Güldener Sonumut

Hafta içinde Avusturya’nın başkenti Viyana, ilginç bir toplantıya ev sahipliği yaptı. Kısa adı AGİT olan Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’na ev sahipliği de yapan Avusturya’nın Dışişleri Bakanı Alexander Schallenberg, Merkez 5 olarak da bilinen diğer C5 ülkelerinin dışişleri bakanlarıyla bir araya gelerek Avrupa ülkelerine Rusya ile köprüleri atmama çağrısında bulundu. 

C5, aslında Kovid döneminde aşı ve tıbbi malzeme ihtiyacını karşılamak üzere kuruldu. Gayri resmi siyasi işbirliğini öngören Merkez ve Doğu Avrupa ülkelerinden oluşuyor. Ufak, ancak kendi çapında önemsiz denmeyecek 5 ülkeyi bir araya getiriyor. Zira Avusturya, Çekya, Macaristan, Slovakya ve Slovenya’dan oluşan C5 ülkelerinin toplam nüfusu 37 milyon, toplam GSYH’ları da 1 trilyon Euro. 

Başlarda Kovid aşısı, ekonomik destek ve pandeminin ekonomik ve sosyal etkileriyle mücadele konularında işbirliği yapan C5, zamanla dış politika ve bölgesel konularda da bir araya gelmeye başladı. Nitekim AGİT’in merkezi olan Viyana’dan Avrupa ülkelerine

Avrupa Birliği (AB), Brüksel-Ankara ilişkilerine şekil verecek raporunu Aralık ayına ertelemeye hazırlanıyor. Hatırlanacağı üzere Türkiye’de düzenlenen Cumhurbaşkanlığı ve parlamento seçimlerinin ardından liderler, AB-Türkiye ilişkilerinin geleceğine yön vermek amacıyla, AB Dış Politika Yüksek Temsilcisi Josep Borrell’i öneriler içeren bir rapor hazırlamakla görevlendirdi. Raporun Ekim ayının ilk haftasına yayınlanması bekleniyordu. Rapor temel alınarak da, AB devlet ve hükümet başkanlarının Ekim ayındaki sonbahar zirvesinde kararlar alınacaktı.

Ancak Milliyet’e bilgi veren AB Komisyonu kaynakları, Türkiye dahil Birlik’e aday ülkelerin ülke raporlarının Ekim ayının sonunda yayınlanacağını ifade etti. Aynı kaynaklar, geçen Haziran ayında liderlerin yaptığı taleplerin aksine, AB-Türkiye ilişkilerine yön vermek üzere Ankara için özel bir rapor yayınlanmayacağını vurguladı. Zira geçtiğimiz yıllarda olduğu gibi, ülke raporlarıyla birlikte yayınlanan stratejik raporda, Türkiye ile ilişkilerin nasıl geliştirilmesi gerektiği

Fransa’nın en büyük ikinci şehri Marsilya, bu hafta ‘Akdeniz Buluşmaları’na ev sahipliği yaptı. Akdeniz Buluşmaları, Papa Françesko’nun talimatıyla İtalyan piskoposluğunun 2020’de başlattığı bir girişim. 2013 yılında İtalya’nın Lampedusa kentinde yaşanan göçmen felaketinin ardından Papa Françesko ve Katolik Kilisesi, Akdeniz havzasında göçmen konularının kapsamlı bir şekilde ele alınması ve yabancılara karşı daha hoşgörülü olunması için kolları sıvama kararı aldı.

Kuşkusuz Papa’nın bu girişimi masum değil. Zira hem dini, hem de devlet adamı sıfatıyla kilisenin gençler ve ülkeler nezdindeki jeopolitik etkisini artırmayı hedefliyor. Akdeniz’i ‘melezleştirme sürecinin denizi’ olarak tarif eden Papa, Akdeniz Buluşmaları toplantısının ilkini 2020 yılında İtalya’nın Bari, ikincisini ise Floransa kentinde düzenledi. Üçüncü toplantıya ev sahipliği yapan Marsilya bir hafta boyunca, Fransa ile Avrupa Birliği’nin iç siyasetini şekillendirecek açıklamalara ve toplantılara sahne oldu.

Toplantılara

Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen (VDL), hafta başında “Birliğin Durumu” ile ilgili Avrupa Parlamentosu’nda (AP) bir konuşma yaptı. Selefi Jose Manuel Barroso’dan bu yana kısa adı “SOTEU” olarak bilinen “Birliğin Durumu” konuşması, Avrupa Komisyonu Başkanı’nın, Avrupa Birliği (AB) kamuoyuna seslenip, son bir yıldaki çalışmalarıyla ilgili bilgi vermesini, ileride atacağı adımlar ve gerçekleştireceği reformlar hakkında niyetini beyan etmesini hedefliyor. Bu sayede “AB kamuoyu”, 27’lerin kurumsal olarak gittiği istikamet hakkında biraz daha bilgi sahibi oluyor. Bu konuşma yılda bir kez, Eylül ayında ve Avrupa Parlamentosu’nun Strasbourg’daki genel kurul çalışmaları sırasında yapılıyor.

Aslında bunun, biraz da “ABD özentisi” olduğunu söylesek yalan olmaz. Bilindiği üzere ABD, federal bir devlet. Başkan da her yıl başında “birliğin durumu”yla ilgili Kongre’ye hitap ederek, attığı ve atacağı adımlara ilişkin bilgi paylaşır. Bu vesileyle de Kongre üyelerinden, gelecekteki planlarla ilgili destek arayışına gider.

