın endişesi DYP lideri Çiller'in bu yasayı engelleme aracı olarak kullanması.
Bunu aşmak için hükümetin beklentisi yasanın İçtüzüğün 91. maddesine göre toplu görüşülerek maddelerine geçilmeden kabul edilmesi.
Çiller'in bizzat Meclis'e sevkettiği bu yasanın yine kendisi tarafından madde madde engelleme aracı olarak kullanması hükümetin çekindiği konu.
Bunu aşmak ise Çiller'in tavrına bağlı.
Bu amaçla bir Özkan - Çiller görüşmesi bekleniyor.
Uzlaşmanın uygulanmasında karar Çiller'in...



Yazara E-Posta: fbila@milliyet.com.tr