Ankara ile Brüksel arasında son dönemde yaşanan yakınlaşma ve olumlu havadan habersizmiş gibi duran ve kabul edilen AP’nin son raporu, zamanın ruhuna aykırıymış gibi duruyor...

Avrupa Parlamentosu (AP), Türkiye nezdindeki inandırıcılığını yeniden tesis etme fırsatını bir kez daha kaçırdı. Bilindiği üzere Avrupa Komisyonu, her yılın ekim ayında Avrupa Birliği’ne (AB) aday ülkelerle ilgili bir rapor yayınlıyor. AP de, bu raporlarla ilgili olarak görüşünü bildiriyor.

İspanyol Sosyal Demokrat milletvekili Nuno Sanchez Amor

AP adına Türkiye raporunu kaleme alan kişi de, İspanyol Sosyal Demokrat milletvekili Nuno Sanchez Amor. Amor’un kaleme aldığı bu rapor, çeşitli siyasi grupların yanı sıra marjinal çıkar gruplarının değişiklik önergeleriyle birlikte, AB-Türkiye ilişkilerinde zamanın ruhuna ve ilişkilerin dönüm noktasına tamamen aykırı bir hale geldi. Oysa AB devlet ve hükümet başkanları, Türkiye’de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimleriyle Meclis seçimlerinin sonuçlarının netleşmesinin ardından AB-Türkiye ilişkilerini yeniden canlandırma

2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesiyle birlikte uluslararası ilişkiler konularında dirsek çürüten birçok ünlü isim dünyanın artık eskisi gibi olmayacağını dile getirdi. Batı ülkeleri liderleri de dünya düzeninde bir dönüm noktasına gelindiğinin altını çizdi. Yakın tarihe bakıldığında 1. Dünya Savaşı, Avusturya-Macar İmparatorluğu’nun sonunu getirmişti. 2. Dünya Savaşı, Amerika Birleşik Devletleri’nin Avrupa’ya kalıcı bir şekilde yerleşmesine, Birlemiş Milletler, Dünya Bankası, Avrupa Birliği, Uluslararası Para Örgütü (IMF) gibi kuruluşların kurulmasına neden olmuştu. Hatta o dönemin söylemiyle yeni dünya düzeninde, ‘Soğuk Savaş’ başlamış, sömürgeciliğin sonu gelmişti.

Buna göre bir değerlendirme yapılacaksa eğer, Rusya-Ukrayna savaşının patlak vermesiyle birlikte ‘yeni bir dünya düzenine hakikaten gidiliyor mu?’ sorusu da son derece meşru. Aslında Rusya’nın Ukrayna’ya saldırmasıyla birlikte her şeyden önce tehdit kavramı tamamıyla değişti. Soğuk Savaş

Avrupa’da okullar açıldı. Avrupa Birliği (AB) kurumlarında da bir hareketlilik söz konusu. Geçen hafta da dile getirdiğim üzere konulardan biri, AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in, 2030 yılına kadar Balkanların üye olmasını hedefledikleri yönündeki “önemli” açıklaması. Bu açıklamadan önce Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen ile Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, düzenledikleri “gayri resmi Balkanlar zirvesi” sırasında Balkan ülkelerinin AB’ye üyelik sürecinin ivmelenmesine ilişkin önemli mesajlar vermişti.

Michel, Türkiye açısından soru işaretlerine neden olan açıklaması, Slovenya’nın Bled kentinde düzenlenen Bled Strategic Forum’da yaptığı konuşma sırasında geldi. Nitekim Balkan ülkelerinin AB üyelik süreci konusunda yaşadıkları hayal kırıklıklarını vurgulayan, AB’ye üyelik sürecinin sadece idari ve hukuki bir işlem olmadığının altını çizen Michel, halkların da bu süreci arzulamaları ve kucaklamaları gerektiğine vurgu yaptı. Ancak maalesef

Yaz tatilinin son günlerine geldik. Avrupa Birliği (AB) kurumları yavaş yavaş kepenkleri kaldırmaya başladı. AB kurumlarında halen tatlı sohbetler yapılıyor. Herkes birbiriyle tatil maceralarını paylaşıyor. Görünürde yaz sanki sakin geçti. Avrupa’yı saran yangınlar ile Rus paralı asker şirketi Wagner’in yöneticisi ve ‘başkanı’ Yevgeni Prigojin’in ‘talihsiz’ bir uçak kazasında hayatını kaybetmesi dışında büyük bir olay sanki yaşanmadı gibi.

Atina’da düzenlenen gayri resmi Balkanlar zirvesine katılmak için Yunanistan’a giden Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula Von der Leyen’in (VDL) Başbakan Kiryakos Miçotakis’in yazlığında özel misafir olarak ağırlanması AB kurumları ve ülkelerinde çok tartışma yarattı. Zira VDL’yi eleştiren Avrupa Parlamentosu milletvekilleri bunu komisyon başkanının tarafsızlığına halel getirecek bir hareket olarak yorumladı. Ayrıca AB kurumlarının kaynaklarıyla tatile gitmenin yaratmış olduğu etik sorunlar da gündeme getirildi. Ancak tartışma hızlı bir şekilde sonlandı.

Bir diğer tartışma da Avrupa